Sec­tor­mo­ment cul­tuur­edu­ca­tie

Op woensdag 29 januari 2020 organiseerde het Departement Cultuur, Jeugd en Media het sectormoment cultuureducatie. Tijdens dit sectormoment stond de dialoog tussen het beleid en de cultuureducatieve sector centraal, meer bepaald de recente wijzigingen in het beleid met impact op het cultuureducatieve veld en het toekomstig beleid omtrent cultuureducatie.  

Daarnaast lanceerde publiq, dat sinds 2019 Vitamine C (het netwerk rond cultuureducatie in de vrije tijd) onder de vleugels heeft genomen, zijn gloednieuwe publicatie. Joris Vergeyle, themachef cultuur VRT, was dagvoorzitter.

Het sectormoment richtte zich in eerste instantie tot elke professional of vrijwilliger die binnen een cultuur-, jeugd- of mediaorganisatie van dichtbij of verderaf betrokken is bij de cultuureducatieve werking. Zowel de cultuureducatieve medewerkers als de directeurs en stafmedewerkers van sociaal-culturele organisaties, kunstenhuizen, cultureel-erfgoedorganisaties, cultuur- en gemeenschapscentra en bibliotheken, … waren meer dan welkom.  

Terugblik

Keynotespeaker Pier Luigi Sacco

Pier Luigi Sacco is professor culturele economie aan de IULM universiteit van Milaan en gastonderzoeker aan de Harvard Universiteit.

Pier Luigi Sacco beklemtoont het belang van de relatie tussen cultuur en welzijn. Een relatie waarvoor aandacht is in het Strategisch kader van het Europees cultuurbeleid  2019-2024 onder het thema Cohesion and well being. 

Pier Luigi Sacco gaf in zijn presentatie uitleg over de implicaties van het Europese plan voor cultuur, een centraal beleidsdocument voor de opmaak van innovatieve culturele strategieën. Die strategieën kunnen een grote impact hebben op essentiële domeinen als gezondheid, sociale cohesie en welzijn.

Sacco onderbouwde de voorgestelde beleidsmaatregelen met onderzoeksresultaten. Hij interpreteerde die resultaten binnen de context van het overkoepelende conceptuele kader Cultuur 3.0. Deze ‘derde culturele revolutie’, waarin de grenzen vervagen tussen consument en producent, vormt de grondslag voor een nieuw denkmodel rond cultuurbeleid. 

Beleid omtrent cultuureducatie in Vlaanderen

Beleidsmedewerkers cultuureducatie Departement CJM - Karen Jacobs, Veerle Keuppens en Ellen Hanssens

Wat zijn de inspanningen en de plannen van het Departement Cultuur, Jeugd en Media met betrekking tot cultuureducatie? Een stand van zaken en vooruitblik dienen zich aan. 

Onder de verschillende decreten die het Departement Cultuur, Jeugd en Media beheert, heeft zich een cultuureducatieve praktijk ontwikkeld met activiteiten van hoge kwaliteit. Deze praktijken zijn niet alleen te vinden in de specifiek cultuureducatieve organisaties, maar ook in cultuureducatieve diensten binnen organisaties in de kunsten, de literatuur, het cultureel erfgoed, de media, de film, het circus, de amateurkunsten, het sociaal-cultureel werk en het jeugdwerk. Die bijzondere praktijk moet haar uitdrukking kunnen vinden in een sterk merk.

Dat vraagt om een geïntegreerde aanpak, die fragmentering tegengaat en de reeds bestaande rijkdom van het cultuureducatieve aanbod inventariseert, stroomlijnt en beschikbaar maakt voor iedereen. In eerste instantie zal dus de veldtekening cultuureducatie geüpdatet worden, zodat de cultuureducatieve praktijk van alle organisaties en diensten in alle sectoren transparant wordt weergegeven. Op basis daarvan kan dan een actieplan worden opgesteld, dat de sterktes van die praktijk zowel binnen Vlaanderen als internationaal beter communiceert en de eventuele zwakkere elementen versterkt. Goede praktijken kunnen dan ook versterkt worden ingezet in andere sectoren, om te beginnen in onderwijs en welzijn.

Cultuureducatie in internationaal perspectief: het ‘arts and education programme’ van UNESCO

Louise Haxthausen, directeur van het UNESCO Liaison Office in Brussel en Tim De Backer, beleidsmedewerker Internationaal cultuurbeleid - Departement CJM

UNESCO is de VN-organisatie die werkt rond onderwijs, wetenschap, cultuur en communicatie. Zij ontwikkelt ideeën, stelt een agenda op gebaseerd op beleidsanalyse en monitoring, ontwikkelt normen en standaarden, stimuleert internationale samenwerking stimuleert en begeleidt beleidsontwikkeling en -uitvoering. Louise Haxthausen gaf uitleg over de roadmap cultuureducatie die door de entiteit werd opgemaakt en die binnenkort een update krijgt.

> Lees de samenvatting van deze lezing

Parallelsessies

  1. Vernieuwd deeltijds kunstonderwijs
  2.  Gewijzigde eindtermen in het secundair onderwijs
  3. Decreet bovenlokale cultuurwerking en Workshop ‘Oefen jezelf in bovenlokaal denken’
  4. Decreet buitenschoolse opvang en activiteiten

De werking van publiq m.b.t. cultuureducatie en de verhouding tot het Departement CJM

Barbara Struys (coördinator cultuureducatie publiq), Katelijne Morreel (directeur publieksontwikkeling publiq) en Karen Jacobs (beleidsmedewerker cultuureducatie Departement CJM) 

Publiq wil inspiratie bieden, ontmoeting stimuleren en zorgen voor kennisdeling rond cultuureducatie in de vrije tijd. Via onze website en tijdens onze events bieden we je praktijkvoorbeelden en inspiratie uit binnen- en buitenland. De kenniswerking van publiq rond cultuureducatie in de vrije tijd is er voor iedereen die bezig is of bezig zou willen zijn met dit thema - over alle sectoren en beleidsdomeinen heen: van expert tot newbie, van voltijdse cultuureducator tot iemand met een heel andere job maar een sterke interesse. Uiteraard bouwen we deze kenniswerking uit voor en door de brede cultuureducatieve sector. Dit doen we via het netwerk Vitamine C.

Ligt het thema cultuureducatie in de vrije tijd je nauw aan het hart? Vind je het belangrijk dat er in de sector veel ervaring en inspiratie gedeeld wordt? Wil je meebouwen aan de kenniswerking van publiq rond cultuureducatie in de vrije tijd? Dan kan je je engagement binnen het netwerk opnemen.

Meer over de kenniswerking van publiq en netwerk Vitamine C via www.publiq.be

> Download de presentatie van publiq

Lancering publicatie publiq: ‘Uit de schaduw. De ontwikkeling van kunst- en cultuureducatie in de vrije tijd in Vlaanderen’

Dubbelinterview van Tijs Vastesaeger (Doenker) en Deepak Mehta (Technopolis) door Evelyne Coussens

Welke vragen liggen er voor de kunst- en cultuureducatie van de toekomst? Welke evoluties zijn er in wetenschapseducatie en kunnen we hier voor kunst- en cultuureducatie ook inspiratie uit halen? Meer informatie vind je in de publicatie 'Uit de schaduw. De ontwikkeling van kunst- en cultuureducatie in de vrije tijd in Vlaanderen'.   

Publiq lanceerde op 29 januari 2020 de publicatie ‘Uit de Schaduw: de ontwikkeling van kunst- en cultuureducatie in de vrije tijd in Vlaanderen’. Deze publicatie zoomt in op verschillende aspecten uit de geschiedenis van kunst- en cultuureducatie. Een overzicht, maar niet met als doel of pretentie om volledig te zijn. Wel wil ze jou als lezer informeren en vooral ook inspireren vanuit de expertise van mensen uit het veld en onderzoekers die betrokken waren en zijn bij kunst- en cultuureducatie in de vrije tijd.  Veel dank gaat uit naar de redacteurs van deze publicatie: Jan Staes en Tijl Bossuyt.

> Download de online versie van 'Uit de Schaduw'.