Gedaan met laden. U bevindt zich op: Collectieve stadslandbouw Lokaal energie- en klimaatbeleid

Collectieve stadslandbouw

Voorbeeld maatregel

Stadslandbouw verhoogt de sociale cohesie en kan een rol spelen bij het plannen van klimaatbestendige inrichting, wat zorgt voor meer zorg en ondersteuning tussen bewoners tijdens extreme weersomstandigheden. Hoewel stadslandbouw vaak plaatsvindt op al bestaand groen, kan het bij conversie van versteende gebieden extra waterberging bieden en hittestress verminderen.

Type problematiek
Droogte, Hitte, Wateroverlast
Type maatregel
Afschermen, Bebossen, Ontharden, Ruimte voor water, Warmteopname beheersen
Type
Voorbeeld maatregel

Beschrijving van de maatregel

Als gevolg van klimaatverandering is de kans op piekbuien groter. Deze korte maar hevige regenbuien kunnen problemen veroorzaken in dicht bebouwde gebieden zoals ondergelopen kelders.

Bij collectieve stadslandbouw verbouwen bewoners van de stad samen voedsel in en rond de stad. Naast het produceren van voedsel kan stadslandbouw ook andere functies vervullen: verkorten van de voedselketen waardoor er minder CO2 wordt uitgestoten, bewustwording van de herkomst van voedsel, cohesie in de wijk verbeteren, recreatie- en zorgfuncties.

In de context van klimaatverandering kan stadslandbouw een adaptatiemaatregel genoemd worden omdat het ten eerste de sociale cohesie in de wijk kan versterken. Op die manier bestaat er een sociaal netwerk dat een rol speelt bij het plannen en realiseren van klimaatbestendige inrichting. Wanneer mensen elkaar kennen, dan zijn ze ook geneigd om meer voor elkaar te zorgen tijdens hittegolven en extreme regen.

Ten tweede kan stadslandbouw ook een rol spelen bij opvangen van water tijdens extreme regen. Maar, meestal vindt stadslandbouw plaats op plaatsen waar voordien al groen aanwezig was. Het gaat dus in dat geval om een functieomzetting van een groene functie naar een andere groene functie. Dat betekent dat collectieve stadslandbouw maar weinig extra bijdraagt aan het oplossen van effecten van hitte en waterberging. Het gaat in die gevallen soms zelfs om een vermindering van deze capaciteiten. Alleen wanneer een versteend gebied omgezet wordt naar een gebied met collectieve stadslandbouw kan het zorgen voor extra waterberging en minder hittestress.

Stadslandbouw noodzaakt water en is daarom minder geschikt om droogteproblemen aan te pakken.

Impact

Deze maatregel is gericht op:

  • Hitte
  • Extreme regen

De impact van de maatregel is meer sociale cohesie creëren zodat bij calamiteiten de zelfredzaamheid van een buurt groter is. Men zorgt voor elkaar bij hitte en extreme regen.

Afhankelijk of stadslandbouw ingericht wordt ter vervanging van groene functie of verdicht gebied, heeft stadslandbouw ook impact op beperken van schade door hitte en extreme regen.

Wanneer ontstaat er impact?

De impact van collectieve stadslandbouw zal zichtbaar zijn enige tijd na de realisatie.

Dit komt omdat het enige tijd kost alvorens een gebied echt volwaardig ontwikkeld is voor stadslandbouw.

Ook kost het enige tijd alvorens mensen zich verbonden voelen met elkaar, via stadslandbouw.

Mitigatie & co-benefits met andere beleidsdomeinen

  • Stadslandbouw speelt een rol in mitigatie omdat er in sommige gevallen minder transport, en bijgevolg minder CO2 uitstoot nodig is om voedsel naar de consument te brengen.
  • Deze adaptatiemaatregel is relevant voor de diensten die betrokken zijn bij het ruimtelijke ordeningsbeleid, gezondheid-/welzijnsbeleid, sociale economie.

Financiering

Specificaties

Veel stadslandbouw initiatieven starten met veel energie bij bewoners. Het is nodig dat iemand vanuit de gemeente de continuïteit waarborgt, omdat die energie vaak na enige tijd vermindert. Of er ontstaan problemen. Hiermee wordt een verloedering van het gebied voorkomen.

Te betrekken actoren

    • Ambtenaren van de dienst ruimtelijke ordening
    • Ambtenaren van de groendienst
    • Bewoners
    • Verenigingen

    Monitoring

    Via een enquête kan de sociale cohesie van de mensen die betrokken zijn bij stadslandbouw gemeten worden.

    De impact van stadslandbouw op het beperken van schade bij hitte en extreme regen is moeilijker te meten. Men kan het temperatuurverschil meten in het gebied, en men kan cijfers opvragen bij de verzekeringsmaatschappijen om na te gaan of de schade bij extreme regen verminderd werd omwille van de stadslandbouw.