Nieuw vanaf 2024: adviesplicht bij oprichting en statutenwijziging van IGS en VVMW
Vanaf 2024 moeten intergemeentelijke samenwerkingsverbanden (IGS) en OCMW-verenigingen (VVMW) voorafgaand aan hun oprichting of statutenwijziging een advies inwinnen. Het advies is niet-bindend, maar wel verplicht; het voorstel wordt op straffe van nietigheid voor advies voorgelegd aan de Vlaamse Regering. De adviesaanvraag zal verlopen via het Loket voor Lokale Besturen.
De adviesplicht vloeit voort uit het Regiodecreet(opent in nieuw venster). De nieuwe vorm van toezicht vervangt grotendeels het goedkeuringstoezicht op intergemeentelijke samenwerkingsverbanden (IGS) en verenigingen en vennootschappen voor maatschappelijk welzijn (VVMW/OCMW-verenigingen), maar zal (nog) niet voor elke vereniging gelden. Voor sommige verenigingen blijft het goedkeuringstoezicht van toepassing.
Het advies gaat uit van de Vlaamse Regering en toetst de beslissing van het lokaal bestuur aan het recht en het algemeen belang. De beslissing blijft steeds onderhevig aan het algemeen bestuurlijk toezicht.
Voor wie geldt de nieuwe adviesplicht?
Het niet-bindend advies wordt de nieuwe standaardprocedure. Het geldt meteen vanaf 1 januari voor dienstverlenende en opdrachthoudende verenigingen die binnen de afgebakende referentieregio’s vallen of samenvallen met een referentieregio. Ook dienstverlenende en opdrachthoudende verenigingen die zijn uitgezonderd van de regiovorming of die een permanente afwijking verkregen hebben, vallen onder het niet-bindend advies.
Het zijn de beslissingen waar vandaag goedkeuringstoezicht op geldt, die vanaf 2024 onderhevig zullen zijn aan de adviesplicht. Dit betekent dat beslissingen of verenigingsvormen waar decretaal geen goedkeuringstoezicht op voorzien is, ook niet onder de adviesplicht zullen vallen. Zo vallen beslissingen van projectverenigingen en interlokale verenigingen noch onder goedkeuringstoezicht noch onder adviesplicht.
De oprichting van een grensoverschrijdend samenwerkingsverband waarvan Vlaamse gemeenten deel uitmaken op grond van verdragsrechtelijke overeenkomsten, valt ook onder de adviesplicht.
Tot slot geldt de adviesplicht voor alle VVMW. Beslissingen van VVMW waarvoor het decreet lokaal bestuur vandaag goedkeuringstoezicht oplegt, zullen dan ook onderhevig zijn aan de adviesplicht.
Voor wie blijft het goedkeuringstoezicht van toepassing?
Het goedkeuringstoezicht geldt nog in enkele uitzonderlijke gevallen. Het goedkeuringstoezicht blijft gelden voor:
- de statutenwijziging van een dienstverlenende of opdrachthoudende vereniging die moet voldoen aan de principes van de regiovorming maar vanaf 1 januari 2024 niet regioconform is (zie Regiodecreet - art. 6(opent in nieuw venster)).
- de statutenwijziging van een dienstverlenende of opdrachthoudende vereniging met een tijdelijke afwijking.
- de beslissing van dienstverlenende of opdrachthoudende verenigingen tot toetreding tot publiekrechtelijke en privaatrechtelijke rechtspersonen (zie Decreet Lokaal Bestuur - art. 472(opent in nieuw venster)).
We lichten de nieuwe adviesplicht toe in onderstaande videopresentatie.
Bijkomende informatie
Ben je niet zeker onder welke procedure je valt? Neem contact op met binnenland@vlaanderen.be(opent in uw e-mail applicatie).