Gedaan met laden. U bevindt zich op: Inspiratiecase: Woluwevallei, Brusselse Rand Klimaatbestendige Omgeving

Inspiratiecase: Woluwevallei, Brusselse Rand

De Woluwevallei ondergaat een ingrijpende transformatie om de leefbaarheid te verbeteren en de overstromingsgevoeligheid te verminderen. Dit ambitieuze project, geleid door de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) en ondersteund door het Regionaal Landschap, streeft naar een open Woluwe van bron tot monding. Door het water zoveel mogelijk uit de riolering en het waterzuiveringsstation te houden, wil men een gezondere en duurzamere waterloop creëren.

© VLM

Klimaatadaptieve maatregelen

De aanpak van de Woluwevallei als een robuuste groenblauwe structuur is essentieel voor klimaatadaptatie. Door de rivier open te leggen en natuurlijke waterstromen te herstellen, wordt de waterkwaliteit verbeterd en de ecologische waarde verhoogd. Het project startte met het openleggen van de Wezembeek in Wezembeek-Oppem, wat diende als een cruciaal beginpunt. Deze maatregel bevordert niet alleen de biodiversiteit maar vermindert ook het risico op overstromingen door de waterbergingscapaciteit te vergroten. Daarnaast wordt er gewerkt aan de aanleg van het Woluwepad, een belangrijk onderdeel dat als trigger diende voor verdere projecten in de vallei.

Wat leren we hieruit?

Uit de ervaringen met de transformatie van de Woluwevallei kunnen we enkele belangrijke lessen trekken:

  1. Start met gerichte uitvoeringen op het terrein

Met gerichte en concrete acties is een doorbraak bereikt in een jarenlange impasse. Het openleggen van de Wezembeek en het aanleggen van een stuk Woluwepad waren cruciale eerste stappen die de weg effenden voor het grotere project. Hoewel de technische haalbaarheidsstudie voor het openleggen van de Wezembeek aanvankelijk extra tijd en geld kostte, resulteerde deze in aanzienlijke tijds- en efficiëntiewinst voor het gehele project.

  1. Flexibele visie in plaats van rigide plannen

Een door een studiebureau uitgewerkte gebiedsvisie voor de Woluwevallei kon niet onverkort en integraal worden uitgevoerd. In plaats daarvan bleken gerichte technische deelstudies nuttiger. Een continue bewaker en vertolker van een ‘visie in progress’ is essentieel, wat benadrukt dat voortdurende aanpassing en flexibiliteit cruciaal zijn voor het succes van een groot en complex project.

  1. Luisteren naar lokale ideeën en samenwerking

Lokale ideeën en samenwerking bleken van onschatbare waarde. De visie van een open Wezembeek leefde al bij lokale groepen zoals de Natuurpunt-afdeling en de provincie. Het kost tijd om deze ideeën te detecteren en het noodzakelijke vertrouwen op te bouwen. Concrete realisaties helpen om het gehele project te illustreren en lokale steun te versterken.

  1. Omgaan met weerstand

Voor een complex project als dit is het belangrijk om vooral tijd en energie te steken in partners die mee willen werken en daarnaast veel geduld te tonen. Het veranderen van een mindset gaat langzaam. Visualisaties en verbeelding speelden een cruciale rol om partners te overtuigen en de Woluwe op de kaart te zetten. Daarnaast bleek een technische onderbouwing via gerichte studies een goed hulpmiddel.

© VLM

Info project

  • Opdrachtgever: Vlaamse Landmaatschappij (VLM) en Vlaamse Milieumaatschappij (VMM)
  • Ontwerpteam: VLM, VMM, Regionaal Landschap Brabantse Kouters (RLBK), Anteo, Sweco, DWV
  • Ligging: Zaventem, Machelen, Tervuren, Wezembeek-Oppem, Kraainem, Vilvoorde
  • Uitvoeringsperiode: 2007 - …

Interesse in gelijkaardige projecten?

Zie de focusgroepen ‘Sponssteden’ en ‘Klimaatbestendige publieke ruimte’!

Bron: ‘Stedenbouw kan ook zo’ - Eva Heuts, Erik Grietens