Pensioen

De pensioenmaterie is een federale bevoegdheid. Het hierna geformuleerde antwoord volgt uit de informatie die de bevoegde overheidsdienst (PDOS) hierover heeft verstrekt.

Als vertrekbasis voor de berekening van het pensioenmandaat geldt de basisjaarwedde op het ogenblik dat het recht op pensioen ontstaat, rekening houdend met de klasse van de gemeente op het ogenblik dat het mandaat werd beëindigd. Eventuele klassenverhogingen die later werden toegekend dan de beëindiging van het mandaat, kunnen het pensioen dus niet positief beïnvloeden.

Verder wordt, telkens als de basisjaarwedde die aan de berekening van het pensioen ten grondslag ligt wordt verhoogd, het basispensioenbedrag aangepast. Dat is de zogenaamde perequatie.

De bezoldiging van de mandatarissen, die sinds 1 januari 2007 overeenkomt met een percentage van de vergoeding van de leden van het Vlaams Parlement, geeft geen aanleiding tot perequatie van de lopende pensioenen. Indien de wedde van de mandataris dus door die wijziging lager ligt dan voordien, dan heeft dit ook geen invloed op de lopende pensioenen.

Uit de toepassing van zowel de federale als de Vlaamse regeling volgt dat uitvoerende mandatarissen die geen nieuw mandaat opnemen én die pensioengerechtigd zijn, slechts vanaf de eerste van de maand volgend op de installatievergadering, dat is meestal 1 februari, recht hebben op een mandaatpensioen. Zij ontvangen voor de maand die daaraan voorafgaat slechts x/30sten (waarbij x staat voor het aantal dagen dat zij in functie blijven) van de mandatariswedde.

Zo zal, indien de installatievergadering op 2 januari plaatsvindt, een uittredend uitvoerend mandataris recht hebben op een wedde tot en met 2 januari. Betrokkene krijgt dan 2/30sten wedde voor de maand januari (op grond van artikel 10, §1 van het BVR 6 juli 2018 houdende het statuut van de lokale mandataris). Het recht op pensioen ontstaat op 1 februari.

Door de correcte toepassing van het organieke decreet is het wel mogelijk om een ontslagnemend mandataris tijdig te vervangen, zodat die zijn mandaatpensioen zou kunnen ontvangen met ingang van 1 januari (art. 43 en 48 DLB). De lokale uitvoerende mandataris kan bovendien voor de resterende dagen van de maand januari nog steeds terugvallen op het sociaal vangnet, is het niet als werknemer, ambtenaar of zelfstandige, dan wel via het suppletief sociaal statuut.

Op grond van artikel 45 van het decreet over het lokaal bestuur moet een uittredend schepen zijn mandaat blijven uitoefenen tot zijn opvolger geïnstalleerd is. Ook de voorzitter van het OCMW moet als schepen van rechtswege in functie blijven tot de nieuwe schepenen geïnstalleerd zijn.

Op grond van artikel 4, §1, van de wet van 8 december 1976 tot regeling van het pensioen van sommige mandatarissen en dat van hun rechtverkrijgenden gaat het rustpensioen in de eerste dag van de maand die volgt op die waarin de rechthebbende de aanvraag ertoe indient en ten vroegste de eerste dag van de maand die volgt op die waarin hij de pensioengerechtigde leeftijd bereikt. Bijkomende voorwaarden zijn dat de rechthebbende gedurende een periode van ten minste 12 maanden één of meer uitvoerende mandaten heeft uitgeoefend en dat de verplichte pensioenbijdragen werden ingehouden. Het rustpensioen is bovendien onverenigbaar met de uitoefening van een uitvoerend mandaat.

Artikel 8 van het koninklijk besluit van 1 juni 1977 betreffende het pensioen van sommige mandatarissen en dat van hun rechtverkrijgenden bepaalt dat de pensioenen ingaan de eerste van de maand volgend op die, tijdens welke het recht op het pensioen is ontstaan, overeenkomstig artikel 4 van de wet van 8 december 1976.

Alleen de wettelijk vastgelegde mandatariswedde van de lokale mandataris is onderworpen aan socialezekerheidsbijdragen. De compensaties van persoonlijke socialezekerheids- en pensioenbijdragen worden door de RSZ niet beschouwd als de met het ambt verbonden wedde en zijn niet onderworpen aan socialezekerheidsbijdragen.

De Federale Overheidsdienst Financiën gaf met betrekking tot de fiscale behandeling van deze compensatie volgende informatie aan de Vlaamse minister van Binnenlands Bestuur:

De belastbare bezoldigingen van werknemers omvatten eveneens de voordelen van alle aard d.w.z.:

1° de voordelen in natura die zij van hun werkgever ontvangen;

2° de voordelen die ontstaan doordat kosten die voor hen eigen beroeps- of privékosten zijn door de werkgever of door een sociaal fonds ten laste worden genomen.

In het licht daarvan moet de compensatie van persoonlijke bijdragen voor de sociale zekerheid en pensioenen van de lokale uitvoerende mandataris, als bedoeld in artikel 11 van het besluit van de Vlaamse Regering van 6 juli 2018 houdende het statuut van de lokale mandataris, in hoofde van die mandataris als een belastbare bezoldiging worden aangemerkt.

Het bedrag van de compensatie is belastbaar tegen het progressief tarief.

Voor de compensaties die in de loop van 2019 worden betaald of toegekend, moet de verschuldigde bedrijfsvoorheffing op deze inkomsten worden berekend overeenkomstig de toepassingsregels 2.2 en volgende opgenomen in de Bijlage III, KB/WIB 92 die van toepassing is op de vanaf 1 januari 2019 betaalde of toegekende inkomsten.

Het bedrag van de in 2019 uitbetaalde compensaties moet worden vermeld op een fiche 281.10 van het jaar 2019 in het vak ‘Bezoldigingen’, rubriek b “voordelen van alle aard” (tegenover code 250). Het officiële model van het jaar 2019 zal pas eind december 2019 worden gepubliceerd op de website van de FOD Financiën.

Uit de toepassing van zowel de federale als de Vlaamse regeling volgt dat uitvoerende mandatarissen die geen nieuw mandaat opnemen én die pensioengerechtigd zijn, slechts vanaf de eerste van de maand volgend op de installatievergadering, dat is meestal 1 februari, recht hebben op een mandaatpensioen. Zij ontvangen voor de maand die daaraan voorafgaat slechts x/30sten (waarbij x staat voor het aantal dagen dat zij in functie blijven) van de mandatariswedde.

Zo zal, indien de installatievergadering op 2 januari plaatsvindt, een uittredend uitvoerend mandataris recht hebben op een wedde tot en met 2 januari. Betrokkene krijgt dan 2/30sten wedde voor de maand januari (op grond van artikel 10, §1 van het BVR 6 juli 2018 houdende het statuut van de lokale mandataris). Het recht op pensioen ontstaat op 1 februari.

Door de correcte toepassing van het organieke decreet is het wel mogelijk om een ontslagnemend mandataris tijdig te vervangen, zodat die zijn mandaatpensioen zou kunnen ontvangen met ingang van 1 januari (art. 43 en 48 DLB). De lokale uitvoerende mandataris kan bovendien voor de resterende dagen van de maand januari nog steeds terugvallen op het sociaal vangnet, is het niet als werknemer, ambtenaar of zelfstandige, dan wel via het suppletief sociaal statuut.

Op grond van artikel 45 van het decreet over het lokaal bestuur moet een uittredend schepen zijn mandaat blijven uitoefenen tot zijn opvolger geïnstalleerd is. Ook de voorzitter van het OCMW moet als schepen van rechtswege in functie blijven tot de nieuwe schepenen geïnstalleerd zijn.

Op grond van artikel 4, §1, van de wet van 8 december 1976 tot regeling van het pensioen van sommige mandatarissen en dat van hun rechtverkrijgenden gaat het rustpensioen in de eerste dag van de maand die volgt op die waarin de rechthebbende de aanvraag ertoe indient en ten vroegste de eerste dag van de maand die volgt op die waarin hij de pensioengerechtigde leeftijd bereikt. Bijkomende voorwaarden zijn dat de rechthebbende gedurende een periode van ten minste 12 maanden één of meer uitvoerende mandaten heeft uitgeoefend en dat de verplichte pensioenbijdragen werden ingehouden. Het rustpensioen is bovendien onverenigbaar met de uitoefening van een uitvoerend mandaat.

Artikel 8 van het koninklijk besluit van 1 juni 1977 betreffende het pensioen van sommige mandatarissen en dat van hun rechtverkrijgenden bepaalt dat de pensioenen ingaan de eerste van de maand volgend op die, tijdens welke het recht op het pensioen is ontstaan, overeenkomstig artikel 4 van de wet van 8 december 1976.

Alleen de wettelijk vastgelegde mandatariswedde van de lokale mandataris is onderworpen aan socialezekerheidsbijdragen. De compensaties van persoonlijke socialezekerheids- en pensioenbijdragen worden door de RSZ niet beschouwd als de met het ambt verbonden wedde en zijn niet onderworpen aan socialezekerheidsbijdragen.

De Federale Overheidsdienst Financiën gaf met betrekking tot de fiscale behandeling van deze compensatie volgende informatie aan de Vlaamse minister van Binnenlands Bestuur:

De belastbare bezoldigingen van werknemers omvatten eveneens de voordelen van alle aard d.w.z.:

1° de voordelen in natura die zij van hun werkgever ontvangen;

2° de voordelen die ontstaan doordat kosten die voor hen eigen beroeps- of privékosten zijn door de werkgever of door een sociaal fonds ten laste worden genomen.

In het licht daarvan moet de compensatie van persoonlijke bijdragen voor de sociale zekerheid en pensioenen van de lokale uitvoerende mandataris, als bedoeld in artikel 11 van het besluit van de Vlaamse Regering van 6 juli 2018 houdende het statuut van de lokale mandataris, in hoofde van die mandataris als een belastbare bezoldiging worden aangemerkt.

Het bedrag van de compensatie is belastbaar tegen het progressief tarief.

Voor de compensaties die in de loop van 2019 worden betaald of toegekend, moet de verschuldigde bedrijfsvoorheffing op deze inkomsten worden berekend overeenkomstig de toepassingsregels 2.2 en volgende opgenomen in de Bijlage III, KB/WIB 92 die van toepassing is op de vanaf 1 januari 2019 betaalde of toegekende inkomsten.

Het bedrag van de in 2019 uitbetaalde compensaties moet worden vermeld op een fiche 281.10 van het jaar 2019 in het vak ‘Bezoldigingen’, rubriek b “voordelen van alle aard” (tegenover code 250). Het officiële model van het jaar 2019 zal pas eind december 2019 worden gepubliceerd op de website van de FOD Financiën.