Klimaatrechtvaardigheid: hoe kunnen de bouwsector en architecten bijdragen?
De bouwsector speelt een cruciale rol in klimaatrechtvaardigheid vanwege de significante impact die gebouwen hebben op de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen, zowel tijdens de constructie als tijdens het gebruik. Architecten en bouwbedrijven kunnen bijdragen aan klimaatrechtvaardigheid door duurzame ontwerppraktijken te omarmen en te streven naar langetermijndenken. Tom Stevens en Maud Buytaert van Reset.Vlaanderen leggen uit.
Tekst door Tom Stevens en Maud Buytaert van Reset.Vlaanderen
Afbeelding: © Kevin Snyman, Pixabay
Inspraak en participatie
Tom: “Een belangrijk aspect bij langetermijndenken is het betrekken van de toekomstige bewoners vanaf het begin. Inspraak en participatie zijn essentieel voor elk geslaagd project, vooral wanneer het gaat om kwetsbare groepen. Hun stemmen worden vaak te weinig gehoord, terwijl hun noden en inzichten cruciaal zijn voor een ontwerp dat de lokale gemeenschap daadwerkelijk dient. De mensen uit de buurt kennen immers de specifieke eigenschappen van hun omgeving het best.”
Duidelijk informeren
Maud: “Daarnaast kan het duidelijk informeren van mensen over het belang van bepaalde keuzes, zoals hernieuwbare energie, het draagvlak hiervoor enorm vergroten. In projecten van coöperaties die specifiek mensen in armoede helpen om zonnepanelen te installeren, blijkt dat onwetendheid en wantrouwen grote drempels zijn voor kwetsbare groepen om mee te stappen in hernieuwbare energie. Dit geldt ook voor (wijk)renovaties. Daarom is het belangrijk om deze doelgroep actief op te zoeken en hun vragen te beantwoorden.”
Toegankelijkheid en inclusiviteit
Tom: “Bouwplannen moeten rekening houden met mensen van alle achtergronden en fysieke beperkingen. Buurten met meer luchtvervuiling, minder toegang tot de natuur en woningen die lekkend, koud en vochtig zijn, vormen een aanslag op de fysieke en mentale gezondheid. Kwetsbare groepen hebben bovendien een verhoogde vatbaarheid voor ziekte, vaak door een verzwakt immuunsysteem. Zo blijkt dat ziekten die vaker voorkomen bij mensen in armoede en etnische minderheden, zoals astma, diabetes en obesitas, het risico op gezondheidsschade door luchtvervuiling vergroten. Stress heeft eveneens een negatieve impact op het immuunsysteem.”
Maud: “Er is dus sprake van een dubbele ongelijkheid bij milieuvervuiling: mensen onderaan de sociale ladder zijn zowel meer blootgesteld aan schadelijke stoffen als gevoeliger voor de gevolgen daarvan. Een goed ontwerp kan hier een antwoord op bieden.”
Hoe kan jij hieraan bijdragen via deze Green Deal?
De transversale werkgroep klimaatrechtvaardigheid wil nadenken over oplossingen en concrete aanbevelingen doen zodat ook de meest kwetsbare groepen maximaal welvaren bij de positieve effecten die we met de Green Deal Klimaatbestendige Omgeving willen realiseren.
Mee jouw schouders zetten onder een klimaatrechtvaardig Vlaanderen? Dat kan via de transversale werkgroep klimaatrechtvaardigheid!
Deelnemen?
Bekijk hoe jouw organisatie kan deelnemen aan deze Green Deal.