Gedaan met laden. U bevindt zich op: Groene akkerranden tegen bodemerosie Lokaal energie- en klimaatbeleid

Groene akkerranden tegen bodemerosie

Voorbeeld maatregel

Landbouwers worden meer en meer geconfronteerd met bodemerosie door water en wind, wat resulteert in verlies van vruchtbare grond. Het minimaliseren van bodembewerking en het bedekken van de grond met begroeiing, zoals dekgewassen en akkerranden, kan effectief zijn in het voorkomen van bodemerosie. Daarnaast kunnen bomenrijen en hagen worden geplant om winderosie te verminderen.

Type problematiek
Droogte, Wateroverlast
Type maatregel
Afschermen, Ruimte voor water
Type
Voorbeeld maatregel

Beschrijving van de maatregel

Naast verdroging, overstromingen en nieuwe plagen en ziekten kampen landbouwers ook met bodemerosie door water (wegspoelen van bodem) en wind (wegwaaien van bodem). Zo gaat vruchtbare grond verloren. Vooral kale bodem is vatbaar voor water en wind. Gebieden met veel en grootschalige akkers zijn vooral vatbaar voor winderosie en heuvelachtige gebieden voor watererosie. Daarnaast veroorzaakt ook bodembewerking erosie. Zo maakt ploegen bodem vatbaarder voor water en wind en wordt er met het gewas vaak ook een deel van de bodem “”geoogst”.

Naast het zo min mogelijk bewerken van de grond, kan bodemerosie worden tegengegaan door de grond zoveel mogelijk bedekt te houden met begroeiing. Na de oogst kan een dekgewas gezaaid worden. Daarnaast is het zinvol om, vooral in heuvelachtig terrein, permanente akkerranden of groenstroken aan te leggen op ruggen langs hoogtelijnen. Zo wordt het afstromen van bodem tegengaan en wordt weggespoelde bodem weer opgevangen. Bij sterke hellingen kan dit gecombineerd worden met het aanleggen van terrassen. Bij winderosie kunnen ook bomenrijen of hagen worden aangelegd om de wind boven de akkers te temperen en bodemdeeltjes weer in te vangen.

Impact

De maatregel komt tegemoet aan problemen door:

  • Extreme regen
  • Overstromingen
  • Droogte

Daarnaast draagt de maatregel bij aan het vasthouden van vruchtbare bodem die nodig is voor een duurzame voedselproductie. De maatregel kan ook zorgen voor natuurlijke plaagregulatie.

Wanneer ontstaat er impact?

Deze maatregel heeft effect na een jaar tot een aantal jaren na implementatie omdat de vegetatie in de aangelegde structuren (akkerranden, grasstroken) zich moet ontwikkelen. Bij windsingels en hagen duurt dit wat langer.

Mitigatie & co-benefits met andere beleidsdomeinen

Deze maatregel draagt ook bij aan CO2 opvang en is dus relevant voor mitigatie. De maatregel levert co-benefits voor bodembeleid en landbouwbeleid

Financiering

Specificaties

  • Groene structuren moeten zoveel mogelijk evenwijdig aan hoogtelijnen geplant worden
  • Groene akkerranden moeten meerjarig zijn, dus niet elk jaar omgeploegd worden en de vegetatie moet de grond zoveel mogelijk afdekken.

Te betrekken actoren

    • Ambtenaren plattelandsontwikkeling, landbouw, natuurdienst
    • VLM
    • Boeren die kennis en ervaringen willen delen
    • Boerenbond

    Mayors Adapt indicator

    De maatregel zal een verandering teweeg brengen in de volgende Mayors Adapt indicatoren:

    • % oppervlak aangetast door bodem erosie
    • % opbrengstverlies akkerbouw door weersextremen
    • % verandering in opbrengst door adaptatiemaatregelen
    • % verandering in waterverbruik voor landbouw/irrigatie
    • % verandering in kosten voor herstel en reconstructie t.g.v. weersextremen
    • € jaarlijks economisch verlies in de agrarische sector door weersextremen
    • % verandering in blauwe of groene infrastructuur (lengte/oppervlakte groene akkerranden)