Stimuleringsinstrument Kunst in Opdracht in de publieke ruimte

• Wat
• Voor wie
• Voorwaarden
• Beoordelingscriteria
• Reglement
• Beoordeling van je aanvraag
• Uitbetaling
• Toezicht en controle
• Infosessies
• Toegekende subsidies 

De publieke ruimte biedt heel wat interessante aanleidingen voor het realiseren van kunstwerken. Naast de vele sport- en belevingsinitiatieven in 2020 kon de realisatie van kunstwerken in de publieke ruimte inspelen op de behoefte van inwoners aan kunst- en cultuurbeleving. In het relanceplan Vlaamse Veerkracht gaf de minister van Cultuur daarom ook ruimte aan een projectoproep voor kwaliteitsvolle kunstprojecten in de publieke ruimte.

Deze subsidie kende twee oproepen, waarvan een in 2021 en een in 2022. De voorziene 3 miljoen euro subsidies werden toegekend aan 37 projecten.

In het kader van de relancemaatregelen van de Vlaamse Regering kon je financiële ondersteuning aanvragen voor de realisatie van een kunstopdracht in de (semi-)publieke ruimte.

Deze projectoproep zette in op de volgende doelstellingen:  

• de realisatie van kwaliteitsvolle kunstwerken in de publieke ruimte;
• een breed publiek in contact brengen met hedendaagse kunst;
• de stimulering van samenwerkingsverbanden tussen verschillende actoren ter bevordering van het creëren van maatschappelijk draagvlak;
• de bijdrage aan de specifieke betekenis en beleving van allerlei soorten plekken en situaties in Vlaanderen;
• de stimulering van het debat rond maatschappelijke thema’s en transities;
• de waarde van de publieke ruimte voor de samenleving zichtbaar maken.

Het doel was het verlenen van een kunstopdracht aan een professionele kunstenaar. De concrete zichtbaarheid of ervaring in de publieke ruimte kon zowel permanent als tijdelijk, materieel of immaterieel, of van voorbijgaande aard zijn. Het werk moest wel uitgaan van een (duurzame) output die publiek ervaarbaar, toegankelijk of zintuigelijk waarneembaar was in de (semi-)publieke ruimte. 

Publieke actoren uit alle domeinen en sectoren van de samenleving konden een aanvraag indienen. Lees het reglement voor meer informatie hierover.

De aanvrager ging met zijn project een sectoroverschrijdend samenwerkingsverband aan. Dit kon zowel bestaan uit samenwerkingsverbanden tussen verschillende maatschappelijke diensten als tussen rechtspersonen, natuurlijke personen en/of rechtspersoonlijkheden van privaat recht uit verschillende maatschappelijke sectoren.

Een natuurlijke persoon kon met een initiatief naar een potentiële aanvrager stappen en partner zijn in een samenwerkingsverband. 

Project

Het projectvoorstel speelde in op een maatschappelijke context of situatie. Dit kon door een voorstel in te dienen dat zich duidelijk verbond met een specifieke locatie in de publieke ruimte. Maar ook een project dat niet aan een specifieke plek gebonden was of een situatie die voor een gemeenschap een maatschappelijke meerwaarde had, kon een aanleiding zijn voor een kunstopdracht in de (semi-)publieke ruimte.

De aanleiding van de kunstopdracht was geen specifiek bouw- of verbouwproject, cultureel evenement of openluchttentoonstelling.

Doelpubliek

Het projectvoorstel moest zich richten tot een breed spectrum van gebruikers van de publieke ruimte of een gemeenschappelijk en gedeeld publiek gebruik van de stedelijke of open ruimte voor ogen hebben.

Subsidiebedrag

Het aangevraagde subsidiebedrag moest tussen 10.000 en 245.000 euro liggen en bedroeg maximum 50% van de definitieve totale projectbegroting.

Uitvoeringstermijn en begroting

• Kleine projecten waren projecten die een uitvoeringstermijn van maximum anderhalf jaar en een geraamde projectbegroting tussen de 20.000 euro en 75.000 euro hadden.
• Voor middelgrote projecten lag de uitvoeringstermijn op maximum 2,5 jaar en een geraamde projectbegroting tussen 75.000 euro en 150.000 euro.
• Voor de grote projecten werd een minimale start van de realisatietermijn verwacht voor het einde van het jaar na toekenning van de subsidie en was de geraamde projectbegroting groter dan 150.000 euro.

Het Departement Cultuur, Jeugd en Media kon op gemotiveerd verzoek een verlenging van de uitvoeringstermijn toestaan. 

Een expertenpanel beoordeelde in een eerste fase een projectaanvraag op basis van de volgende criteria:

1. het belang en de kwaliteit van de context- en opdrachtsituatie;
2. de motivatie en kwaliteit van het globale opzet van het artistiek ontwikkelingstraject;
3. de realiseerbaarheid en realistisch ambitieniveau;
4. de sterkte van de inhoudelijke samenwerkingsverbanden en cross-sectorale verbindingen (tussen burgers, private partners, publieke partners, diverse maatschappelijke sectoren, …). 

Binnen de vijf werkdagen na de uiterlijke indiendatum ontving je een bericht met de melding of je aanvraag ontvankelijk was.

De ontvankelijke aanvragen werden overgemaakt aan het expertenpanel dat de aanvragen toetste aan de criteria. Daarbij hield het expertenpanel rekening met de richtlijnen vastgelegd in het reglement.

Het expertenpanel stelde een gemotiveerd advies op, waarbij het kon terugvallen op een voorbereiding door het Departement Cultuur, Jeugd en Media.

Een positief advies bevatte aanbevelingen voor de te nemen stappen in het ontwikkelingstraject ter voorbereiding van de definitieve indiening. Als het gemotiveerd advies negatief was, ontving de aanvrager deze beslissing tegen half juli 2021.

Op basis van het gemotiveerde advies van het expertenpanel in de tweede fase besliste de minister van Cultuur over de toekenning van de subsidies, uiterlijk twee maanden na de indiendatum. 

De subsidie in het kader van het Stimuleringsinstrument Kunst in Opdracht in de publieke ruimte werd in verschillende schijven uitbetaald:

• Het voorschot van 40% werd uitbetaald kort na de beslissing.
• Vlak voor de opstart van de effectieve realisatie van de kunstopdracht werd op basis van een tussentijdse terugkoppeling een tweede schijf van 40% uitbetaald.
• Het saldo van 20% werd uitbetaald nadat het departement, aan de hand van het verantwoordingsdossier, de realisatie van het kunstproject had kunnen vaststellen.

Eens de subsidie was toegekend moest je het logo van de Vlaamse Gemeenschap vermelden in al je communicatie. 

Het Platform Kunst in Opdracht oefende toezicht uit op de subsidie. Ze ging na of de toegekende subsidie gebruikt werd in overeenstemming met de doelstellingen van het project en de financiële richtlijnen. Tegelijk werd nagegaan of de doelstellingen die met het project beoogd werden, ook effectief gerealiseerd werden. 

Op woensdag 19 mei, woensdag 2 juni en dinsdag 23 november 2021 organiseerden we online infosessies over deze subsidielijn. Tijdens de presentaties verduidelijkten we de inhoudelijke contouren van deze stimuleringsregeling en gaven we meer uitleg over de aanvraagtool KIOSK.

> Bekijk de opname van de laatste infosessie

> Download de presentatie 

Bij de eerste oproep in 2021 voor het stimuleringsinstrument Kunst in opdracht in de publieke ruimte werden 16 aanvragen goedgekeurd. Bij de tweede oproep in 2022 werden nog eens 21 aanvragen goedgekeurd. 

Ontdek hier welke projecten subsidies ontvingen.