Netwerksessie Integratieonderzoek 5 juni 2023

Atlas Superdiversiteit brengt de demografische complexiteit en de ruimtelijke dynamieken van het superdiverse Vlaanderen in de 21ste eeuw in kaart. Vlaanderen wordt superdivers: steeds meer steden en gemeenten diversifiëren. De transitie naar een superdiverse samenleving is al lang geen grootstedelijk fenomeen meer. Met een bevolking die steeds diverser wordt, groeit ook de ruimtelijke impact en dient de vraag zich aan hoe we kunnen blijven inzetten op een kwaliteitsvolle inclusieve omgeving voor alle bewoners. Uniek kaartmateriaal brengt het ruimtelijke proces van superdiversifiëring in Vlaanderen voor het eerst gedetailleerd in kaart. De atlas werd gemaakt in opdracht van het Departement Omgeving van de Vlaamse overheid(opent in nieuw venster).

Team Stedenbeleid licht toe hoe stadsvernieuwing een hefboom kan zijn voor ‘Samenleven in diversiteit’ aan de hand van praktijkvoorbeelden uit de stadsvernieuwingsprojecten, wijkverbeteringscontracten, thematische oproep….

Het centrale concept hierbij is stedelijkheid: wat is stedelijkheid of wat zijn die typisch stedelijke kenmerken die maken dat de stad en stedelijke wijken zo geschikt zijn om de grote maatschap­pelijke uitdagingen van deze eeuw aan te pakken. Stedelijkheid beschrijft de ken­merken van het samenleven in steden aan de hand van de vijf D’s: dichtheid, diversiteit, duurzaamheid, de­mocratie en digitalisering.

Meer informatie

Luce Beeckmans(opent in nieuw venster) is onderzoeksprofessor bij het Departement Architectuur, Faculteit Ingenieurswetenschappen, KU Leuven. Haar onderzoek situeert zich op het kruispunt van migratie, stad en architectuur, terwijl ze dit koppelt aan bredere debatten over stedelijke diversiteit en inclusie. Gebaseerd op haar ervaringen in het ReROOT-onderzoeksproject, richt Luce Beeckmans zich in haar presentatie “Aankomst als vertrekpunt: aankomstinfrastructuren als ‘minor’ integraties” op hoe we als samenleving migratie ‘doen’. Daarbij is het vertrekpunt aankomst, maar aankomst wordt tegelijk als vertrekpunt gezien voor ‘minor’ integraties. Migratie ‘doen’ wordt daarnaast geconceptualiseerd als een proces van ‘infrastructureren’. Verder gaat ze in op de methodologische uitdagingen verbonden aan het onderzoeken van aankomstinfrastructuur.

Hoe realiseer je het recht op de stad in de (superdiverse) praktijk? Hoewel ruimtelijke ingrepen vaak gebeuren op plekken met een groot aandeel bewoners in maatschappelijk kwetsbare posities, is de stem van deze groep structureel ondervertegenwoordigd. Inspraakmogelijkheden worden doorgaans benut door hoger geschoolde en/of meer bemiddelde stadsbewoners, en ook participatiespecialisten worstelen met het bereiken van specifieke doelgroepen. Dit democratisch deficit is niet zonder gevolgen: stadsvernieuwing die resulteert in gentrificatie vormt een probleem op vlak van sociale rechtvaardigheid.

In deze presentatie werpen we een blik op de rol van sociaal werk in stadsplanning. (Hoe) slagen sociaal werkers erin om meer diverse stemmen te betrekken bij Antwerpse stadsvernieuwingsprojecten?

We belichten een perspectief op sociaal werkers, staan stil bij de uitdagingen waar zij op botsen en analyseren de strategieën die ze toepassen om tot meer inclusieve steden te komen.

De presentatie is gebaseerd op een onderzoeksproject, dat wordt uitgevoerd door Pieter Cools, Joren Van Gucht, Marjan Moris, Hans Grymonprez en Nathalie Van Ceulebroeck.(opent in nieuw venster)