Lerend Netwerk terugblik – Keynote Prof. Jean-Pascal van Ypersele
Tijdens ons tweede Lerend Netwerk benadrukte professor Jean-Pascal van Ypersele dat zowel mitigatie als adaptatie essentieel zijn om de gevolgen van klimaatverandering aan te pakken. In zijn keynote verwees hij naar belangrijke wetenschappelijke inzichten en scenario’s om te laten zien waarom en hoe we nu actie moeten ondernemen om de ergste gevolgen te beperken.
De klimaatverandering is realiteit
Prof. Van Ypersele begon zijn presentatie met een krachtige boodschap: “De klimaatverandering is echt en gaat niet meer weg.” De mens speelt een onmiskenbare rol in de opwarming van de aarde, voornamelijk door de uitstoot van broeikasgassen zoals CO2, de verbranding van fossiele brandstoffen én ontbossing. De wereldwijde consensus onder wetenschappers laat geen twijfel bestaan: klimaatverandering is door ons veroorzaakt en heeft al verregaande gevolgen. Prof. Van Ypersele verwees naar recente extreme weersomstandigheden, zoals overstromingen en hittegolven, die wereldwijd en ook in België al voelbaar zijn.
Mitigatie en adaptatie moeten hand in hand gaan
Volgens Prof. Van Ypersele is het cruciaal dat zowel mitigatie (het beperken van de oorzaken van klimaatverandering) als adaptatie (het aanpassen aan de onvermijdelijke gevolgen) elkaar aanvullen. Hij toonde een grafiek waarin de voordelen van beide strategieën op verschillende tijdschalen werden uitgelegd. Investeren in adaptatie levert op korte termijn direct resultaat op door de impact van klimaatverandering te verzachten, terwijl investeringen in mitigatie op de lange termijn nodig zijn om toekomstige klimaatverandering af te remmen.
De urgentie van CO2-neutraliteit
Een kernpunt in zijn presentatie was de noodzaak om zo snel mogelijk naar een CO2-neutrale wereld te gaan. Prof. Van Ypersele legde uit hoe de stijgende concentraties CO2 in de atmosfeer een “thermische isolatielaag” vormen, waardoor de temperatuur wereldwijd blijft stijgen. Om de opwarming onder 1,5° C te houden, zoals afgesproken in het Akkoord van Parijs, moeten we uiterlijk tegen 2050 CO2-neutraal zijn. Dit vereist drastische veranderingen in de manier waarop we energie opwekken en gebruiken, en hoe we onze infrastructuur ontwerpen.
Grenzen aan adaptatie
Hoewel adaptatie een essentieel onderdeel is van klimaatbeleid, wees van Ypersele erop dat er grenzen zijn aan wat we kunnen aanpassen. Hij sprak over “harde” en “zachte” grenzen van adaptatie. Harde grenzen zijn situaties waarin er geen adaptieve maatregelen meer mogelijk zijn, zoals bij een zeespiegelstijging van 15 meter. Zachte grenzen hebben betrekking op situaties waarin adaptatiemaatregelen technisch mogelijk zijn, maar sociaal-economisch onhaalbaar blijken. Dit benadrukt opnieuw de noodzaak om tijdig te investeren in mitigatie.
Bekijk hier de volledige presentatie
Op de hoogte blijven van toekomstige activiteiten binnen de Green Deal Klimaatbestendige Omgeving?
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief!