Het bijvoeglijk naamwoord letterlijk betekent ‘precies zoals het er staat, woordelijk'. Het kan ook als bijwoord gebruikt worden.

• De letterlijke betekenis van metadata is ‘data over data'.
• Metadata betekent letterlijk ‘data over data'.
• Je moet die tekst niet letterlijk nemen.

Soms wordt er gespeeld met de betekenis van letterlijk als tegengestelde van figuurlijk (‘overdrachtelijk, bij wijze van beeldspraak').

• Kaatje wil letterlijk en figuurlijk beter in haar vel zitten.

Letterlijk wordt vooral in gesproken taal ook als versterkend bijwoord gebruikt. Letterlijk kan dan voorkomen in combinaties die eigenlijk alleen figuurlijke betekenis hebben. Tegen dat gebruik van letterlijk is geen bezwaar.

• De patiënt is letterlijk door het oog van de naald gekropen.
• De kerstmarkt is dit weekend letterlijk in het water gevallen.
• Het orkest speelde letterlijk de pannen van het dak.