Werken uit de collectie van het Museum Mayer van den Bergh op de Topstukkenlijst
Fritz Mayer van den Bergh (1858-1901) bezat een hoogwaardige kunstverzameling, waarvan vooral de schilderkunst, met het wereldbefaamde schilderij Dulle Griet van Pieter Bruegel, internationale faam kent. Uit die verzameling worden nu een aantal werken definitief beschermd als topstuk: beeldhouwkunst uit de 8ste tot 18de eeuw, plaketten en kleine reliëfs uit de 13de tot 17de eeuw.
Lange tijd werden de collecties middeleeuwse beeldsnijkunst, een aantal 17de-eeuwse beelden en de uitmuntende deelcollecties toegepaste kunsten overschaduwd door de picturale topwerken. In de wetenschappelijke vakliteratuur worden deze eveneens hoogstaande collecties steeds meer naar waarde geschat. Een selectie ervan wordt nu beschermd als topstuk.
De vroegste verzamelobjecten van Mayer van den Bergh zijn de zeer gewaardeerde verzamelingen van munten, penningen en plaketten. Aanvankelijk verwierf hij ze vooral in Zwitserland, Duitsland en Italië. Later spitste hij zich steeds meer toe op munten en penningen uit het oude Hertogdom Brabant. Vermeldenswaard zijn de 60 loden plaketten van de Duitse beeldhouwer, bouwmeester, goudsmid, medailleur en prentenmaker Peter Flötner (1490-1546), baanbreker van de Duitse renaissance.
Mayer van den Bergh verwierf heel wat gotische houten beelden in Noord-Brabant en de omgeving van Nijmegen. Ongeveer 200 objecten komen uit de collectie van Carlo Micheli, die de leiding had over het atelier de moulage van het Louvre. Die collectie bevatte hoofdzakelijk gotische kleinsculpturen in ivoor, marmer, albast en hout, twee laatgotische huisretabels met oorspronkelijke polychromie, gotische objecten in koper, brons, zilver en email, en twee schilderijen van omstreeks 1400.
Over de topstukkenlijst
Het Topstukkendecreet zorgt voor de bescherming van roerend cultureel erfgoed dat voor de Vlaamse Gemeenschap in Vlaanderen bewaard moet blijven. Het gaat om objecten met een bijzondere archeologische, historische, cultuurhistorische, artistieke of wetenschappelijke betekenis.
Op basis van het decreet wordt een Topstukkenlijst van zeldzame en onmisbare voorwerpen en verzamelingen opgesteld. Voor die beschermde voorwerpen gelden speciale beschermingsmaatregelen en uitvoerbeperkingen. Omdat aan het behoud van dit erfgoed groot belang wordt gehecht, is het ook mogelijk er restauratiesubsidies voor aan te vragen.