Zuid-Afrika
Lange samenwerking
Vlaanderen en Zuid-Afrika hebben een langlopende en hechte samenwerking. Al in 1996 sloten de Vlaamse regering en de regering van Zuid-Afrika een verdrag waarmee ze de wederzijdse samenwerking op het gebied van onderwijs, kunst, cultuur, wetenschap, technologie en sport wilden stimuleren. In de loop van de jaren zetten Vlaanderen en Zuid-Afrika o.a. in op capaciteitsontwikkeling van bibliotheken en ‘adopteerde’ Vlaanderen vier lokale gemeenschapscentra, met nadruk op jeugd, cultuur en sport.
Foto: Deze foto werd genomen wanneer MonkeyMind Company (Lisi Estaras) en Unmute Dance Cie (Kaapstad) samenwerkten in september-oktober 2022. Er was eerst een residentie in Kaapstad, en vervolgens een gezamenlijke deelname aan het Body Moves International Inclusive Dance Festival in het Sibikwa Arts Centre, Benoni (Zuid-Afrika).
Werkprogramma 2022-2024
Dat verdrag vormt het kader van de huidige samenwerking tussen Vlaanderen en Zuid-Afrika. Het werd in 2002 uitgebreid en we maken het concreet in werkprogramma’s. Het huidige werkprogramma 2022-2024 zet voor cultuur in op drie thema’s:
- uitwisseling van informatie en stimuleren van partnerschappen;
- samenwerking op het gebied van ‘community art centres’ en amateurkunsten;
- samenwerking op het gebied van taal en taaltechnologie.
Daarnaast is er ook samenwerking tussen jeugdorganisaties, waarbij de focus ligt op vrijwilligerswerk bij lokale besturen en middenveldorganisaties. Lees er meer over.
Actieplan voor culturele samenwerking 2023-2024
Om deze thema’s in de praktijk om te zetten werkte het Departement Cultuur, Jeugd en Media, samen met de Diplomatieke Vertegenwoordiging van Vlaanderen in zuidelijk Afrika en verschillende organisaties uit Vlaanderen en Zuid-Afrika, een 'actieplan culturele samenwerking Vlaanderen en Zuid-Afrika voor 2023-2024' uit. Dat actieplan keurde minister Jambon in maart 2023 goed. De algemene doelstelling van dat actieplan is het verbinden van culturele actoren, ervaringsdeskundigen en netwerken in Vlaanderen en Zuid-Afrika. Daarnaast willen we uitwisseling stimuleren zodat beide partners van elkaar kunnen leren, elkaar kunnen inspireren en duurzame relaties en partnerschappen kunnen opbouwen. We bouwen voort op de ervaringen, successen en samenwerkingsverbanden van de afgelopen jaren. Tegelijkertijd hebben we oog voor de opportuniteiten die zich aandienen en geven we impulsen aan nieuwe samenwerkingsverbanden.
Het actieplan 2023-2024 heeft vier speerpunten:
- community arts centres en amateurkunsten;
- uitwisselingen, werkbezoeken en residenties;
- taal en literatuur;
- verhogen van de zichtbaarheid van Vlaanderen in Zuid-Afrika.
Projecten kunnen ondersteuning krijgen in het kader van het actieplan als ze voldoen aan criteria zoals kwaliteit, innovatie en diversiteit. Van zeer groot belang is ook dat het project bijdraagt aan de uitwisseling en verspreiding van culturele activiteiten tussen Vlaanderen en Zuid-Afrika en dat het duurzame partnerschappen tussen culturele actoren uit Vlaanderen en Zuid-Afrika stimuleert.
Om het actieplan te kunnen realiseren werken we nauw samen met verschillende actoren. We werken vraaggestuurd, vanuit de vraag in Zuid-Afrika naar kunst en cultuur uit Vlaanderen en andersom. De coördinatie van het actieplan is in handen van het Departement Cultuur, Jeugd en Media en de Diplomatieke Vertegenwoordiging van Vlaanderen in Pretoria. Het Departement Kanselarij en Buitenlandse Zaken, Literatuur Vlaanderen en Kunstenpunt maken deel uit van de stuurgroep.
Ondersteunde projecten
Door het actieplan voor culturele samenwerking konden we in 2023 en 2024 o.a. al de volgende projecten ondersteunen:
- De toneeluitvoering van de roman van Kristien Hemmerechts De vrouw die de honden eten gaf – i.s.m. Suidoosterfees.
- Een schrijversresidentie van Neske Beks en Tom Naegels – i.s.m. de Jake Gerwel Stigting.
- Letsema / Collaborate, een theaterproject voor kinderen en jongeren – i.s.m. Assitej South Africa en Assitej Belgium.
- Het Body Moves Festival voor inclusieve dans van Sibikwa Arts Centre met deelname van choreografe Fanny Vandesande, danser Anna Dujardin en muzikant Kobe Boom.
- Een werkbezoek van curatoren Sorana Munsya en Zeynep Kubat aan de Investec Cape Town Art Fair in Kaapstad, de belangrijkste beurs over hedendaagse kunst op het Afrikaanse continent.
- Het project You, Me, and Democracy, een artistiek, creatief en digitaal project waarin jongeren uit Zuid-Afrika en Vlaanderen een uitwisseling op gang brengen over hun visie op democratie.
Meer informatie
Heb je vragen over de bilaterale samenwerking met Zuid-Afrika? Neem dan contact op met Andries Clement of Lucille Lamaker.