Verschillende actoren spelen een rol in het welzijn op het werk: de werkgever, hiërarchische lijn, werknemer, preventiedienst en het overlegcomité.
Dienstverlening welzijn en gezondheid
Hoe kun je uitdagingen rond welzijn aanpakken in je departement of agentschap? Binnen de Vlaamse overheid kun je als HR-verantwoordelijke rekenen op de nodige hulp en ondersteuning. Zo investeer je in een geïntegreerde en professionele aanpak rond welzijn.
Welzijnsactoren
Waarvoor kan je als HR-professional bij hen terecht en waarvoor kan je personeelsleden naar hen doorverwijzen?
Dienstverlening welzijn
- Stap 1
Advies
- Wat
Het Agentschap Overheidspersoneel (AgO) ondersteunt je als HR-verantwoordelijke bij het vormgeven van een welzijns- en re-integratiebeleid voor je departement of agentschap. - Aanpak
In een verkennend gesprek met AgO bespreek je de behoefte van je departement of agentschap. De adviseur welzijn of re-integratie gaat dieper in op je vraag en geeft een advies over mogelijke oplossingen. Je kunt ook informatie krijgen over het raamcontract welzijn. Dat biedt ondersteuning bij het opmaken van een welzijns- en re-integratiebeleid in je departement of agentschap. Gaat je vraag ruimer? Dan maakt de adviseur welzijn je wegwijs in het ruimere dienstverleningsaanbod van AgO. - Hoe aanvragen?
Contacteer het Agentschap Overheidspersoneel via welzijn@vlaanderen.be(opent in uw e-mail applicatie).
Goed om te weten: deze dienstverlening is gratis. Afhankelijk van je vraag kun je tegen betaling een beroep doen op het raamcontract beleidsondersteuning psychosociaal welzijn.
Aanbod van raamcontract
- Wat
Een externe partner ondersteunt je bij de uitdagingen in je departement of agentschap rond het opmaken van een welzijns- of re-integratiebeleid. Die kunnen gaan over thema’s als aanwezigheid, stress, burn-out en re-integratie na middellange of langdurige afwezigheid wegens ziekte. - Aanpak
De rol die de externe partner opneemt verschilt volgens de noden in je departement of agentschap. Je bespreekt de gewenste ondersteuning met de adviseur welzijn of met de externe partner. De externe partner begeleidt jullie in één of meerdere of alle fases van de ontwikkeling van een strategisch en geïntegreerd welzijnsbeleid. - Hoe aanvragen?
Op de webpagina over het raamcontract psychosociaal welzijn - beleidsondersteuning staat alle informatie.
Aanbod opmaak beleid tegen stress en burn-out
De Vlaamse overheid investeert in een preventief beleid en een actieplan rond werkgebonden stress en burn-out(Word bestand opent in nieuw venster).
- Wat
- Stap 2
Je kunt ondersteuning krijgen bij de uitdagingen rond welzijn op het werk in je departement of agentschap.
- Sensibiliseringsacties (perceel 3 van de raamovereenkomst voor ondersteuningsaanbod psychosociaal welzijn): onze externe partner heeft een aanbod aan onder meer informatie- en sensibiliseringssessies, inspiratiesessies, motiverings- en bewustwordingsmomenten rond welzijnsthema’s als stress, burn-out en aanwezigheid. Het aanbod is volledig afgestemd op drie preventieniveaus (primaire, secundaire en tertiaire preventie) en drie doelgroepen (HR-businesspartners en HR-specialisten, leidinggevenden, medewerkers). De rol die de externe partner opneemt verschilt volgens de noden in je departement of agentschap. Een adviseur welzijn geeft je tijdens het gesprek advies op maat over welke ondersteuning, welzijnstools of workshops tegemoetkomen aan je vraag.
- Stap 3
Het is belangrijk om het effect van welzijnsacties te monitoren. Op die manier kun je op gerichte tijdstippen evalueren om desnoods bij te sturen.
De aangeboden tool geeft op korte termijn een zicht op welzijnsindicatoren door een bevraging te doen op groepsniveau (kleinere teams tot een volledige entiteit). De eigenlijke tool fungeert als een quick scan, waarmee je kunt monitoren wat leeft binnen het team/de entiteit. De monitortool is een korte vragenlijst en een snelle vinger aan de pols voor het meten van de ‘welzijnstemperatuur’ aan de hand van verschillende welzijnsindicatoren. De scan mondt uit in een rapport waarbij een prioriteitenmatrix de welzijnsindicatoren in kaart brengt.
- Stap 4
Er is een raamcontract voor traumazorg en psychosociale begeleiding, waarop entiteiten een beroep kunnen doen:
- voor ondersteuning bij traumatische gebeurtenissen op de werkvloer
- voor psychologische begeleiding van hun personeelsleden
Bekijk hier de lijst met aanspreekpunten per entiteit(Excel bestand opent in nieuw venster).
- Stap 5
- Wat
- Personeelsleden kunnen terecht bij een veerkrachtcoach om hun persoonlijke veerkracht, welbevinden en aanpassingsvermogen binnen de werkcontext te verhogen. Een veerkrachtcoach ondersteunt hen binnen de werksituatie door te luisteren, te coachen en hen op weg te helpen bij specifieke vragen. De veerkrachtcoaches gaan ook met groepen aan de slag via teamcoaching, workshops, psycho-educatie en zo meer.
- Aanpak en hoe aanvragen? Informatie over het aanvragen van een coachingtraject, het verloop en de kostprijs vind je op de webpagina over veerkrachtcoaches.
- Wat
- Stap 6
De vertrouwenspersonen zijn een laagdrempelig eerste aanspreekpunt voor medewerkers van hun eigen entiteit voor alle vragen rond psychosociale risico’s zoals stress, burn-out, ongewenst gedrag, …
Lees er meer over op de webpagina werking van de vertrouwenspersonen.
- Stap 7
De adviseurs re-integratie bij het Agentschap Overheidspersoneel (AgO) bieden een professionaliseringstraject aan voor terugkeercoaches.
- Terugkeercoaches kunnen deelnemen aan 3 opleidingsmodules met telkens een andere focus. Samen vormen de modules een mooie basis om zowel je re-integratiebeleid als je trajectwerking vorm te geven.
- Terugkeercoaches kunnen op regelmatige basis deelnemen aan een lerend netwerk. Daar komen specifieke thema’s aan bod die gelinkt zijn aan re-integratie.
- In het Teamskanaal voor terugkeercoaches staat heel wat informatie. Terugkeercoaches kunnen er ok bij elkaar terecht met vragen.
- Tijdens intervisies werken terugkeercoaches rond specifieke cases en doen daarbij een beroep op elkaars expertise.
- Er is een verdiepingsmodule over re-integratiegesprekken.
- Wil je advies? Of heb je nood aan specifieke coaching of mentoring bij trajecten die de terugkeercoaches begeleiden? Dan kun je steeds bij AgO terecht.
Meer informatie of een vraag? Stuur een e-mail naar personeelsmobiliteit@vlaanderen.be(opent in uw e-mail applicatie).
- Stap 8
RAPSY’s zijn een van de kernprocedures om het welzijn van werknemers te beschermen, te vrijwaren en te verbeteren. Grosso modo bestaan er twee soorten RaPsy’s:
De a priori of globale risicoanalyse is een algemene screening van alle aspecten die betrekking kunnen hebben op psychosociaal welzijn. Een dergelijke screening moet volgens de wet maximaal om de 5 jaar gebeuren. Er is dus geen directe aanleiding voor deze analyse. Via een wetenschappelijk verantwoorde kwantitatieve of kwalitatieve aanpak krijg je een algemeen beeld van hoe het gesteld is met het welzijn van alle medewerkers in een organisatie of een afdeling. Daar kun je dan concrete acties aan koppelen ter verbetering van de situatie. Deze risicoanalyse zal dus mee helpen het Globaal Actieplan en het Jaaractieplan te inspireren.
Wanneer een leidinggevende, het EOC, de preventieadviseurs of vertrouwenspersonen oordelen dat er een specifieke situatie is die moet onderzocht worden, kan men ook kiezen voor een a posteriori risicoanalyse. Die staat los van de algemene bevraging en heeft in tegenstelling daarmee wel een concrete aanleiding. Ook hier doet men op kwantitatieve of kwalitatieve manier een gericht onderzoek en probeert een situatie die zorgen baarde te analyseren en formuleert men aanbevelingen om deze te verbeteren of problemen op te lossen.
Beide risicoanalyse onderzoeken de zogenaamde 5 A’s: Arbeidsvoorwaarden, Arbeidsorganisatie, Arbeidsomstandigheden, Arbeidsrelaties (de relaties tussen werknemers en de relaties tussen leidinggevenden en ondergeschikten), Arbeidsinhoud. De preventie-adviseurs Psychosociale Aspecten van onze externe dienst Idewe in samenwerking met de preventieadviseurs Psychosociale Aspecten van de GDPB.
- Stap 9
De preventieadviseur moet periodiek een grondig onderzoek doen van de arbeidsplaatsen en de werkposten. Tijdens zo’n welzijnsrondgang onderzoekt die verschillende aspecten rond welzijn op het werk.
Lees er meer over op de webpagina welzijnsrondgangen.
- Stap 10
De Vlaamse overheid zet in op duurzame inzetbaarheid. Dat heeft een positief effect op te werkdruk, verkleint het risico op psychosociale welzijnsklachten en draagt bij aan het diversiteitsbeleid. Duurzame inzetbaarheid heeft dus voordelen voor werkgever én medewerkers.
Om duurzame inzetbaarheid mogelijk te maken, heeft het Agentschap Overheidspersoneel een raamovereenkomst afgesloten rond de methodieken van job re-design (jobcrafting, teamcrafting, jobcarving,…).
Die raamovereenkomst bestaat uit 3 percelen:
- Perceel 1: job redesigntrajecten
Die trajecten impliceren aanpassingen op professioneel gebied. Dankzij die aanpassingen kan een bestaand team of individu zich ten volle ontplooien op de werkvloer, zonder de noodzaak om taken uit het takenpakket te schrappen. Taken kunnen bijvoorbeeld herverdeeld worden binnen een team, afdeling of entiteit. Zo zet de Vlaamse overheid in op het duurzaam aan de slag houden van medewerkers en brengt ze takenpakketten in lijn met de organisatiedoelstellingen. Het kan om heel diverse trajecten gaan, dus maatwerk is het sleutelwoord.
- Perceel 2: opleiding ‘train de trainer’
Deze opleiding biedt de mogelijkheid om kennis op te bouwen en methodieken van (inclusief) job redesign aan te leren waarmee HR-professionals en leidinggevenden aan de slag kunnen. De opleiding omvat een kennisluik (fysieke sessie), een praktijkluik (aan de slag met een case en opvolging individueel) en een uitwisselingsluik (in groep) inclusief digitale cursus.
- Perceel 3: beleid- en organisatieondersteuning
Om draagvlak te creëren bij het management, de juiste informatie over te brengen en te ondersteunen bij de methodieken.
Alle entiteiten van de Vlaamse overheid, de lokale besturen en de Vlaamse Gemeenschapscommissie kunnen afnemen van de raamovereenkomst.
Hoe kun je afnemen van het raamcontract?
Neem rechtstreeks contact op met de externe partner voor een gratis intakegesprek. Als je wil, kan een medewerker van het Agentschap Overheidspersoneel aanwezig zijn bij dat intakegesprek.
Wil je overgaan tot een bestelling? De externe partner levert je binnen de 4 werkweken een offertevoorstel aan. Ga je daarmee akkoord, start de externe partner binnen de 30 dagen de samenwerking.
Meer informatie of een vraag? Stuur een mail naar personeelsmobiliteit@vlaanderen.be(opent in uw e-mail applicatie).
- Stap 11
De Vlaamse overheid neemt als werkgever maatregelen om te zorgen dat personeelsleden met een handicap of chronische ziekte onbeperkt aan de slag kunnen blijven. Op de webpagina ‘Tewerkstellingsondersteunende maatregelen - info voor HR’ lees je hoe je hiermee aan de slag gaat in je entiteit.
Dienstverlening gezondheid
- Stap 1
Raadpleeg het advies van de arbeidsarts na een arbeidsgeneeskundig onderzoek via Vlimpers.
- Stap 2
Raadpleeg het raamcontract en de polis of ontdek hoe je aan de slag gaat met het online platform DAIL Healthcare.
Lees er meer over op de webpagina Aan de slag met de hospitalisatieverzekering.
- Stap 3
Ben je op zoek naar specifieke informatie over de EHBO-vormingen voor jou als HR-professional? Lees er alles over op de webpagina opleiding en bijscholingen ehbo.
Ondersteunende systemen
Ben je HR-businesspartner, HR-specialist of behoor je tot het leidinggevend top- of middenkader? Het Dashboard Welzijn geeft je in een oogopslag informatie over de ziekteafwezigheden. Met die data maak je gerichte keuzes voor het absenteïsme- of welzijnsbeleid van je organisatie.
Welzijnsbeleid en regelgeving
Is een medewerker van jouw entiteit langdurig afwezig wegens ziekte of een (arbeids)ongeval? Dan kun je een informeel of formeel re-integratietraject opstarten.
Elke entiteit van de Vlaamse overheid moet een eigen welzijnsbeleid uitbouwen en uitvoeren. Op deze pagina lees je hoe je dat aanpakt.
Hoe doe je aan gezondheidspromotie als HR-verantwoordelijke of leidinggevende binnen de Vlaamse overheid? Hoe verhoudt een gezondheidsbeleid zich tot een welzijnsbeleid en welke acties en initiatieven kun je opzetten? Hoe link je het gezondheidsbeleid aan GLOHW – ‘Gezond leven op het werk’?
Op deze website vind je informatie over het psychosociaal welzijnsbeleid dat de Vlaamse overheid voert, waaronder het voorkomen van stress en burn-out.
Als HR-medewerker, vertrouwenspersoon of contactpersoon welzijn ondersteun je de leidinggevenden als het gaat over welzijn. Je neemt dan ook een belangrijke rol op bij het beleid rond stress en burn-out. Op deze pagina lees je er meer over een stappenplan ter preventie van stress en burn-out.
Het beleid rond alcohol en drugs wil het welzijn, de gezondheid en de veiligheid van de personeelsleden bevorderen om zo de kwaliteit van de dienstverlening te optimaliseren. Op deze pagina lees je er meer over.
De Welzijnswet van 1996 en de codex over het welzijn op het werk schrijven de werkgever verplichtingen voor rond welzijn op het werk. Op deze pagina lees je er meer over.
Stagiairs, jongeren en uitzendarbeid lopen specifieke risico’s op het werk. Stelt jouw entiteit die te werk? Om hun welzijn te bewaken, volg je een aantal regels. De overeenkomst die je sluit, bepaalt of iemand stagiair, jongere of uitzendkracht is. Het onderscheid is belangrijk voor…
In de gebouwen die onder het gebouwbeheer van Het Facilitair Bedrijf (HFB) vallen, neemt HFB conform de omzendbrief de taken op met betrekking tot het interventiedossier en de evacuatieplannen.
Hoe werk je een agressie- en veiligheidsbeleid uit voor je entiteit om je medewerkers te beschermen?