Het voorzitterschap Jeugd
Dankzij het voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie was België 6 maanden lang, nog iets meer dan anders, het kloppende hart van de Europese Unie. Dat bracht heel wat extra internationale aandacht met zich mee en was meteen een uitgelezen kans om de Belgische expertise in de verf te zetten. We zorgden als voorzitter niet alleen voor de continuïteit van de EU-agenda en de goede samenwerking tussen de lidstaten, maar kregen ook de kans om onze eigen klemtonen te leggen.
De Vlaamse jeugdprioriteiten tijdens het Belgisch voorzitterschap waren jongeren betrekken, empoweren en verbinden. Het EU-voorzitterschap Jeugd focuste op de volgende onderwerpen:
- Sociale inclusie van jongeren bevorderen en de Europese jeugddoelstelling inclusieve samenlevingen uitvoeren.
- Het jeugdwerk binnen Europa verder helpen ontwikkelen met een focus op lokaal jeugdwerk en democratie.
- De Europese en internationale beleidsagenda’s evalueren inzake kinderen, jongeren en kinderrechten.
Centraal in het voorzitterschap stond de Raad Jeugdzaken maar ook de andere Europese conferenties die het departement organiseerde, speelden een belangrijke rol. In het Europese jeugdbeleid staat de participatie van jongeren centraal en ook tijdens ons voorzitterschap hebben we die lijn verder gezet. Tijdens onze conferenties konden er meer dan 120 jongerenvertegenwoordigers hun input kunnen geven.
De Raad Jeugdzaken
De EU-ministers die bevoegd zijn voor Jeugd kwamen samen tijdens de Raad Jeugdzaken. Naast het voortzetten van de lopende Europese dossiers, legden we als voorzitter twee raadsconclusies en één raadsresolutie op eigen initiatief voor. In tegenstelling tot wetgeving zijn raadsconclusies niet juridisch bindend maar geven ze de positie van de lidstaten weer over een bepaald thema. Raadsresoluties zijn ook niet juridisch bindend maar drukken een engagement uit van de lidstaten om bepaalde acties uit te voeren. Die raadshandelingen zijn alle drie voorbereid in de raadswerkgroep jeugd, onderhandeld door de diplomaten in COREPER en uiteindelijk goedgekeurd door alle 27 ministers van Jeugd. De Raad nam hiermee dus, na debat tussen de lidstaten, een politiek standpunt in over de voorgelegde onderwerpen.
De eerste raadsconclusies focusten op het thema 'inclusieve samenlevingen voor jongeren'. In het participatief traject van de EU-Jeugddialoog hebben jongeren deze doelstelling geformuleerd. In de conclusies worden de lidstaten en de Commissie opgeroepen om te streven naar sociale cohesie, rechtvaardigheid en inclusie, en om de participatie van jongeren in het democratisch leven te waarborgen. Dat kan door middel van inclusieve maatregelen die de betekenisvolle participatie van alle jongeren in besluitvorming vergemakkelijken, vooral via jeugdwerk.
De tweede raadsconclusies gaan over de evaluatie van de Europese en internationale beleidsagenda’s inzake kinderen, jeugdzaken en rechten van het kind. Deze raadsconclusie wijst op mogelijkheden tot betere samenwerking, coördinatie en uitwisseling om zo sterkere banden te leggen tussen het jeugdbeleid en het kinderrechtenbeleid, niet alleen op het Europese niveau maar ook met andere multilaterale fora zoals de Raad van Europa en de Verenigde Naties.
Tot slot werd er ook een raadsresolutie rond ‘jeugdwerkbeleid in een empowerend Europa’ voorbereid. Sinds de vorige raadsresolutie rond jeugdwerk van 2010 is onze maatschappij op veel vlakken veranderd. De resolutie heeft tot doel jeugdwerk te versterken zodat het jonge mensen kan ondersteunen bij het navigeren naar autonomie binnen nieuwe realiteiten. De tekst roept daarom de lidstaten en de Commissie op om de ontwikkeling van kwalitatief jeugdwerk en jeugdwerkbeleid op alle niveaus te ondersteunen.
Evenementen
Expertenseminarie over de Europese en internationale beleidsagenda’s jeugd- en kinderrechten – 21 tot 23 januari 2024
We begonnen het Belgische voorzitterschap voor de Raad Jeugdzaken met een expertenseminarie waarbij experten en beleidsmakers jeugd- en kinderrechtenbeleid met elkaar in gesprek gingen. Het seminarie focuste op de evaluatie van de raadsconclusies uit 2010 over de Europese en internationale beleidsagenda’s inzake jeugd- en kinderrechten en de 5 tweejaarlijkse updates.
Die raadsconclusies introduceerden een overzicht van het bestaande internationale en Europese jeugd- en kinderrechtenbeleid. Het document biedt beleidsmakers en experten een handig overzicht van de ontwikkelingen in elkaars beleidsdomeinen. De deskundigen en beleidsmakers bespraken beleidscoherentie tussen jeugdbeleid en kinderrechten en formuleerden aanbevelingen. Meer coherentie tussen de nationale en internationale beleidsagenda's op het gebied van jeugd en kinderrechten kan zorgen voor een naadloze overgang van kindertijd naar volwassenheid. Betere informatie-uitwisseling, coördinatie en samenwerking kunnen zorgen voor een effectiever beleid dat jongeren sterker ondersteunt.
Lees het volledige rapport over de conferentie, inclusief de aanbevelingen.
Europese conferentie over lokaal jeugdwerk en democratie – 20 tot 23 februari 2024
De Europese conferentie over lokaal jeugdwerk en democratie bracht 350 jeugdwerkers en jeugdorganisaties, gemeenten, jongeren en jeugdbeleidsmedewerkers samen om de rol van lokaal jeugdwerk en jeugdparticipatie in het Europese jeugdwerkbeleid te evalueren. Lokaal jeugdwerk en participatieve omgevingen, actief burgerschap en de rol van gemeenten in de ondersteuning van lokaal jeugdwerk stonden deze 3 dagen centraal.
De conferentie gaf nieuwe impulsen aan het jeugdwerk binnen Europa op lokaal niveau door aandacht te besteden aan de noodzaak om de kwaliteit, de omstandigheden en de erkenning van jeugdwerk te verbeteren en de rol van lokale, regionale en hogere overheidsniveaus bij het ondersteunen van lokaal jeugdwerk. Het event zette meer dan 30 goede praktijken in de kijker en inspireerde het jeugdwerk en jeugdwerkbeleid, vooral op het lokale niveau.
Lees het volledige rapport over de conferentie en de geformuleerde aanbevelingen die werden geïntegreerd in de Raad Resolutie over Jeugdwerkbeleid in een empowering Europa.
De Europese Jeugdconferentie – 2 tot 5 maart 2024
Van 2 tot 5 maart 2024 vond in Gent de EU-Jeugdconferentie plaats. 4 dagen lang gingen zo’n 300 jongeren, politici, experten en beleidsmakers uit de Europese Unie met elkaar in debat. De aanbevelingen die de jongeren formuleerden, namen we mee naar de Raadswerkgroepen, de Raad van Ministers en de Directeurs-Generaal vergadering.
De Jeugdconferentie was deel van de EU-Jeugddialoog, het grootste gestructureerde burgerparticipatieproces in de wereld. De 10de cyclus van de EU-Jeugddialoog richtte zich op de Europese jeugddoelstelling #3 ‘Inclusieve samenlevingen’. Voorafgaand aan de conferentie vond een consultatiefase plaats. Daarin werden meer dan 28.000 jongeren geraadpleegd over manieren om inclusieve samenlevingen te bevorderen. Tijdens de conferentie in Gent werden de stemmen van die jongeren, door 120 jeugdvertegenwoordigers uit 39 landen , vertaald in aanbevelingen en concrete acties. Het Belgische EU-voorzitterschap integreerde de ideeën van die jongeren in de Raadsconclusies over inclusieve samenlevingen voor jongeren.
Lees het volledige rapport over de conferentie, inclusief de 6 aanbevelingen en 34 mogelijke uitvoeringsmaatregelen.
Vergadering voor de Directeurs-generaal Jeugd en de directeurs van de Nationale Agentschappen – 26 tot 28 maart 2024
Ter ondersteuning van de werkzaamheden in de Raad Jeugdzaken organiseerde het departement voor het eerst een vergadering en uitwisselingsmoment tussen de Directeurs-generaal Jeugd en de directeurs van de Nationale Agentschappen voor Erasmus+ en het Europees Solidariteitskorps. Op het programma stond de tussentijdse evaluatie van de Europese Jeugdstrategie 2019-2027 en de evaluatie van de Europese jeugdprogramma’s Erasmus+ (jeugdhoofdstuk) en het Europees Solidariteitskorps.
De deelnemers keken vooruit en reflecteerden over de rol van de EU jeugdprogramma's bij het waarborgen van de democratie en Europese waarden, hoe de programma's kunnen bijdragen aan de kwaliteit en ontwikkeling van jeugdwerk en over de behoeften met betrekking tot operationele en financiële verbeteringen en uitdagingen. Door op deze manier de toekomstige evaluaties voor te bereiden, had België de kans om een aanzet te geven voor de toekomstige onderhandelingen, een impact hebben op de volgende EU-jeugdstrategie en de toekomstige EU-jeugdprogramma’s mee vormgeven.
Lees het volledige rapport van de bijeenkomst.
