Resultaten van vijf projecten rond desinformatie
Eind 2022 gaf de Vlaamse minister van Media steun aan vijf projecten die desinformatie moesten bestrijden. Tijdens een slotevenement op 26 juni 2024 werden de resultaten van die projecten voorgesteld.
De vijf projecten vergrootten de weerbaarheid van journalisten en burgers tegen desinformatie. Ze speelden een cruciale rol in het versterken van onze democratie, omdat een goed geïnformeerde bevolking beter bestand is tegen manipulatie en misleiding.
De projectoproep
In 2022 lanceerde de Vlaamse Regering een projectoproep rond desinformatie. Die oproep maakte deel uit van het digitaal transformatieprogramma voor de Vlaamse mediasector. In december 2022 kende de Vlaams minister van Media 3 miljoen euro steun toe aan vijf goedgekeurde projecten.
De projectoproep had het doel om praktijkgerichte initiatieven te ondersteunen die inzetten op weerbaarheid tegen desinformatie, zowel bij de burger als op nieuwsredacties. Het resultaat van de oproep was een brede waaier aan innovatieve en impactvolle acties.Elk project droeg bij aan het vergroten van de weerbaarheid tegen desinformatie, het verbeteren van de mediawijsheid, en het versterken van de journalistieke integriteit.
Via de projecten werd enerzijds ingezet op het detecteren en weerleggen van desinformatie via nieuwe technologieën en methodologieën. Anderzijds werd er ingezet op educatie en bewustmaking om burgers kritisch te leren omgaan met de informatie die ze dagelijks consumeren.
De vijf projecten en hun resultaten
Op 26 juni 2024 organiseerde het kenniscentrum Mediapunt, samen met ons departement, een slotevenement waarop de resultaten van de projecten werden voorgesteld:
Eerste Hulp Bij Twijfel (VRT, Roularta, deCheckers, UA, VUB, Textgain & KU Leuven)
Het project ontwikkelde strategieën, tools en formats voor het impactvol bestrijden van twijfel rond desinformatie in Vlaanderen. Er werd gefocust op het vergroten van de veerkracht van journalisten enerzijds en twijfelende burgers anderzijds.
> Ontdek de resultaten van het project.
COM-PRESS (IMEC vzw & Apache)
Dit onderzoeksproject focuste op het ontwikkelen van detectiemethodes voor journalisten om beeldmanipulatie te achterhalen en ontmaskeren. De methodieken werden vervolgens toegepast op verschillende praktijkvoorbeelden.
> Ontdek de tool en het bijhorende dashboard.
Re:Plus (Tree Company, Wieni, Textgain, Mediahuis & VUB)
Binnen dit project werd de Rhetoric debattool ontwikkeld voor nieuwsmedia. De AI-gedreven tool helpt mediagebruikers om via online debat hun opinies te delen en die van anderen te ontdekken om zo hun mening te vormen en bij te sturen. Dat moet leiden tot een minder polariserend, meer constructief maatschappelijk debat.
> Lees alles over de debattool.
NieuwsWijsNeuzen! (Arteveldehogeschool, Odisee, UA, VVJ, Mediawijs, KeKi, Scivil & Het Geluidshuis)
Het project focuste op het weerbaarder maken van kinderen (8-12 jaar) tegen desinformatie door in te zetten op nieuwswijsheid bij (jeugd)journalisten en kinderen. Daarvoor werden een leidraad voor ‘kindwijze’ journalistiek, nieuwe educatieve pakketten en een checkpunt voor desinformatie ontwikkeld.
> Kom meer te weten over de resultaten en instrumenten.
CounterScam (deCheckers, VRT & Chase)
Dit project streefde naar het bouwen van vertrouwen en weerbaarheid door in dialoog te gaan met jongeren die het meest kwetsbaar zijn desinformatie. Door een samenwerking tussen factcheckers en digitale content creators, creëerde het project twee nieuwe hefbomen voor weerbaarheid tegen desinformatie:
-
In het CounterScam Playbook vinden content creators alles wat ze moeten weten om oplichterij en fake news tegen te gaan.
-
Op het platform deCheckers worden alle factchecks die aan internationale kwaliteitsvoorwaarden voldoen, samengebracht.