Het VEKA verstrengt controles en erkenningsvoorwaarden voor energiedeskundigen
Vlaams minister van Energie Zuhal Demir en het Vlaams Energie en Klimaatagentschap (VEKA) nemen extra maatregelen om het aantal controles van erkende energiedeskundigen en energieprestatiecertificaten (EPC) op te drijven. De kwaliteit van de EPC’s wordt sinds dit voorjaar al op basis van steekproeven en na klachten sterker gecontroleerd. Om nog meer te kunnen controleren worden drie extra controleurs aangesteld en start een laagdrempelig online meldpunt. Maar weldra zullen ook forse strengere eisen worden opgelegd aan wie het beroep van energiedeskundige wil uitoefenen. “Consumenten moeten er op kunnen vertrouwen dat iedere energiedeskundige een correct EPC opmaakt. De kwaliteitscontrole en handhaving onder de energiedeskundigen wordt belangrijker dan ooit. Als blijkt dat een energiedeskundige fouten heeft gemaakt, zal er gesanctioneerd worden. Rotte appels moeten er uit”, aldus Demir.
Eerder dit jaar verdubbelde Demir al de minimumboete voor energiedeskundigen die fouten maken naar 500 euro. Daar stopt het niet. Als blijkt dat een energiedeskundige herhaaldelijk fouten maakt, bewust foute gegevens invoert of fraudeert, of niet meer aan de voorwaarden voldoet, kan hij tijdelijk geschorst worden of een definitief beroepsverbod krijgen.
Vlaams minister van Energie, Zuhal Demir benadrukt het belang van de kwaliteit van de EPC’s: “Het EPC is een belangrijk beleidsinstrument en gekoppeld aan verschillende initiatieven, zoals de EPC-labelpremie en de renovatieverplichting. Het EPC heeft ook steeds meer een invloed op de marktprijs van een woning. Het is dan ook belangrijk dat de EPC’s correct worden opgemaakt en dat de uitgebreide handleiding door de energiedeskundigen correct wordt gevolgd.”
Een energiedeskundige mag zich bijvoorbeeld niet baseren op beweringen van een klant of er isolatie geplaatst werd. Deze informatie moet gestaafd worden. Dat kan door bijvoorbeeld facturen voor te leggen of detailfoto’s van tijdens de plaatsing van de isolatie. Als er helemaal geen informatie beschikbaar is, kan de eigenaar zelf een gaatje boren in de gevelvoeg of een plafondspotje uit het vals plafond halen.
Minister Demir: “Hoe meer informatie voorhanden is en kan bezorgd worden aan de energiedeskundige, hoe correcter het eindresultaat van het EPC zal zijn. Veel energiedeskundigen doen uitstekend werk. Maar ook binnen deze beroepsgroep zijn er enkelen die de kantjes er vanaf lopen of de richtlijnen niet volgen. Dat willen we aanpakken”.
Makkelijker klachten indienen en extra controleurs
Door ontvangen klachten kan het VEKA korter op de bal spelen en sneller ingrijpen als blijkt dat een energiedeskundige niet volgens het boekje werkt. Een klacht indienen kan vanaf nu ook gemakkelijk online via vlaanderen.be/epcklacht. Twijfel je over de correctheid van het EPC, aarzel dan niet om een klacht in te dienen bij het VEKA.
Vorig jaar ontving VEKA 63 gegronde klachten. Dit jaar is dat aantal bijna verdriedubbeld. Ook het aantal boetes dat effectief werd opgelegd voor het maken van fouten steeg van 45 in 2022 naar 80 in 2023 op 8 maanden tijd. Gemiddeld bedraagt een boete 600 euro.
Om die controles verder op te drijven wordt extra initiatief genomen. Het voorbije jaar zijn er al 2 extra controleurs bijgekomen, er staat momenteel nog een vacature open voor 2 extra controleurs en vandaag besliste de Vlaamse Regering op voorstel van Demir nog 1 extra controleur aan te stellen.
Strengere eisen voor energiedeskundigen op komst
Om de kwaliteit van nieuw opgemaakte EPC’s ook in de toekomst verder te verbeteren, heeft de Vlaamse Regering een aantal wijzigingen beslist voor het beroep van energiedeskundigen, zowel voor bestaande deskundigen, als voor nieuwe energiedeskundigen. De vernieuwing situeert zich op 5 actiepunten.
Een eerste actiepunt is dat er altijd een erkende energiedeskundige ter plaatse moet gaan om alle opmetingen en inspecties te doen. Tot nu toe schakelen heel wat ondernemingen hiervoor administratieve medewerkers in, die niet erkend zijn als deskundige of langskomen voor andere taken (bv. voor de keuring van een elektrische installatie). Daarnaast mag de erkende energiedeskundige slechts een maximum aantal EPC’s per jaar indienen. Zo kunnen we met zekerheid garanderen dat de vereiste opleidingen (en het examen) door alle medewerkers gevolgd worden.
Een tweede aanpassing is het vermijden van belangenvermenging. Een EPC moet zo objectief mogelijk opgemaakt worden. Een energiedeskundige kan niet bijvoorbeeld tegelijkertijd een makelaar of een aannemer zijn of een EPC voor een gebouw opmaken waarvan hij of zij zelf eigenaar is.
Een derde aanpassing is dat er een verplichte praktijkstage komt voor startende energiedeskundigen. Belangrijk is dat zij voldoende praktijkervaring hebben vooraleer zij starten aan de opmaak van hun eerste officiële EPC.
Als vierde maatregel worden de examens voor energiedeskundigen binnenkort terug rechtstreeks door de Vlaamse overheid georganiseerd, in plaats van door externe exameninstellingen. Op die manier wordt de lat voor alle nieuwe deskundigen even hoog gelegd.
Als laatste actiepunt, zullen erkende energiedeskundigen ook na verloop van tijd opnieuw hun kennis moeten opfrissen, gekoppeld aan een nieuw examen. Om hun erkenning te kunnen behouden, moeten ze opnieuw slagen voor het centraal examen. In het verleden volstond het om jaarlijks een aantal uren opleiding te volgen om een erkenning te behouden, maar dat is natuurlijk geen garantie op voldoende kennis van de laatste wijzigingen en nieuwigheden. Ook bij andere beroepscategorieën wordt dit al toegepast.
De beslissingen van vandaag worden deze maand verder voorgesteld aan de betrokken sectoren en worden vanaf dit najaar in regelgeving omgezet.