Gezondheid en sociale zekerheid
Je wilt fit en gezond blijven. Maar je wilt ook voorbereid zijn op mogelijke ziekte of verwondingen. We geven je een korte introductie tot alles van verzekeringen en sociale zekerheid tot het gezondheidssysteem in Vlaanderen.
Verzekeringen
Er is een gezegde dat je misschien kent: Hoop op het beste, maar bereid je voor op het ergste. Met andere woorden, investeer in verzekeringen. Hopelijk hoef je er nooit gebruik van te maken. Maar als dat wel zo is? Dan zul je blij zijn dat je ze hebt.
Er zijn verschillende soorten ziektekosten- en sociale-zekerheidsverzekeringen die het waard zijn om te kennen als je in België woont.
Gezins- en privéverzekeringen
Gezinsverzekeringen zijn een enkele vorm van verzekering die een huishouden en zijn leden dekt voor wettelijke aansprakelijkheid, ziektekosten-, levens- en opstalverzekeringen.
Particuliere verzekeringen omvatten een breder scala aan verzekeringsplannen. Je koopt deze rechtstreeks bij een verzekeringsmaatschappij voor bescherming tegen zeer specifieke risico’s.
Een aansprakelijkheidsverzekering dekt je voor letsel of schade die iemand anders lijdt door jouw onopzettelijke fout. Die verzekering maakt meestal deel uit van je familiale of privéverzekering. Als je beslist om niet te investeren in die verzekeringsvormen, wordt jou toch sterk aangeraden om te investeren in een aansprakelijkheidsverzekering.
Ziekteverzekering
Een ziekteverzekering dekt de kosten van verschillende gezondheidsproblemen. Ze is verplicht in België. Dat betekent dat je je moet aansluiten bij een erkend ziekenfonds of de gratis Hulpkas voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering van de overheid als je in België woont.
Als je in Vlaanderen komt wonen en ouder bent dan 25, ben je ook verplicht om aan te sluiten bij de Vlaamse Sociale Bescherming. In ruil voor een jaarlijkse bijdrage kun je financiële hulp krijgen als je langdurige zorg nodig hebt. Je moet je aansluiten bij één van de 6 erkende zorgfondsen in Vlaanderen.
Hospitalisatieverzekering
Een hospitalisatieverzekering dekt de kosten van een ziekenhuisopname. Ziekteverzekeringen vergoeden maar een klein deel van de kosten van een ziekenhuisopname, en die kosten lopen al snel in de duizenden euro’s. Een hospitalisatieverzekering dekt bijna alle medische kosten. Ze biedt je ook financiële bescherming en gemoedsrust die je zeker zult waarderen als je in een situatie terechtkomt waarin een verwonding of ziekte leidt tot een verblijf in het ziekenhuis.
Hoe regel je een hospitalisatieverzekering? Er zijn verschillende opties.
- Je bent aangesloten bij een ziekenfonds, een nationale vakbond of een onderlinge waarborgmaatschappij die in de verplichte aanvullende verzekering voorziet in een hospitalisatieverzekering of dagvergoedingen van een ziekenfonds. Merk op dat de dekking in deze situatie beperkt zal zijn.
- Je sluit een hospitalisatieverzekering af bij een ziekenfonds.
- Je sluit een hospitalisatieverzekering af bij een verzekeraar.
- Je zult ook merken dat sommige werkgevers een hospitalisatieverzekering aanbieden als voordeel voor hun werknemers.
Welzijn
Eerstelijnsgezondheidszorg
Als je psychische zorg nodig hebt, is een huisarts vaak een goede plek om je zoektocht naar hulp te beginnen. Een huisarts kan je doorverwijzen naar geestelijk verzorgers zoals psychologen of psychiaters in de regio of naar meer gespecialiseerde zorgverleners.
Een centrum voor algemeen welzijnswerk (CAW) kan ondersteuning bieden bij welzijnsproblemen zoals moeilijke relaties of familiekwesties, persoonlijke problemen, financiële, administratieve, juridische of materiële moeilijkheden.
Psychiatrische ziekenhuizen
Psychiatrische ziekenhuizen zijn niet hetzelfde als psychiatrische verzorgingstehuizen. In plaats daarvan hebben ze verschillende afdelingen die gespecialiseerd zijn in het bieden van gerichte behandeling en zorg voor mensen met ernstige geestelijke gezondheidsproblemen. Ze worden bemand door teams van artsen en maatschappelijk werkers. Een team bestaat meestal uit een psychiater, psycholoog, ergotherapeut, maatschappelijk werker, verpleegkundige en misschien nog andere professionals. Ze helpen patiënten met de meest geschikte therapie.
Een patiënt in een psychiatrisch ziekenhuis gaat eerst naar een opname- of observatieafdeling. Zo kunnen artsen vaststellen waar de patiënt aan lijdt en welke behandeling nodig is. Opname is vaak vrijwillig, maar kan onder bepaalde omstandigheden verplicht zijn.
Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg
Centra voor Geestelijke Gezondheidszorg worden in Vlaanderen vaak CGG’s genoemd. Ze bieden uitgebreide zorg en ondersteuning aan mensen die medisch-psychiatrische en psychotherapeutische zorg nodig hebben. Ze richten zich op individuen van alle leeftijdsgroepen - kinderen, adolescenten, volwassenen en ouderen - die te maken hebben met belangrijke uitdagingen op het gebied van geestelijke gezondheid. CGG’s maken integraal deel uit van de geestelijke gezondheidszorg in Vlaanderen.
CGG’s werken niet met opnames of opname. De zorg wordt voornamelijk verleend via consultatie door psychiaters, psychologen en maatschappelijk werkers die op verschillende locaties actief zijn. De diensten omvatten:
- gespecialiseerde zorg
- behandeling en diensten die zich richten op zaken als alcohol- en drugsverslaving, suïcidepreventie en forensische hulpverlening, en ondersteuning voor mensen met een beperking die te maken hebben met bijkomende psychologische uitdagingen.
- samenwerkingsprojecten: CGG’s werken actief samen met partnerorganisaties om zich op specifieke doelgroepen of thema’s te richten. Dize initiatieven bestrijken een breed spectrum, waaronder psychiatrische zorg thuis, vroegtijdige opsporing van psychiatrische stoornissen, projecten gerelateerd aan familiaal geweld of kindermishandeling, het Buddy Operatie Vlaanderen-project, de introductie van eerstelijnspsychologische diensten, alternatieve gerechtelijke maatregelen en tewerkstellingsondersteuning.
- ondersteuning van en overleg met andere zorg- en hulpverleningsorganisaties, waaronder speciale jeugdzorginstellingen, gevangenissen, woonzorgcentra, rusthuizen en CAW’s (Centra voor Algemeen Welzijn).
Psychosociale revalidatie
Deze vorm van revalidatie richt zich op het verminderen van persoonlijke beperkingen die kunnen voortkomen uit psychosociale stoornissen, functionele aandoeningen en verslavingen, en op het herwinnen van autonomie. De revalidatieperiode is altijd beperkt in duur.
Inschrijven bij medische specialisten
Je gezondheid onderhouden en beheren is belangrijk. Dat betekent bewegen, gezond eten en het vinden van specialisten in de gezondheidszorg(opent in nieuw venster) (een arts, een tandarts, een apotheek en mogelijke anderen) zodat je toegang hebt tot de juiste medische hulp als je ziek wordt.
Een huisarts speelt een centrale rol in Vlaanderen die vaak aanzienlijk verschilt van wat men in andere samenlevingen aantreft. Jaarlijkse controles en onderzoeken worden alleen uitgevoerd als men denkt dat ze nodig zijn.
Wat te doen bij een ongewenste zwangerschap?
De betekenis, gevoelens en gevolgen van een zwangerschap zijn voor iedereen anders. In sommige situaties kan iemand ervoor kiezen om een zwangerschap af te breken door middel van abortus. Dat is een belangrijke beslissing op fysiek en emotioneel vlak. Het is van cruciaal belang om erover te praten met een partner, een familielid of vriend, zelfs met een arts, zorgverlener of vrijwilliger. Er zijn tal van non-profitorganisaties die zich inzetten om mensen die voor een abortus staan te ondersteunen en hen te helpen het proces van een abortusprocedure te begrijpen.
In België wordt abortus alleen uitgevoerd in de eerste twaalf weken of drie maanden van de zwangerschap (wat overeenkomt met veertien weken vanaf de eerste dag van de laatste menstruatie). Als deze periode wordt overschreden, kan abortus alleen worden uitgevoerd als de zwangerschap een ernstige bedreiging vormt voor de gezondheid van de vrouw of als is vastgesteld dat het kind zal lijden aan een ernstige en ongeneeslijke afwijking.
De procedure is mogelijk in een ziekenhuis, maar het is gebruikelijker in een speciaal abortuscentrum. Abortuscentra werken met een derdebetalersregeling. Dit betekent dat het vooronderzoek en eventuele ingrepen rechtstreeks worden betaald door het ziekenfonds van de patiënt, met slechts een eigen bijdrage van 4 euro voor de patiënt. De eigen bijdrage kan variëren als de ingreep wordt uitgevoerd in een ziekenhuis of ander type centrum. Anonimiteit is gegarandeerd in een abortuscentrum: de ingreep wordt niet geregistreerd in het vergoedingenoverzicht van de patiënt, noch in zijn online dossier.