Nieuw op topstukkenlijst: vaandel van het 15de squadron van de Royal Air Force
Een uitzonderlijke standaard (vaandel) van de Engelse luchtmacht is definitief beschermd als topstuk. Het gaat om het vaandel van het 15de squadron van de Royal Air Force, dat in 2008 aan de Oudstrijdersvereniging in Gellik werd geschonken. Het vaandel vormt een krachtige herinnering aan de in de oorlog gesneuvelde Engelse soldaten en getuigt van de sterke herdenkingstraditie in Gellik.
De Engelse luchtmacht schonk de standaard (ook wel vaandel genoemd) van het 15de squadron van de Royal Air Force in 2008 aan de Oudstrijdersvereniging van Gellik. Tijdens deze overdracht werd de uitdrukkelijke wens uitgesproken dat deze standaard in de Sint-Laurentiuskerk van Gellik bewaard zou blijven, totdat ze tot stof vergaat.
Dat een standaard van een squadron van de RAF aan een vereniging buiten het Verenigd Koninkrijk wordt geschonken en in een kerk buiten het Verenigd Koninkrijk wordt bewaard, is bijzonder zeldzaam. Meestal worden de vaandels van de verschillende geledingen van de Engelse luchtmacht in een Londense kerk bewaard.
Bijzondere waarde voor het collectieve geheugen
Op 12 mei 1940 stortte in Gellik een vliegtuig van de Royal Air Force neer. De driekoppige bemanning kwam om bij de crash. In Gellik wordt deze tragedie nog steeds herdacht. In 1985 werd een monument opgericht om de drie gesneuvelde Engelse militairen te herdenken. De band met de familie van de in Gellik gesneuvelde soldaten bleek zo groot en sterk dat het bewuste RAF-squadron uit erkentelijkheid zijn standaard in 2008 ‘te ruste heeft gelegd’ in de Sint-Laurentiuskerk. Dat is op zijn minst uniek.
Deze ‘te ruste legging’ bekrachtigt een belangrijke herdenkingstraditie die tot op vandaag gedeeld wordt door de mensen van Gellik, het RAF-squadron en de nazaten van de gesneuvelden. De geschonken standaard heeft bovendien ook een hoge waarde voor het collectieve geheugen. Ze vormt zowel voor Gellik als voor Vlaanderen een blijvende herinnering aan de oorlog en aan de omgekomen Engelse militairen.
Over de topstukkenlijst
Het Topstukkendecreet(link is external) zorgt voor de bescherming van roerend cultureel erfgoed dat voor de Vlaamse Gemeenschap in Vlaanderen bewaard moet blijven. Het gaat om objecten met een bijzondere archeologische, historische, cultuurhistorische, artistieke of wetenschappelijke betekenis.
Op basis van het decreet wordt een Topstukkenlijst van zeldzame en onmisbare voorwerpen en verzamelingen opgesteld. Voor die beschermde voorwerpen gelden speciale beschermingsmaatregelen en uitvoerbeperkingen. Omdat aan het behoud van dit erfgoed groot belang wordt gehecht, is het ook mogelijk er restauratiesubsidies voor aan te vragen.