Een multifunctioneel landschapspark is een park in buitengebied of in/nabij een stad met een hoge landschappelijke kwaliteiten dat gebruikt wordt voor verschillende functies zoals recreatie, biodiversiteitbescherming, waterberging, waterretentie en allerlei sociale activiteiten.

Er zijn twee varianten van landschapsparken:

1. Een landschapspark in het buitengebied dat grootschalig kan zijn, onderdeel uitmaakt van een bestaand landschap en een verbinding vormt tussen verschillende natuurgebieden
2. Een landschapspark dat aangelegd is aan de rand van verstedelijkt gebied.

Het landschapspark in buitengebied is relevant als adaptatiemaatregel om water te bergen bij hevige of langdurige regenval en als verbindingszone om de effecten van klimaatverandering op biodiversiteit te matigen.

Het landschapspark nabij verstedelijk gebied heeft grote waarde als adaptatiemaatregel om overtollig water tijdens piekbuien tijdelijk te bergen. Het kan dienen als infiltratiegebied. Wanneer dit landschapspark in verbinding staat met grotere natuurgebieden, dan kan het landschapspark ook van belang zijn om hittestress te beperken. Overdag functioneert het park als koele locatie wanneer het voorzien is van bomen die veel schaduw geven. Als er goed rekening gehouden wordt met de configuratie van het park en de omliggende omgeving dan kan het zorgen voor nachtelijke koele luchtstromen naar de stad.

Deze maatregel is gericht op:

• Droogte
• Overstroming
• Hitte

Verder helpt deze maatregel ook om de biodiversiteitseffecten van klimaatverandering te voorkomen.

Een landschapspark zorgt ervoor dat water uit stedelijk gebied opgevangen kan worden, waardoor de overstromingsschade daar beperkt wordt. Ook zorgt een landschapspark voor verkoeling door de vegegatie en de verdamping. Een landschapspark kan in sommige gevallen een verbinding vormen in een groter natuurnetwerk, waardoor planten en soorten gemakkelijker kunnen migreren en niet uitsterven als gevolg van klimaatverandering. Op die manier zorgt de maatregel ervoor dat ook de effecten van klimaatverandering op biodiversiteit verminderd wordt. Door de verbinding wordt de natuur ook veerkrachtiger waardoor het weerstand kan bieden tegen allerlei ziekten

Wanneer ontstaat er impact?

De impact op overstromingen en hitte ontstaat onmiddellijk naar realisatie van het landschapspark.

De impact op biodiversiteit en droogte ontstaat na een jaar tot meerdere jaren na realisatie.

• Een multifunctioneel landschapspark kan ook bijdragen aan meer mitigatie omdat verstedelijkt gebied koeler wordt, waardoor mensen mogelijks minder airconditioning inzetten om af te koelen.
• Een multifunctioneel landschapspark is ook van belang voor het recreatiedoelen, biodiversiteitsdoelen, welzijn- en gezondheidsdoelen (tegengaan obesitas en beter luchtkwaliteit), sportbeleid en educatie

Om goed te kunnen functioneren kan er rekening gehouden worden met een aantal ontwerpregels:

• Een landschapspark moet voldoende groot zijn. 7 keer zo groot als omliggend bebouwd gebied.
• Om water te kunnen bergen moet er rekening gehouden worden met beplanting. Gebruik planten die tijdelijk nat mogen worden en niet kwetsbaar zijn voor overstromingen.
• Rekening houden met configuratie (hoogte, aansluitende bebouwing, enz.) om optimaal gebruik te kunnen maken van de benefits.
• Minimaliseren van (gesloten) verharding
• Bomen om schaduw te creëren wanneer landschapspark nabij stad wordt ingericht.
• Voor afkoeling van de omgeving gedurende de nacht kunnen grote grasvlakten/gazons een meerwaarde hebben.

• Agentschap natuur en bos
• Regionale landschappen
• Ambtenaren milieu en ruimtelijke ordening
• Provincie

De Mayors Adapt indicator die te maken heeft met deze maatregel:

• % beschermd/natuurlijk gebied
• % verandering in inheemse soorten
• % van inheemse soorten die geconfronteerd worden met ziektes
• % verandering in oppervlakte van groenblauwe infrastructuur
• % verandering in verbinding van groenblauwe gebieden
• % verandering in verharde gebieden
• % van herstelde habitats
• % van beboste gebieden