Aantal jeugdverenigingen in Vlaanderen
Februari 2023
Definitie
Dit dashboard toont een vergelijking tussen het aantal lokale groepen of initiatieven van jeugdverenigingen per type per 10.000 kinderen en jongeren. De data bieden inzicht in de geografische spreiding van de jeugdverenigingen in Vlaanderen en meer bepaald in de lokale spreiding van de diverse lokale groepen of initiatieven.
De jeugdverenigingen behoren tot een ruime categorie die ook de Vlaams erkende jeugdbewegingen, de jeugdinitiatieven, het open jeugdwerk en de speelpleinwerkingen in Vlaanderen omvat.
Raadpleeg ook de metadatafiches van:
Jeugdverenigingen bieden gestructureerde activiteiten aan met een specifiek vrijetijdsaanbod voor kinderen en jongeren. Dankzij diverse jeugdinitiatieven krijgen jongeren de ruimte om relaties en sociale netwerken uit te bouwen: ze kunnen er experimenteren met verschillende omgangsstijlen, doen er succeservaringen op, leren sociale vaardigheden aan, krijgen kansen tot zelfexpressie en kunnen zich oriënteren op de samenleving om hen heen.
De lokale vrijetijdsmonitor somt de volgende jeugdverenigingen op:
- Initiatieven voor maatschappelijk kwetsbare jeugd
Het gaat om initiatieven die de participatie van kinderen en jongeren met een maatschappelijke kwetsbaarheid bevorderen. Die term wordt gebruikt om een toestand aan te duiden van een bevolkingsgroep waarvan de kwetsbaarheid in de samenleving volgens een aantal jeugdspecifieke kansarmoede-indicatoren wordt bepaald, zoals een handicap, migratieachtergrond, lage scholing, werkloosheid, of in dit geval ook kinderen en jongeren in armoede of in bijzondere jeugdhulp.
- Jeugd(werk)verenigingen met als doel het organiseren van fuiven, concerten of (muziek)festivals
Op een fuif, concert of (muziek)festival kunnen jongeren zich op muziek uitleven en elkaar in een gemoedelijke sfeer ontmoeten. Jeugdverenigingen die fuiven, concerten of (muziek)festivals organiseren geven jongeren de kans om organisatorische vaardigheden aan te leren, zoals bepaalde reglementeringen handhaven en overeenkomsten sluiten. Daarnaast hebben de initiatieven ook een financiële waarde. Ze zijn vaak een aangewezen bron van inkomsten voor de vereniging in kwestie.
- Levensbeschouwelijke jeugdinitiatieven
Het gaat om initiatieven specifiek rond existentiële levensbeschouwelijke thema’s werken met kinderen en jongeren. Thema’s waarover kan worden gereflecteerd zijn: het ontstaan van de wereld, geloofs- of spirituele beleving, lijden, passie, angst, familie of identiteit. Die thema’s groeien doorgaans uit intrinsieke levensvragen en kaderen dus in overkoepelende thema’s zoals religie, humanisme of vrijzinnigheid.
- Studentenverenigingen
Het gaat om verenigingen die het contact tussen medestudenten bevorderen via bijvoorbeeld lezingen, workshops, uitstappen of tentoonstellingen. Sommige studentenverenigingen werken volgens een principe of inhoudelijk thema. Hun voornaamste doel blijft echter sociale activiteiten organiseren. Daardoor kunnen ook zeker sport- of cultuuractiviteiten op de agenda staan.
- Thematische jeugd(werk)verenigingen
Het gaat om verenigingen voor kinderen en jongeren die samen rond specifieke thema’s werken, gaande van natuur en milieu tot samenleving. Er zijn socio-culturele verenigingen voor cultuurcreatie en -spreiding, verenigingen voor jeugdexpressie en creatief communiceren, verenigingen voor begeleide uitstappen, cultuureducatieve jeugdverenigingen, sportverenigingen, enzovoort.
- Verenigingen voor amateuristische kunstbeoefening
Het gaat om verenigingen die hun werking vooral toespitsen op het beoefenen van een of meer kunstvormen zoals zang, muziek, toneel, woordkunst, choreografie of nieuwe media, in groepsverband en onder educatieve begeleiding. Kinderen en jongeren kunnen dankzij deze verenigingen in hun vrije tijd een creatieve hobby uitoefenen. Ze kunnen bijvoorbeeld deelnemen aan een jeugdkoor, jeugdfanfare of jeugddansgroep. De deelnemers profileren zich dan voor een ruim publiek door op geregelde tijdstippen optredens te organiseren.
- Zelforganisaties (allochtone) jongeren
Het gaat om organisaties door en voor jongeren die tot dezelfde etnische of nationale groep behoren. Omdat er geen vrijetijdsaanbod is of om andere jongeren te ondersteunen in hun ontwikkeling, zorgen (jong)volwassenen vrijwillig voor een lokaal vrijetijdsaanbod. Sommige van die zelforganisaties spitsen zich toe op jongeren met een migratieachtergrond: ze helpen hen bijvoorbeeld om het goed te doen op school, om een positieve identiteit uit te bouwen, om verantwoordelijkheid op te nemen of om een job te vinden.
Bron
2017, 2021: registratietool lokale vrijetijdsmonitor
Leveringsperiode
Maart tot september 2022 over werkjaar 2021
Vergelijkbaar in tijd
Referentiejaren 2017 en 2021
Originele vraagstelling
Vul het aantal jeugdverenigingen in dat uw gemeente op basis van een erkenningsprocedure erkent. Aantal lokale groepen van jeugdbewegingen uitsluitend gekend op lokaal niveau. Aantal lokale groepen of initiatieven van andere particuliere jeugdverenigingen per type.
Opmerkingen
Het overzicht van verenigingen is niet exhaustief. De lokale vrijetijdsmonitor somt alleen de meest voorkomende werksoorten of verschijningsvormen op om zo een vergelijking op basis van data mogelijk te maken. Het is goed mogelijk dat een werking meerdere verschijningsvormen aanneemt. De steden en gemeenten duidden in dat geval de werksoort aan die bij een hybride jeugdvereniging primeert.
Voor de data van 2017 werd het particuliere niveau niet bevraagd. Voor dat jaar is dus geen vergelijking mogelijk.
87% van alle steden en gemeenten in Vlaanderen registreerde data over het werkjaar 2021 in de registratietool van de lokale vrijetijdsmonitor. Dat zijn 262 vrijetijdsdiensten – op een totaal van 300 lokale besturen – die gegevens hebben ingevoerd. 55% van die vrijetijdsdiensten vulde in 2021 specifiek de vragen in over aanbod en participatie Jeugd. In 2018 was dat 50% van 232 vrijetijdsdiensten.
Ontdek hier welke steden en gemeenten aan de eigen bevraging van de lokale vrijetijdsmonitor hebben deelgenomen, evenals het percentage geregistreerde velden van de deelnemende gemeenten.