Vaak gestelde vragen
Algemene vragen
De lokale vrijetijdsmonitor is een project van het Departement Cultuur, Jeugd en Media, in samenwerking met Sport Vlaanderen en VVSG. Deze monitor verzamelt en ontsluit heel wat vrijetijdsgegevens over drie periodieke werkjaren binnen eenzelfde legislatuur.
De lokale vrijetijdsmonitor vraagt gegevens op bij diverse authentieke bronnen die al met bestaande platformen gegevens verzamelen op lokaal niveau. Op die manier zorgt de lokale vrijetijdsmonitor voor een zo volledig mogelijk overzicht van data over vrije tijd in de Vlaamse steden en gemeenten.
Met de data van de lokale vrijetijdsmonitor staan de gemeentebesturen sterk in het voeren van een datagedreven beleid over cultuur, jeugd en sport. Zo kan het de gemeentelijke vrijetijdsdiensten ondersteunen bij bijvoorbeeld de opmaak van hun meerjarenplan, bij de omgevingsanalyse en bij ad hoc onderzoek.
Dankzij de opheffing van de geoormerkte middelen voor cultuur, jeugd en sport zijn de gemeentelijke vrijetijdsdiensten niet langer gebonden aan een bepaalde regulering. Toch willen de Vlaamse overheid én de lokale overheden het Vlaamse vrijetijdsgebeuren alsnog blijven monitoren.
De Vlaamse overheid gaat met de lokale vrijetijdsmonitor voor een volwaardig partnerschap met de steden en gemeenten op vlak van vrije tijd. Samen werken zij met de lokale vrijetijdsmonitor een sterk vrijetijdsbeleid uit op maat van de gemeente.
De coördinatoren van het gemeentelijke cultuur-, jeugd-, sport-, of vrijetijdsbeleid leveren om de drie jaar data over het eigen vrijetijdsbeleid aan via de registratietool van de lokale vrijetijdsmonitor. Deze data worden in de monitor toegevoegd aan gerelateerde data van andere authentieke bronnen voor een overzicht van het lokale vrijetijdsgebeuren.
De steden en gemeenten kunnen in interactieve dashboards rapporten samenstellen over acht verschillende thema's: Aanbod, Participatie, Medewerkers, Inspraak, Samenwerking, Tevredenheid, Infrastructuur, en Financiën. Bovendien kunnen zij zich benchmarken over verschillende referentiejaren en met interessante vergelijkingsgroepen zoals de Belfiusclusters, de buurgemeenten, de centrumsteden, één of meerdere specifieke gemeenten, de kustgemeenten, de provincies, de referentieregio's, de Vlaamse rand en Vlaanderen.
De lokale vrijetijdsmonitor verwijst door naar de kennisplatformen van andere betrokken sectorale organisaties.
Ook de burgers, de Vlaamse gemeenschap, studenten en onderzoekers die vertrouwd zijn met de vrijetijdssectoren, kunnen met de informatie aan de slag. De lokale vrijetijdsmonitor geeft namelijk het startschot voor kwalitatief onderzoek over vrije tijd door de publicatie van geobjectiveerde en dus kwantitatieve data.
Vragen over de data
Iedere stad of gemeente in Vlaanderen kan haar vrijetijdsgegevens vrijwillig en om de drie jaar invoeren in de registratietool van de lokale vrijetijdsmonitor. We raden de lokale besturen, openbare bibliotheken en cultuurhuizen sterk aan om de bevraging van de lokale vrijetijdsmonitor in te vullen wanneer we deze uitsturen. Dat is in het belang van de meetbaarheid en validiteit van de data.
Met het bevragen van de lokale vrijetijdsambtenaren komt de lokale vrijetijdsmonitor tot gegevens die het elders niet kan vinden. Immers, naast een eigen bevraging aan de lokale vrijetijdscoördinatoren, verzamelt de monitor ook gegevens van andere authentieke bronnen dan de lokale besturen zelf. Daarvoor leveren de medewerkers van de diverse sectororganisaties data aan.
De monitor genereert gegevens van verschillende databronnen zoals de Erfgoedkaart van FARO, de Gemeente- en Stadsmonitor van het Agentschap Binnenlands Bestuur (ABB), het ééngemaakt bibliotheeksysteem van Cultuurconnect, de Uitdatabank van publiq, het digitaal kennisplatform van Sport Vlaanderen, etc.
Vanaf werkjaar 2023 ontsluit de lokale vrijetijdsmonitor data over een kleiner aantal indicatoren dan het aantal indicatoren in de werkjaren voordien. Er zijn minder eigen surveyindicatoren, en waar dat kan verwijzen we door naar het kennisportaal van externe authentieke bronnen.
De lokale vrijetijdsmonitor voedt zich met gegevens van verschillende bronnen over vrije tijd. Acht thema's zorgen voor het overzicht.
Ieder thema heeft een reeks van indicatoren. De opgevraagde data worden per indicator toegelicht in zogenaamde metadatafiches. Bekijk via deze webpagina het overzicht van alle acht thema's en klik door op de onderliggende indicatoren te raadplegen.
Voor een deel van de indicatoren doet de lokale vrijetijdsmonitor een beroep op andere authentieke bronnen dan de stad of de gemeente, bijvoorbeeld Vlaamse of federale instanties, of sectororganisaties. Echter, de steden en gemeenten zijn zelf de meest aangewezen bron om het eigen vrijetijdsgebeuren in kaart te brengen. Daarom stelt de lokale vrijetijdsmonitor een eigen bevraging op. Lokale vrijetijdscoördinatoren kunnen deze invullen in de registratietool. Hierin vraagt de monitor wat het nog niet weet over het vrijetijdsgebeuren op stads- of gemeenteniveau.
In de registratietool vraagt de monitor aan alle lokale vrijetijdscoördinatoren om gegevens die nog niet eerder door Vlaamse of federale instanties werden verzameld. Open dit document voor een overzicht van alle vragen in de registratietool. Deze publiek toegankelijke vragenlijst biedt zicht op de bevraging van de lokale vrijetijdsmonitor.
Sinds 2018 worden om de drie jaar gegevens over vrije tijd verzameld. De gegevens van 2018 hebben betrekking op het werkjaar 2017. De gegevens van 2022 hebben betrekking op het werkjaar 2021. De gegevens van 2024 hebben betrekking op het werkjaar 2023.
De lokale vrijetijdsmonitor ontsluit de data per indicator. Die indicatoren worden geclusterd in acht specifieke thema's. Op deze webpagina vind je daar een overzicht van. Klik je op een thema, dan krijg je een lijst met de onderliggende indicatoren. Die worden weergegeven met een titeltje waarop je kan klikken om de metadata te kunnen raadplegen.
Voor elke dataset wordt namelijk een metadatafiche samengesteld naargelang de data ervan ontsloten worden. Elke fiche wordt opgebouwd met de volgende parameters:
- Definitie
Wat betekent de indicator? - Bron
Wie verzamelt de data of vraagt deze op? - Formaat aangeleverde data
In welk format ontving de lokale vrijetijdsmonitor de data? - Leveringsperiode
De periode waarin de data werden gevalideerd en aangeleverd. - Vergelijkbaar in tijd
Over welke referentiejaren werden de data gemeten die de lokale vrijetijdsmonitor ontsluit? - Originele vraagstelling
De vraag waarmee de data van de respondenten in kwestie werd afgenomen - Opmerkingen
Zijn de data volledig? Kwam de dataleverancier een probleem tegen tijdens het registratieproces die mogelijks voor interpretatie van de data zorgt? Zijn er andere factoren waar je rekening mee moet houden bij het raadplegen van de data? - Relevantie
Waarvoor zijn de data relevant? - Interessante linken
Ga met een rechtstreekse link naar het interactieve dashboard van de data, download het databestand, of bekijk deze of andere data op het open dataportaal van het Departement Cultuur, Jeugd, en Media.
In het kader van het decreet houdende vaststelling van de algemene regels waaronder in de Vlaamse Gemeenschap en het Vlaamse Gewest periodieke plan- en rapporteringsverplichtingen aan lokale besturen kunnen worden opgelegd, in de volksmond het Planlastendecreet, van 15 juli 2011 hief de Vlaamse regering de rapporteringsverplichtingen op ten aanzien van de vrijetijdssectoren. De Vlaamse middelen voor cultuur, jeugd en sport zijn niet langer geoormerkt. Toch willen de Vlaamse én de lokale overheden het lokale vrijetijdsbeleid alsnog blijven monitoren. Om de lokale administraties hierin zoveel mogelijk te ontzorgen, besliste toenmalig minister van Cultuur en Jeugd Sven Gatz, samen met toenmalig minister van Sport Philippe Muyters, om de gemeentelijke administraties slechts om de drie jaar te bevragen. Deze beslissing werd opnieuw bekrachtigd door huidig minister van Cultuur Jan Jambon, alsook door minister van Jeugd Benjamin Dalle en minister van Sport Ben Weyts.
De steden en gemeenten maken om de zes jaar een legislatuurswissel door. De lokale vrijetijdsmonitor helpt hen het eigen vrijetijdsbeleid te onderbouwen met data over telkens het begin, het midden, en het einde van de legislatuur. Op de lange termijn worden zo interessante evoluties in kaart gebracht.
In 2018 vroeg de lokale vrijetijdsmonitor voor het eerst gegevens over vrije tijd op. Dat was een momentopname van het werkjaar 2017. De coronapandemie zorgde ervoor dat de planning met één jaar werd opgeschoven. In plaats van in 2021 vroeg de lokale vrijetijdsmonitor een tweede maal om gegevens in 2022. Dat is dan een momentopname van het werkjaar 2021. In 2024 vraagt de monitor een derde keer om gegevens. Dat is dan een momentopname van het werkjaar 2023. Zo geeft de monitor na drie meetmomenten een statistische inschatting van het vrijetijdsgebeuren binnen de legislatuur 2019-2024.
De lokale vrijetijdsmonitor ontsluit om de drie jaar heel wat gegevens over het vrijetijdsgebeuren in de steden en gemeenten. Daarvoor maakt de monitor telkens een momentopname van de gegevens over een bepaald werkjaar.
In 2018 ontsloot de lokale vrijetijdsmonitor voor het eerst gegevens over vrije tijd. Dat was een momentopname van het werkjaar 2017. De coronapandemie zorgde ervoor dat de planning met één jaar werd opgeschoven. In plaats van in 2021 ontsluit de lokale vrijetijdsmonitor een tweede maal in 2022. Dat is dan een momentopname van het werkjaar 2021. In 2024 sluit de monitor de driejaarlijkse rapportering af binnen de legislatuur 2019-2024. Dat is dan een momentopname van het werkjaar 2023.
De lokale vrijetijdsmonitor publiceerde reeds de gegevens over de werkjaren 2017 en 2021. De gegevens over werkjaar 2023 worden ten vroegste vanaf de zomer van 2024 gepubliceerd. Dit gebeurt in een gefaseerde vorm per thema, en op basis van de voortgang van de dataverwerking.
De monitor communiceert met een nieuwsbrief wanneer er nieuwe rapporten beschikbaar zijn. Schrijf je hier in voor de nieuwsbrief.
Surf via het menu-item Rapporten naar de interactieve dashboards van de lokale vrijetijdsmonitor. Op deze webpagina verschijnen de rapporten van de data in kwestie na het maken van een selectie. Selecteer dus eerst enkele filters om je rapporten te personaliseren.
Stap 1
Kies je gemeente
Je kan slechts één basisgemeente selecteren.
Kies een vergelijkingsgroep
Je kan slechts één vergelijkingsgroep selecteren.
Dit zijn de negen groepen waaruit je kan kiezen:
- Belfiuscluster
- Buurgemeenten
- Centrumsteden
- Eén of meerdere gemeenten
- Kustgemeenten
- Provincie
- Referentieregio
- Vlaamse Rand
- Vlaanderen
Selecteer je de groep "Eén of meerdere gemeenten", dan verschijnt vlak onder dit veld een nieuwe filter waarin je je keuze(s) kan maken.
Selecteer je de groep "Belfiuscluster", "Buurgemeenten", "Provincie" of "Referentieregio", dan genereren de grafieken voor deze vergelijkingsgroepen de data van de gemeenten in de groep waartoe ook de basisgemeente behoort.
Kies één of meerdere referentiejaren
De lokale vrijetijdsmonitor startte in 2018 met data over werkjaar 2017. Het tweede meetmoment vond plaats in 2022 over werkjaar 2021. Tot hiertoe zijn dus slechts twee referentiejaren mogelijk. Beide kan je selecteren.
Stap 2
Vertrek van één van de acht thema's. In het drop-down menu van elk kan je een deelthema selecteren. In enkele gevallen kan je nog een extra onderliggend niveau selecteren.
Op basis van je selectie verschijnen de kaarten en grafieken die de betreffende data ontsluiten. Wil je die data beter begrijpen, dan klik je op de knop 'Toelichting van de cijfers' bovenaan de webpagina naast de titel van het dashboard. In deze titelbalk kan je voorts met een knop het volledige databestand van dit dashboard downloaden naar Excel.
De data worden ontsloten op basis van een benchmark waar mogelijk. De grafieken tonen in dat geval de cijfers geschaald per 10.000 inwoners of jongeren (naargelang het thema). De databestanden tonen de absolute aantallen van de data in kwestie. In deze bestanden kan je met eigen formules berekeningen uitvoeren.
De data worden ontsloten per beschikbaar referentiejaar. De grafieken corresponderen met het geselecteerde referentiejaar uit stap 1.
Selecteerde je in stap 1 een specifieke vergelijkingsgroep, dan vind je een lijst van de gemeenten in die vergelijkingsgroep terug met de link "Gemeenten in vergelijkingsgroep" rechts op de webpagina onderaan de thema's.
Contacteer ons met vragen over de rapportering via de link "Contact" rechts op de webpagina onderaan de thema's.
De lokale vrijetijdsmonitor wil dat zoveel mogelijk steden en gemeenten de eigen bevraging invullen. Echter, niet alle lokale besturen kunnen of willen in de voorziene registratieperiode data aanleveren. Tevens kunnen of willen niet alle lokale besturen de data aanleveren binnen al de thema's van de monitor. Sommige steden en gemeenten kiezen ervoor om een aantal indicatoren te prioriteren.
In 2018 nam 75% van alle lokale besturen in Vlaanderen actief deel.
In 2022 nam 87% van alle lokale besturen in Vlaanderen actief deel.
Toch is het voor élke stad of gemeente in Vlaanderen mogelijk om de rapporten in te kijken. Naast het stads- of gemeentebestuur leveren immers nog tal van andere authentieke bronnen data aan over het lokale vrijetijdsgebeuren. Neem dus zeker eens een kijkje in de dashboards, ook als jouw gemeente niet aan de eigen bevraging van de lokale vrijetijdsmonitor deelnam.
Neen, de Brusselse middelen voor cultuur, sport en jeugd worden besteed via de sectorale Vlaamse decreten, waaronder het decreet lokaal cultuurbeleid. Dat maakt dat de Brusselse middelen worden geoormerkt op basis van een aantal beleidsprioriteiten.
Het initiatief van de lokale vrijetijdsmonitor kwam er omwille van de niet-geoormerkte decentralisatie van de Vlaamse middelen voor cultuur, sport en jeugd via het Gemeentefonds. De lokale vrijetijdsmonitor biedt zo enkel de Vlaamse steden en gemeenten de kans om op te volgen of zij blijven investeren in vrije tijd en op welke wijze zij dat doen.
De lokale vrijetijdsmonitor werkt sinds 2018 aan een historische reeks over het lokale vrijetijdslandschap.
Op 1 januari 2019 fuseerden in Vlaanderen vijftien gemeenten tot zeven nieuwe fusiegemeenten. Dertien van de vijftien fuserende gemeenten kregen een nieuwe gemeentenaam. Bijgevolg dienen de tot één gefuseerde gemeenten de gegevens uit 2018 naast mekaar te leggen. De gegevens over referentiejaar 2017 zijn slechts te bekijken onder de 'oude' gemeenten.
De nieuwe fusiegemeenten kunnen de gegevens in de lokale vrijetijdsmonitor vanaf 2021 onder hun nieuwe naam raadplegen. Dat wil zeggen dat er voor werkjaar 2021 geen data zullen beschikbaar zijn voor de gefusioneerde gemeenten onder hun oude naam, en dat op de kaartvisualisatie voor werkjaar 2017 deze gemeenten grijs zullen kleuren. Er zijn hierop echter uitzonderingen bij grafieken uit externe bronnen (zoals de Gemeente- en Stadsmonitor) waarbij toch waarde '0' werd toegekend aan deze fusiegemeenten (in de plaats van géén waarde). In dat geval zullen deze fusiegemeenten toch ingekleurd zijn op de kaart.
Vragen over de registratie
Ben je een medewerker van een gemeentelijke vrijetijdsdienst? We helpen je graag met de organisatie aan onze bevraging. Dat kan in drie stappen.
1. CONTACTEER DE MEDEWERKERS VAN VRIJE TIJD
Je werkt voor de registratie het beste samen met de medewerkers van de diverse gemeentediensten in de beleidsvelden cultuur, jeugd en sport. De cultuurbeleidsmedewerker dient de lokale bibliothecaris en de directeur van de cultuurhuizen te betrekken.
2. BEPAAL WIE WELKE GEBRUIKERSROL OPNEEMT VOOR REGISTRATIE
De registratietool geeft toegang aan drie gebruikersrollen. Samen met jouw collega’s ga je na wie een bepaalde rol opneemt. Er zijn twee primaire rollen: (1) een invoerder, en (2) een coördinator. De rollen kunnen aan meerdere personen worden toegewezen. Je kan slechts één rol opnemen.
Een invoerder is een lokale cultuur-, jeugd-, sport-, of vrijetijdsambtenaar die data invoert in de velden van de registratietool. Er zijn acht rubrieken met een aantal vragen. De invoerder moet zijn ingevoerde data opslaan. De data kunnen daarna nog steeds aangepast worden.
Een coördinator is een lokale cultuur-, jeugd-, sport-, of vrijetijdsambtenaar die ook het afdelingshoofd kan zijn, of de directeur van de gemeentelijke vrijetijdsdienst. De coördinator controleert de data die door de invoerders werden ingevoerd en past die eventueel aan. De coördinator bevestigt de data op een aparte overzichtspagina. Eens bevestigd kunnen de data niet meer worden aangepast, tenzij je een tegenbericht krijgt van het projectteam van de lokale vrijetijdsmonitor.
Naast deze twee rollen, voorziet de vrijetijdsmonitor nog een derde, secundaire rol; de rol van raadpleger. Die is er bijvoorbeeld voor de schepen, de algemeen directeur of een andere betrokkene, zoals de bibliothecaris of de directeur van een cultuurhuis. Een raadpleger kan noch data invoeren, noch data bevestigen. Hij of zij kan de invoer vanuit die rol wel mee opvolgen in de registratietool.
3. CONTACTEER DE BEHEERDER VAN HET VO-GEBRUIKERSBEHEER
De registratietool is een afgeschermde applicatie van de Vlaamse overheid waar u inlogt met een digitale sleutel, bv. eID, token of een toepassing zoals ItsMe. Dat is nodig om op een veilige manier data te kunnen invoeren.
Een digitale sleutel verkrijg je op basis van jouw rijksregisternummer. De lokale vrijetijdsmonitor onthoudt dat nummer zelf niet. Het laat de eindgebruiker enkel toe om via het toegangs- en gebruikersbeheer van de Vlaamse overheid (VO-gebruikersbeheer) een beveiligde toegang en specifieke rechten te verkrijgen.
Enkel de beheerder van het VO-gebruikersbeheer in jouw stad of gemeente kan een bepaalde gebruikersrol aan je toekennen. Het VO-gebruikersbeheer is de hoofdbeheerder van alle beveiligde applicaties van de Vlaamse overheid. Die gunt aan enkele medewerkers van de lokale besturen het recht om voor de eigen diensten specifieke gebruikersrollen toe te kennen. Meestal is dit de algemeen directeur van de gemeente, of iemand van de IT-afdeling.
Bezorg hem of haar jouw rijksregisternummer, samen met de gewenste rol voor de registratietool. Je krijgt pas toegang tot de registratietool van zodra de lokale beheerder het specifieke recht CJM Vrijetijdsmonitor Gebruiker heeft toegekend.
Stuur een mailtje naar vrijetijdsmonitor@vlaanderen.be als je niet weet wie de lokale beheerder in jouw gemeente is.
Nu kan je aan de slag!
Klik door naar de registratietool om de gegevens voor jouw stad of gemeente in te voeren. Raadpleeg op de welkomstpagina de handleiding of bekijk er het instructiefilmpje voor meer toelichting. Bedankt voor je inzet!
Neen, de data-invoer in de registratietool is vrijblijvend. Er is geen rapporteringsplicht want er is geen decretale verankering voor de gegevensregistratie. De Vlaamse overheid oormerkt sinds 2016 niet langer middelen aan o.a. de sectoren Cultuur, Jeugd, en Sport. Daarnaast schrijft het decreet houdende vaststelling van de algemene regels waaronder in de Vlaamse Gemeenschap en het Vlaamse Gewest periodieke plan- en rapporteringsverplichtingen aan lokale besturen kunnen worden opgelegd, in de volksmond het Planlastendecreet, van 15 juli 2011 een planlastvermindering voor aan de lokale besturen. Die verwierven in hoofdzaak meer autonomie in de uitbesteding van de Vlaamse middelen naar het Gemeentefonds. Echter, heel wat steden en gemeenten drukken nog steeds de wens uit om op een gestructureerde manier te weten te komen wat leeft op vlak van de eigen vrije tijd in vergelijking met dat van andere representatieve gebieden.
De inspanningen van alle Vlaamse cultuur-, jeugd-, sport-, en vrijetijdsdiensten zijn voor deze monitor dan ook cruciaal voor een zo correct mogelijk beeld van het lokale vrijetijdsgebeuren.
We verkleinden de planlast voor uw administratie. Op basis van een evaluatie verminderden we het aantal vragen en gaan we van 65 survey-indicatoren naar 32. Het is wenselijk dat jouw stad of gemeente alle vragen in de registratietool beantwoordt.
Ziet de gemeentelijke administratie een uitdaging bij de invoer, dan kan het opteren om slechts een deel van de bevraging in te vullen. Het statuspercentage met de voortgangsbalk van de rubrieken is dus louter indicatief. Het helpt de administratie om te bepalen hoeveel vragen het in een rubriek kan beantwoorden. Rubrieken zonder (volledige) invoer kan men bewaren en bevestigen. Ook de vragen binnen die rubrieken kan men zonder (volledige) invoer bewaren en bevestigen.
Let er wel op dat je als invoerder het invoerveld in de registratietool leeg laat bij de vragen die jouw stad of gemeente niet wenst of niet kan beantwoorden. Geef enkel de waarde 0 (nul) als je dit zeker weet.
De registratietool geeft toegang aan drie gebruikersrollen. Je kiest zelf of in samenspraak met jouw collega's van de cultuur-, jeugd-, sport-, of vrijetijdsdienst welke rol je bij de registratie opneemt. Slechts één gebruikersrol is mogelijk.
Een invoerder is een lokale cultuur-, jeugd-, sport-, of vrijetijdsambtenaar die data invoert in de velden van de registratietool. Er zijn acht rubrieken met een aantal vragen. De invoerder moet zijn ingevoerde data opslaan. De data kunnen daarna nog steeds aangepast worden.
Een coördinator is een lokale cultuur-, jeugd-, sport-, of vrijetijdsambtenaar die ook het afdelingshoofd kan zijn, of de directeur van de gemeentelijke vrijetijdsdienst. De coördinator controleert de data die door de invoerders werden ingevoerd en past die eventueel aan. De coördinator bevestigt de data op een aparte overzichtspagina. Eens bevestigd kunnen de data niet meer worden aangepast, tenzij je een tegenbericht krijgt van het projectteam van de lokale vrijetijdsmonitor.
Een raadpleger is bijvoorbeeld de schepen, de algemeen directeur of een andere betrokkene, zoals de bibliothecaris of de directeur van een cultuurhuis. Een raadpleger kan noch data invoeren, noch data bevestigen. Hij of zij kan de invoer vanuit die rol wel mee opvolgen in de registratietool.
Vraag de gebruikersrol aan bij de lokale beheerder van het centrale gebruikersbeheer van de Vlaamse overheid. Dat is meestal de algemeen directeur van de gemeente, of iemand van de IT-afdeling. Geef ons een seintje via vrijetijdsmonitor@vlaanderen.be als je niet weet wie jouw lokale beheerder is.
Ooit al geregistreerd? Vraag aan de lokale beheerder om de rechten van je gebruikersrol te verlengen, of om je gebruikersrol indien nodig te wijzigen.
Wil je tijdens het registratieproces je gebruikersrol wijzigen, contacteer dan de lokale beheerder van het centrale gebruikersbeheer van de Vlaamse overheid. Dat is meestal de algemeen directeur van de gemeente, of iemand van de IT-afdeling. Geef ons een seintje via vrijetijdsmonitor@vlaanderen.be als je niet weet wie jouw lokale beheerder is.
Je kan niet tegelijkertijd twee verschillende gebruikersrollen nemen. Wil je data registreren én rubrieken bevestigen, neem dan de gebruikersrol van coördinator.
De lokale beheerder van het VO-gebruikersbeheer kan voor jouw stad of gemeente een bepaalde gebruikersrol toekennen.
Het VO-gebruikersbeheer is de hoofdbeheerder van alle beveiligde applicaties van de Vlaamse overheid. Die gunt aan enkele medewerkers van de lokale besturen het recht om voor de eigen diensten specifieke gebruikersrollen toe te kennen. Meestal is dit de algemeen directeur van de gemeente, of iemand van de IT-afdeling.
Geef ons een seintje via vrijetijdsmonitor@vlaanderen.be als je niet weet wie jouw lokale beheerder is.
Deze handleiding helpt je aan de slag te gaan in de registratietool van de lokale vrijetijdsmonitor. De registratietool is het enige format waarmee de lokale vrijetijdsmonitor de lokale vrijetijdscoördinatoren bevraagt. ((nieuwe link))
Bekijk je liever het instructiefilmpje dat het gebruik van de registratietool toelicht, dan kan dat op deze webpagina.
Download het overzicht van alle vragen in de registratietool. De vragenlijst biedt zicht op de bevraging van de lokale vrijetijdsmonitor.
Download het Excel-bestand van alle rubrieken en de vragen erin. Dit bestand kan nuttig zijn in de voorbereiding op de bevraging, bijvoorbeeld wanneer verschillende diensten binnen de stad of gemeente hiervoor dienen samen te werken.
Het aantal vragen in de registratietool van de lokale vrijetijdsmonitor varieert naargelang de dynamiek binnen een legislatuur. Op basis van evaluaties met belanghebbenden kunnen vragen (tijdelijk) worden toegevoegd of verwijderd vlak voor een nieuw meetmoment begint.
In 2018 telde de registratietool 253 numerieke invoervelden, 273 keuzelijsten en 54 ja/nee-vragen over werkjaar 2017. In 2022 telde de registratietool 426 numerieke invoervelden, 380 keuzelijsten en 133 ja/nee-vragen over werkjaar 2021. In 2024 telt de registratietool 94 numerieke invoervelden, 84 keuzelijsten en 103 ja/nee-vragen over werkjaar 2023.
Kijk in de vragenlijst van 2022 welke vragen uit de monitor zijn gehaald voor de nieuwe meting in 2024. Die vragen duiden we in het rood aan.
Alle vragen blijven facultatief.
Neen, als jouw stad of gemeente een vraag niet wenst of kan beantwoorden, dan laat de bevoegde vrijetijdsambtenaar het veld leeg. Hij of zij geeft enkel de waarde "0" (nul) in als dat het effectieve antwoord is op de vraag.
Het statuspercentage met de voortgangsbalk van de rubrieken in de registratietool is louter indicatief. Het helpt de administratie om te bepalen hoeveel vragen het in een rubriek kan beantwoorden. Rubrieken zonder (volledige) invoer kan men bewaren en bevestigen. Ook de vragen binnen die rubrieken kan men zonder (volledige) invoer bewaren en bevestigen.
Zeker! Ben je een lokale cultuur-, jeugd-, sport- of vrijetijdsambtenaar, dan kan je ervoor opteren om in de registratietool slechts een deel van de bevraging in te vullen. Rubrieken zonder (volledige) invoer kunnen bewaard en bevestigd worden. Ook de vragen binnen de rubrieken kunnen zonder (volledige) invoer bewaard en bevestigd worden.
Het statuspercentage met de voortgangsbalk van de rubrieken is louter indicatief. Het helpt de gemeentelijke administratie om te bepalen hoeveel vragen het in een rubriek kan beantwoorden.
Let er wel op dat je als invoerder het invoerveld in de registratietool leeg laat bij de vragen die jouw stad of gemeente niet wenst of niet kan beantwoorden. Geef enkel de waarde 0 (nul) als je dit zeker weet.
Van zodra je de gevraagde gegevens in de registratietool hebt ingevoerd, bevestigt de coördinator die invoer op een aparte overzichtspagina. Hij of zij dient iedere rubriek apart te bevestigen met een knop onderaan elk statuspercentage. Een stad of gemeente hoeft daarom niet te wachten tot alle rubrieken zijn behandeld om haar registratie te kunnen bevestigen.
Het statuspercentage is louter indicatief. Het helpt de administratie om te bepalen hoeveel vragen het in een rubriek kan beantwoorden. Rubrieken zonder (volledige) invoer kan je bewaren en bevestigen.
De coördinator ontvangt een dag na validatie door het projectteam een mail met een statusoverzicht. Dat overzicht bevestigt per rubriek een status voor controle of de status goedgekeurd. Bij een status voor controle dient een coördinator specifieke gegevens na te kijken en indien nodig aan te passen. Bij de status goedgekeurd is de registratie definitief.
Het kan enkele dagen duren vooraleer het projectteam de bevestigde rubrieken gevalideerd heeft.
Vragen over de rapportering
Surf via het menu-item Rapporten naar de interactieve dashboards van de lokale vrijetijdsmonitor. Op deze webpagina verschijnen de rapporten van de data in kwestie na het maken van een selectie. Selecteer dus eerst enkele filters om je rapporten te personaliseren.
Stap 1
Kies je gemeente
Je kan slechts één basisgemeente selecteren.
Kies een vergelijkingsgroep
Je kan slechts één vergelijkingsgroep selecteren.
Dit zijn de negen groepen waaruit je kan kiezen:
- Belfiuscluster
- Buurgemeenten
- Centrumsteden
- Eén of meerdere gemeenten
- Kustgemeenten
- Provincie
- Referentieregio
- Vlaamse Rand
- Vlaanderen
Selecteer je de groep "Eén of meerdere gemeenten", dan verschijnt vlak onder dit veld een nieuwe filter waarin je je keuze(s) kan maken.
Selecteer je de groep "Belfiuscluster", "Buurgemeenten", "Provincie" of "Referentieregio", dan genereren de grafieken voor deze vergelijkingsgroepen de data van de gemeenten in de groep waartoe ook de basisgemeente behoort.
De geselecteerde vergelijkingsgroep kan je steeds raadplegen via de knop “Gemeenten in vergelijkingsgroep”, aan de linkerkant van de pagina, helemaal onderaan bij Stap 2 op de dashboardpagina.
Kies één of meerdere referentiejaren
De lokale vrijetijdsmonitor startte in 2018 met data over werkjaar 2017. Het tweede meetmoment vond plaats in 2022 over werkjaar 2021. Tot hiertoe zijn dus slechts twee referentiejaren mogelijk. Beide kan je selecteren.
Stap 2
Vertrek van één van de acht thema's. In het drop-down menu van elk kan je een deelthema selecteren. In enkele gevallen kan je nog een extra onderliggend niveau selecteren.
Op basis van je selectie verschijnen de kaarten en grafieken die de betreffende data ontsluiten. Wil je die data beter begrijpen, dan klik je op de knop 'Toelichting van de cijfers' bovenaan de webpagina naast de titel van het dashboard. In deze titelbalk kan je voorts met een knop het volledige databestand van dit dashboard downloaden naar Excel.
De data worden ontsloten op basis van een benchmark waar mogelijk. De grafieken tonen in dat geval de cijfers geschaald per 10.000 inwoners of jongeren (naargelang het thema). De databestanden tonen de absolute aantallen van de data in kwestie. In deze bestanden kan je met eigen formules berekeningen uitvoeren.
De data worden ontsloten per beschikbaar referentiejaar. De grafieken corresponderen met het geselecteerde referentiejaar uit stap 1.
Selecteerde je in stap 1 een specifieke vergelijkingsgroep, dan vind je een lijst van de gemeenten in die vergelijkingsgroep terug met de link "Gemeenten in vergelijkingsgroep" rechts op de webpagina onderaan de thema's.
Contacteer ons met vragen over de rapportering via de link "Contact" rechts op de webpagina onderaan de thema's.
Vragen over de bibs en de cultuurhuizen
Ja, het Departement Cultuur, Jeugd en Media (DCJM) verzamelde tussen 2006 en 2019 data over de bibliotheken en de cultuurhuizen via de toenmalige sectorale monitors: Bibliotheek Informatie- en OpvolgSysteem (BIOS) en Cultuur- en gemeenschapsCentra in Cijfers (CCinC).
De participatiegraad voor de beide monitors daalde stelselmatig na de inkanteling van de Vlaamse subsidies in het gemeentefonds en na het wegvallen van de decretale verplichting tot registratie. Dit leidde tot een daling van de betrouwbaarheid en van de representativiteit van de data.
Vervolgens werden BIOS en CCinC uitgedoofd op beleidsbeslissing van minister-president en minister van Cultuur Jan Jambon. Dit was in samenspraak met de sector en met het Departement Cultuur, Jeugd en Media. De minister kantelde daarop een beperkte set in van kernindicatoren uit de beide monitors in de registratietool van de lokale vrijetijdsmonitor.
De bibliotheken en cultuurhuizen dienen voortaan zelf geen gegevens meer te registreren. Met de lokale vrijetijdsmonitor zijn de gemeentelijke cultuur- en vrijetijdsdiensten verantwoordelijk voor de invoer van deze sectorspecifieke gegevens. Het gemeentebestuur rekent op de medewerking van de bibliotheken en de cultuurhuizen voor het aanleveren van de data. Omgekeerd rekenen de bibliotheken en de cultuurhuizen op een inspanning van het stads- of gemeentebestuur om hun data in de lokale vrijetijdsmonitor in te brengen.
De lokale vrijetijdsmonitor verzamelt verder nog gegevens over de bibliotheken en de cultuurhuizen via andere authentieke bronnen dan de gemeente. Zo genereert het gegevens van het Agentschap Binnenlands Bestuur, Cultuurconnect, publiq, de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid, etc.
Specifiek voor de bibliotheken en de cultuurhuizen filterden we de vragen met betrekking tot deze deelsectoren uit de vragenlijst van de lokale vrijetijdsmonitor. Ga naar vragen voor de bibliotheken. Ga naar vragen voor de cultuurhuizen.
In 2023 evalueerde de lokale vrijetijdsmonitor de vragenset in de registratietool met het oog op planlastvermindering voor de betrokken administraties. De evaluatie had ook betrekking op de kernindicatoren over bibliotheken en cultuurhuizen die in 2022 vanuit de uitgedoofde sectorinstrumenten BIOS2 en CCinC zijn ingekanteld.
Kijk in de vragenlijst van 2022 welke vragen uit de monitor zijn gehaald voor de nieuwe meting in 2024. Die vragen duiden we in het rood aan.
Alle vragen blijven facultatief.
Sinds 2022 neemt de lokale vrijetijdsmonitor een aantal kernindicatoren op uit CCinC, het uitgedoofde registratiesysteem voor en over de Vlaamse cultuurhuizen. Hoewel de lokale vrijetijdsmonitor inhoudelijk een geschikt medium is voor het verder monitoren van deze specifieke sector, is het een ander format met een ruimer doelpubliek. Enkele vragen worden daardoor anders geformuleerd. Zo vraagt de monitor naar het bereik van de cultuurhuizen in een meer geaggregeerde vorm dan waarin het voormalige CCinC opvroeg.
Het bereik slaat op enerzijds het aantal deelnames en anderzijds het aantal actieve bezoekers van de cultuurhuizen. In beide gevallen gaat het om de deelname aan de eigen activiteiten van de cultuurhuizen.
Deelnames zijn geen unieke personen. Als een persoon bijvoorbeeld aan drie verschillende diensten deelneemt, dan tel je voor deze drie elk een aparte deelname. Tot het aantal deelnames behoren de losse tickets én iedere afzonderlijke deelname. Dat wil zeggen: ook alle deelnemers van de groepsactiviteiten zoals de deelnemende klassen.
Naast het aantal deelnames vraagt de monitor naar het aantal actieve bezoekers binnen en buiten de gemeente. Dat zijn enkel de geregistreerde klanten. Klassen of scholen worden niet individueel per leerling geteld. Zij vallen onder het aantal deelnames. Een klas of school kan het cultuurhuis wel actief bezoeken, maar het is vaak telkens één geregistreerde klant die de tickets voor de klas of school aankoopt. Bij de actieve bezoekers tel je dus die ene geregistreerde klant.
Door de coronapandemie in 2020 en 2021 is het mogelijk dat niet alle activiteiten van de cultuurhuizen zijn doorgegaan. De monitor meet over werkjaar 2021 alle geplande activiteiten, ongeacht of deze door de omstandigheden wel of niet zijn doorgegaan.