Overslaan en naar de inhoud gaan

Aantal vrijetijdsactiviteiten in Vlaanderen

Oktober 2024

 

Definitie

UiTactiviteiten zijn initiatieven met een culturele of actieve inslag die in de UiTdatabank van publiq geregistreerd worden. Vaak gaat het om een evenement of tijdelijke activiteit zoals een workshop, theatervoorstelling of eetfestijn waarbij de vrijetijdsbeleving primeert, maar het kan evengoed om een locatie gaan die op zichzelf bezocht wordt en waar het vrijetijdsgehalte de bovenhand krijgt. 

Publiq is specialist in communicatie over het publieke vrijetijdsaanbod. Daarom ontsluit de lokale vrijetijdsmonitor de activiteiten die in de UiTdatabank van publiq werden geregistreerd door lokale besturen en particuliere cultuur-, jeugd-, of sportorganisatoren:

 

Types van vrijetijdsactiviteiten

  
Begeleide uitstap of rondleiding  is een excursie, groepsbezoek, reis, rondleiding, toer, boottocht of rondvaart, rondvlucht of vlucht in het kader van architectuur, erfgoed, geschiedenis, kunst en kunsteducatie, landbouw en platteland, milieu en natuur, samenleving, wetenschap, zingeving, filosofie, religie of meerdere kunstvormen.  

Beurs  is een gelegenheid waarbij producten en diensten binnen een bepaald vakgebied aan het publiek worden voorgesteld om hun kennis erover te verbreden. Thema's kunnen variëren van antiek en brocante, erfgoed, gezondheid en welzijn, literatuur, milieu en natuur, samenleving, comics, voeding, wetenschap of meerdere kunstvormen.  

Concert of muziekvoorstelling is een publieke muziekuitvoering in verschillende mogelijke genres, bijvoorbeeld amusementsmuziek, dance, folk en wereldmuziek, hiphop, R&B en rap, jazz en blues, klassieke muziek, pop en rock, etc.

Congres of studiedag  is een bijeenkomst in een wetenschappelijk kader om kennis te vergaren over bijvoorbeeld computer en techniek, erfgoed, geschiedenis, literatuur, milieu en natuur, opvoeding, mensen en relaties; of om creativiteit, gezondheid en zorg, poëzie, samenleving, wetenschap, zingeving, filosofie of religie te promoten.  

Cursus of workshop  is een les of een reeks lessen om bepaalde vaardigheden in een specifiek vakgebied aan te leren. Hier gaat het bijvoorbeeld om dans, kunsten en erfgoed, muziek, sport, samenleving, gezondheid, zingeving of wetenschap.  

Dansvoorstelling  is de vertoning van een muziekstuk waarop individuen of een dansgroep ritmisch bewegen. Er zijn voorstellingen van ballet en klassieke dans, moderne dans, stijl- en salondans, volksdans en werelddans.  

Eet- of drinkgelegenheid is een eet- en drinkgelegenheid die niet onder de reguliere horeca valt.  

Festival  is een periodieke reeks van voorstellingen in een bepaald verband. Een festival kan verschillende genres omarmen, bijvoorbeeld amusementsmuziek, circus, dance, folk en wereldmuziek, humor en comedy, jazz en blues, klassieke muziek, kunst en kunsteducatie, literatuur, pop en rock, samenleving, tekst- en muziektheater, wetenschap of meerdere filmgenres en kunstvormen.  

Feestelijkheid, festiviteit of kermis zijn vormen van een tijdelijk feestelijk dorp of viering met attracties en randanimatie. 

Fiets- of wandelroute  is een uitgestippeld vast traject voor groepen of individuele fietsers en wandelaars. Het gaat dan om georganiseerde fiets- en wandelactiviteiten, niet om de vaste bewegwijzerde routes.

Filmvoorstelling van een actie- en avonturenfilm, animatie- en kinderfilm, documentaire en reportage, drama, filmmusical, griezelfilm of horror, historische film, komedie, kortfilm, science fiction, of thriller, etc.

Kamp of vakantie  is een georganiseerd, tijdelijk groepsverblijf of gebeuren vol avontuur, creativiteit, koken, natuur, sport of technologie.  

Lezing, congres of studiedag zijn types van thematische voordrachten of een interview voor publiek.  

Markt of braderie  is een (rommel)markt of winkelweek met verkoop op straat. Markten en braderieën worden gehouden in willekeurig thema's, of in thema's die specifiek gericht zijn op antiek en brocante, economie, gezondheid en welzijn, landbouw en platteland, literatuur, samenleving, milieu en natuur, of op meerdere kunstvormen.  

Museum of galerij  is een werking in een gebouw waarin al dan niet erkende voorwerpen over kunst, samenleving of wetenschap worden tentoongesteld.  

Natuurgebied, park of tuin zijn vormen van uitgestrekte terreinen waarin mogelijks wilde dieren leven. Het kan gaan om een opengesteld landgoed of afgebakende ruimte die de gemeente beheert. Hieronder vallen ook stads- en dorpsgezichten.  

Opendeurdag  is een dag waarop het publiek een monument, bedrijf of organisatie vrij kan bezichtigen.  

Party of fuif  is een feestje of een bepaald clubevent.  

Recreatiedomein of -centrum  is een locatie met infrastructuur en animatie voor ontspanning.  

Spel of quiz  of andere gaming events.  

Sportactiviteit of -wedstrijd gaat bijvoorbeeld om atletiek, wandelen, fietsen, bal- of racketsport, fitness, gymnastiek, dans, vechtsport, lucht- of motorsport, omnisport, outdoor  en adventure, volkssporten, zwemmen en watersport, etc.

Sportwedstrijd bekijken  is het aanschouwen van een sportactiviteit in de tribune.  

Tentoonstelling  waarbij bezoekers voorwerpen kunnen bezichtigen over bijvoorbeeld architectuur, audiovisuele kunst, beeldhouwkunst, decoratieve kunst, design, erfgoed, fotografie, geschiedenis, grafiek, installatiekunst, literatuur, milieu en natuur, mode, samenleving, schilderkunst, wetenschap of meerdere kunstvormen.  

Theatervoorstelling  is een vertoning van circus, figuren- en poppentheater, humor en comedy, mime en bewegingstheater, musical, opera en operette, tekst- en muziektheater, of een combinatie van deze.  

Thema- of pretpark  is een amusementsoord dat meestal tegen een toegangsprijs grote attracties openstelt.  

Zaal of expohal  is een overdekte ruimte waarin verschillende soorten evenementen kunnen plaatsvinden.  

 

Types van organisatoren

Sommige organisatoren tellen een langlopend evenement of initiatief als ‘1’, ook als dat onderliggend een hele reeks van activiteiten bevat. Sommige andere organisatoren registreren de activiteiten van zo’n reeks apart, bijvoorbeeld per dag. Toch heeft dit geen significante invloed op de vergelijkbaarheid van types van activiteiten. Een geregistreerde UiTactiviteit hangt vooral af van hoe de deelnemers voor die activiteit betalen: voor de volledige duur of voor een aparte dag.

De lokale vrijetijdsmonitor maakt een indeling van veertien types organisatoren: adviesraad, cultuurhuis, cultuurvereniging, gemeentebestuur, jeugd(werk)vereniging, museum, onderwijsinstelling, openbare bibliotheek, particuliere vereniging, provincie, sportvereniging, stadsbestuur, Vlaanderen, en onbekend. 

Onder gemeente- en stadsbestuur wordt verstaan: autonome gemeentebedrijven, lokale dienstencentra, OCMW, verzelfstandigde agentschappen en publiek-private samenwerkingen, naast het stads- of gemeentebestuur zelf en de diverse lokale diensten. Onder particuliere verenigingen wordt verstaan: kerkinstituten, zorginstellingen, horeca, winkels, commerciële diensten, diensten voor natuur en milieu en private initiatieven. 

 

Bron

2023, 2021, 2017: UiTdatabank van publiq

 

Leveringsperiode

2023: juni 2024, 2021: januari 2022, 2017: oktober 2018

 

Vergelijkbaar in tijd

Referentiejaren 2017, 2021 en 2023

 

Originele vraagstelling

Welk type activiteiten of vrijetijdslocaties waren beschikbaar voor deelname of bezoek?

 

Opmerkingen

Iedere Vlaamse stad of gemeente biedt UiTactiviteiten aan. Zowel lokale besturen als particulieren kunnen vrijwillig activiteiten in de UiTdatabank ingeven. De steden en gemeenten sporen verscheidene lokale organisaties aan om hun aanbod via de UiTkalender bekend te maken, want die UiTkalender verschijnt vaak in het gemeenteblad of op de website van het lokaal bestuur. Naargelang hun vrijetijdsstrategie verschillen de lokale besturen onderling echter in het gebruik en de promotie van de UiTdatabank. Weinig UiTactiviteiten in een gemeente betekenen daarom nog niet dat er in die gemeente effectief weinig cultuur- of vrijetijdsactiviteiten zijn. 

De coronapandemie van 2020 en 2021 heeft een zware impact op de lokale vrijetijdsbesteding gehad. Toch tonen de cijfers voor 2021 alle geplande activiteiten, ongeacht of ze wel of niet hebben plaatsgevonden door coronamaatregelen. Een aantal organisaties zijn mogelijks niet meer opgestart na een moeilijke coronaperiode, en er zijn organisaties die na de coronaperiode mogelijks vergeten zijn om prioriteit te geven aan het invoeren van hun activiteiten in de UiTdatabank. 

Het kan dat een stad niet al haar activiteiten in de UiTdatabank registreert. Sommige steden werken immers ook met een eigen voordeelprogramma. Een aantal activiteiten nemen zij niet noodzakelijk op in de UiTdatabank.

 

Responsgraad

Over de twee laatste werkjaren rapporteren alle Vlaamse steden en gemeenten in de UiTdatabank, in het eerste werkjaar ging het om 94%.