Digitale meldingen binnen VLAG: gebruiksvriendelijk, open en veilig
Expertise samenbrengen en voortbouwen op bestaande kennis zijn leidmotieven van VLOCA. Karel Peeters is een van de projectleiders die zijn ervaring ter beschikking stelde van het traject dat VLOCA begeleidde om een generieke conceptoplossing voor digitale meldingen uit te tekenen. Karel en collega Sarah Van Leynseele illustreren hoe hun VLAG-project omgaat met een aantal van de doelstellingen die aangekaart werden.
Het project VLAG: Volgen van Linkende Asset Gegevens
Sarah: “Meldingen vormen een belangrijk onderdeel van ons GzG-project VLAG. We willen burgers de kans geven om op een eenvoudige manier meldingen te doen over overheidsobjecten in de publieke ruimte. Denk aan verkeersborden, vuilbakken of signalisatie. We willen enerzijds een vernieuwde en verbeterde verkeerssignalisatietool ontwikkelen en anderzijds tegen eind 2025 een proof-of-concept opstellen, waaronder specifiek een werkend prototype van een meldingsapp.”
Doelstelling: een eenvoudige en transparante dienstverlening voor de burger en voor het lokale bestuur
Sarah: “Als burger weet je doorgaans niet welke instantie instaat voor het beheer van publieke voorwerpen. Vaak komen dergelijke burgermeldingen bij een algemene onthaaldienst van de gemeente terecht, die de meldingen op haar beurt moet doorsturen naar de bevoegde instantie. Met onze VLAG-oplossing zal dat niet langer nodig zijn. Via MijnBurgerprofiel, het meldingskanaal waarvoor VLAG koos, volstaat het dat de burger het voorwerp van de melding aankruist in de MijnBurgerprofiel-app en de reden van de melding toelicht. Onze toepassing zal ervoor zorgen dat de melding automatisch naar de juiste instantie gestuurd wordt.”
Staat een zitbank op een grasperkje? Dan meld je dat idealiter aan de groendienst. Staat de zitbank op de openbare weg? Dan moet de melding naar de wegendienst.
Doelstelling: een veilige data-overdracht
Karel: “De informatie over publieke voorwerpen zit opgeslagen in de IT-systemen van de verschillende lokale besturen en de bevoegde Vlaamse instanties zoals het Agentschap Wegen en Verkeer of de intercommunale voor afvalverwerking. Hoe verzamel je al die informatie op de interactieve kaart in de meldingsapp van MijnBurgerprofiel zodat de burger daar het betrokken voorwerp kan identificeren? We gebruiken dataknooppunten om die datastromen in goede banen te leiden.
- De informatie over publieke voorwerpen stroomt door van de decentrale databanken (1) naar een centraal dataknooppunt, een ‘verzamelbak’ van data (2).
- Daar kan MijnBurgerprofiel de data ophalen om die in de app aan de burger aan te bieden (3).
- Zodra de burger een melding ingeeft over een bepaald voorwerp, gaat die melding naar een ander centraal dataknooppunt (4).
- De beheerders van de diverse infrastructuurelementen hebben daar een ‘abonnement’ op en trekken de voor hen bestemde meldingen binnen (5).
Ook privébedrijven kunnen hun objecten op het openbaar domein ontsluiten in dit ecosysteem voor meldingen. Zo kunnen burgers beschadigde bushokjes of defecte laadpalen melden bij de juiste beheerder via dezelfde meldingsapp.
De dataknooppunten worden georganiseerd door de bouwsteen Vlaamse Smart Data Space. Uiteraard zitten hier sterke beveiligingsmechanismen in om te garanderen dat alleen de correcte bestemmelingen toegang krijgen tot de voor hen relevante data.”
Doelstelling: vlotte integratie
Sarah: “Laat ons terugkeren naar de zitbank: de groendienst en de wegendienst hebben elk hun eigen dossierafhandelingssysteem. Een generieke oplossing voor de behandeling van meldingen voorzien wij niet binnen VLAG maar wij bouwden wel een open systeem dat vlot data kan uitwisselen met andere systemen. Zo kunnen de diverse dossierafhandelingssystemen de meldingen binnentrekken.”
Lokale besturen leggen de uitrol vast volgens hun prioriteiten, rekening houdend met hun lokale situatie.
Doelstelling: aanpasbaar aan de wensen van een lokaal bestuur
Karel: “Bovendien moet een lokaal bestuur niet noodzakelijk over een tool beschikken die de binnengekomen meldingen automatisch integreert in het lokale dossierafhandelingssysteem (al levert dat uiteraard een grote tijdswinst op). Als die tool niet voorhanden is, dan kan de gemeente de opvolgingstaken ook manueel aanmaken. Een ander voorbeeld van progressieve uitrol naar keuze: De Vlaamse gemeenten staan niet allemaal even ver met het in kaart brengen van hun publieke voorwerpen. Ze kunnen die mapping geleidelijk uitbreiden, en hun eigen prioriteiten bepalen, rekening houdend met hun specifieke lokale situatie. Zo kan een kustgemeente die veel last heeft van meeuwen beslissen om de melding ‘schade door dieren’ met voorrang op te nemen in hun meldingssysteem.”
Doelstelling: standaardisatie door gebruik van bouwstenen en uniforme processen
Karel: “Voor de doorstroom van meldingen tussen verschillende betrokken partijen doen wij een beroep op verschillende bouwstenen: MijnBurgerprofiel, OSLO/OTL(-standaarden), DOSIS (dossierstatus) en LDES/VSDS (Linked Data Event Streams/Vlaamse Smart Data Space).
Maar ook hier blijft er ruimte voor flexibiliteit. Werkt een gemeente met een andere meldingsapp dan MijnBurgerprofiel, dan kunnen ze de processen gebruiken die wij binnen VLAG voorstellen en daar hun eigen meldingsapp inpassen. Wij bezorgen hen graag de handleidingen.”
Meer info
- over de VLOCA-werkgroep voor een geconsolideerde aanpak rond digitale burgermeldingen
- over het GzG-project VLAG