Klimaatverandering heeft een impact op biodiversiteit. Door stijgende temperaturen migreren soorten naar noordelijke gebieden. Die migratie is niet altijd mogelijk omwille van verstedelijking, met als gevolg dat biodiversiteit wordt bedreigd.

Een netwerk van natuurgebieden en groen is daarom een goede maatregel om soorten te helpen bij de migratie. Zo wordt er een netwerk van natuurlijke elementen ontwikkeld. Allerlei afzonderlijke groene maatregelen kunnen samen een natuurnetwerk vormen. Het hart van een natuurnetwerk bestaat uit grotere gebieden zoals parken, stadsbossen, riviergebieden, grote tuinen, begraafplaatsen, volkstuincomplexen, etc. Deze worden onderling verbonden via lijnvormig groen ingrepen zoals waterlopen met groene oevers, spoor- en wegbermen, groene fietsroutes. Allerlei kleinere groengebieden zoals grasveldjes, vijvers, groene (moes)tuinen, speeltuinen, groene schoolpleinen, groene parkeerplaatsen, plantsoenen, etc. dienen als tussenstations.

Infiltatievelden en – stroken zijn groene ingrepen die naast verharde oppervlakten geplaatst worden en die vervolgens op een eenvoudige manier het water van schone, verharde oppervlakken opvangen, zoals daken en fietspaden. Via die groene ingrepen infiltreert het water naar de bodem.

Deze maatregel draagt bij aan klimaatproblemen zoals

• Extreme regen
• overstromingen
• Droogte
• Hitte
• Temperatuurstijging

De impact is onder meer:

• Helpen migreren van soorten
• Water opvangen van extreme regen en overstromingen tegengaan
• Via verdamping voor verkoeling zorgen. Een netwerk van natuurgebieden kan functioneren als windcorridor, en zo zorgen voor verkoeling in de bebouwde gebieden
• Water infiltreren naar grondwatervoorraden neemt toe naarmate het netwerk groter is, de onderdelen beter op elkaar en op natuurnetwerken in de omgeving aansluiten. Ook de aard van het netwerk bepaalt de impact. Zo zal een variëteit van water, lage en hoge begroeiing en soortenrijke vegetatie een grotere impact hebben.

Deze adaptatiemaatregel draagt ook bij aan CO2 opvang, en speelt op die manier ook een rol in het mitigatiebeleid.

Verder komt deze maatregel tegemoet aan beleidsdoelen uit het waterbeleid, zoals waterinfiltratie, waterzuivering en water vasthouden; natuurbeleid, zoals biodiversiteitsdoelen; recreatiebeleid, zoals toegankelijk maken van gebieden voor recreanten. Hoge vegetaties dragen ook bij aan afvang van fijnstof, wat van belang is in het kader van het gezondheid- en welzijnsbeleid.

• Het netwerk bestaat bij voorkeur uit zowel elementen met water, gras en bomen
• Extensief groen is beter voor biodiversiteit. Er moet bewust gekozen worden voor geschikte typen en diversiteit van aanplanting, om maximaal impact te hebben.
• Het netwerk moet aansluiten met natuurnetwerken buiten de stad
• Het is belangrijk om bij ruimtelijke planning een groen natuurnetwerk als startpunt nemen, omdat anders het netwerk versnipperd wordt of niet meer te realiseren is door bestaande bebouwing of infrastructuur.

• Ambtenaren milieudienst/natuurdienst
• Ambtenaren ruimtelijke ordening
• Beheerders van natuurgebieden
• Regionale landschappen
• VLM
• Studiebureaus

Het netwerk van natuurgebieden kan gemonitord worden via kaarten, door na te gaan in welke mate het netwerk al gerealiseerd is. De impact van het netwerk kan gemeten worden door periodiek de biodiversiteit te meten. Dit kan gaan via natuurtellingen. Deze manier van monitoren is erg complex omdat ook andere factoren, naast klimaatverandering, een invloed hebben op biodiversiteitsverlies.

De maatregel zal een verandering teweeg brengen in de volgende Mayors Adapt indicatoren:

• % verandering in verbonden groene en blauwe gebieden
• % habitats hersteld / % soorten beschermd