Afbeelding: © Markus Spiske, Pexels

1. Zonnebouwers+

De coöperatie Zonnebouwers+ van ECoOB (Energiecoöperatie Oost-Brabant) installeert zonnepanelen op daken en biedt de bewoners de mogelijkheid om ze maandelijks af te betalen via een klein bedrag. Dat bedrag is altijd lager dan de traditionele energiekosten, zelfs met het sociaal tarief. In ruil ontvangen ze de energie die de zonnepanelen opwekken. Met de gefactureerde bedragen betaalt de energiecoöperatie de zonnepanelen af, en eens ze zijn afbetaald worden de gezinnen zonder extra kosten eigenaar van de panelen.

Voor mensen in energiearmoede die zelf geen zonnepanelen kunnen plaatsen, biedt ECoOB de mogelijkheid om deel te nemen aan een hernieuwbare energiegemeenschap. Zij ontvangen jaarlijks tot 1500 kWh gratis stroom uit het overschot van andere installaties.

2. Samen Klimaatbestendig

Dit platform, geïnitieerd door het Nederlandse Kennisportaal Klimaatadaptatie, is een netwerk voor en door klimaatwerkers uit diverse achtergronden. Via het platform wisselen ze praktijkervaring uit en maken ze werk van een geïntegreerde aanpak tegen klimaatuitdagingen op grotere schaal. Ze werken in verschillende communities waar(in) ze onderwerpen zoals hittestress en gezondheid behandelen. Hoewel klimaatrechtvaardigheid niet de hoofdfocus is van dit initiatief, kan het er wel in belangrijke mate aan bijdragen.

3. Zennelab

SAAMO Vlaams-Brabant en de stad Vilvoorde werken samen rond stadsvernieuwing die kwetsbare bewoners niet in de kou laat staan door in cocreatie met hen in te zetten op kwaliteitsvolle huisvesting en woonomgeving.

Het project formuleert, samen met bewoners, adviezen rond kwaliteitsvolle publieke ruimten en ontmoetingsplekken. Daarnaast maakt een permanent buurtcentrum opbouwwerk rond de ruimtelijke ontwikkelingen mogelijk. Er worden heel wat activiteiten georganiseerd die inspelen op de concrete behoeften van buurtbewoners en die verbindingen creëren tussen wijkbewoners. Dit centrum zal ook de komende jaren een antwoord bieden op de noden van de buurtgemeenschap.

Via bouwblokrenovatie tracht men tot een betere huisvesting te komen. Dat gebeurt door o.a. intensieve technische en sociale begeleiding, noodkoopfonds, subsidieretentie, diverse premies en mogelijkheden tot lenen. Men kijkt ook op welke manier bouwblokrenovatie structureel vorm kan krijgen als instrument om het wonen van noodkopers te verbeteren.

4. CAMPUSatelier

CAMPUSatelier is een collectief atelier voor publieke ruimte in de Gentse wijken ‘Nieuw Gent’ en ‘Neermeersen’, met een focus op alle open of verborgen groenruimtes. De organisatie brengt buurtbewoners via activiteiten en projecten samen om op een ludieke manier de publieke ruimte vorm te geven. CAMPUSatelier bouwt aan de verbeelding en beleving van het plein, de straat, het park, de parking,…

Ze werkt samen met mensen uit de buurt als mede-makers: bedenkers, vormgevers, bouwers of gebruikers. Zo groeit een zitbank op het plein, een paviljoen in het park, een schaduwplek aan de volkstuintjes, een podium op het braakland, een draagvlak op de parking, een schuilplaats onder de brug,…

Conclusie

Deze vier projecten illustreren op verschillende manieren hoe klimaatrechtvaardigheid kan worden toegepast en gestimuleerd. Of het nu gaat om het toegankelijk maken van zonne-energie, het bevorderen van kennisdeling en samenwerking, stadsvernieuwing of gemeenschapsgerichte initiatieven, elk project draagt bij aan een duurzamere én rechtvaardigere samenleving!