Maar liefst 80% van de plantensoorten kunnen niet in hun eigen bestuiving voorzien en zijn afhankelijk van insecten. Zonder insecten geen bloemen en geen groenten en fruit op ons bord. Niet alleen honingbijen zijn belangrijk, wilde bijen en zweefvliegen bijvoorbeeld, spelen een nog grotere rol. Deze wilde bestuivers gaan echter alarmerend achteruit, onder andere door habitatverlies en de klimaatverandering, door verarming van het bloemenlandschap, stikstofdepositie en vermesting. Er is met andere woorden een tekort aan wilde natuur, waardoor heel wat bestuivers in de problemen raken. Van de 381 soorten wilde bijen die in ons land voorkomen, is maar liefst 32,8% bedreigd en 11,8% regionaal uitgestorven. Ook dagvlinders en zweefvliegen hebben het moeilijk.

Minister van Omgeving: “Niet alleen bijen en hommels, ook kevertjes, zweefvliegen en vlinders zijn ontzettend nuttig. Meer nog, ze zijn onmisbaar voor ons ecosysteem. ‘Wie het kleine niet eert, is het grote niet weerd.’ Dat spreekwoord geldt zeker voor de bij en haar vrienden. We mogen dus niet vergeten hoe belangrijk ze zijn voor ons voedsel, onze omgeving en ons allemaal. Ik deed zelf heel wat om onze regio bijvriendelijker te maken. Zo lanceerde ik het Vlaamse Actieplan voor Wilde Bestuivers om deze dieren, die het moeilijk hebben, een handje te helpen. Met de Week van de Bij vragen we aandacht van gans Vlaanderen voor het overleven van deze belangrijke beestjes.”

Alle ‘beetjes’ helpen

Voldoende voedsel, water en nestgelegenheid zijn essentieel voor wilde bestuivers. “En daar kan iedereen een steentje toe bijdragen, niet alleen overheden en organisaties. Zo kan je bijvoorbeeld inheemse bomen en struiken aanplanten in de tuin, wat ook de algemene biodiversiteit ten goede komt. Alle ‘beetjes’ helpen”, aldus ambassadeur Britt Vanmarsenille.

Wat kan je nog zelf doen?

• Laat struiken bloeien (niet snoeien), zodat ze nectar produceren
• Laat bladafval liggen om broedplaatsen te creëren voor wilde bestuivers
• Zorg voor waterpoeltjes in de tuin waar insecten kunnen drinken en eitjes leggen
• Zorg dat er elk seizoen iets in bloei staat, zodat wilde bestuivers altijd wat te eten hebben
• Beperk tuinverlichting

De meeste bijensoorten nestelen in de grond. Verharding, gifstoffen en bodemverstoring zijn dan ook erg schadelijk voor bijen. Daarom roepen we tijdens de Week van de Bij ook op pesticiden te bannen.
Week van de Bij gaat dit jaar in zee met “Maai Mei Niet”, een actie van het weekblad Knack die iedereen oproept in mei het gazon niet te maaien. “Je eigen bloemrijke gazon is een echt restaurant voor bijen, vlinders en veel andere dieren. Veel mensen bestrijden bijvoorbeeld klaver en paardenbloemen in het gazon, maar dat zijn net belangrijke voedselbronnen voor bijen, hommels en vlinders”, zegt ambassadeur Dominique Persoone.

‘Hippe hommels’

Elk jaar zijn we met het Bijenfeest te gast in een andere provincie. Dit jaar streken we neer in Plantentuin Meise, in de provincie Vlaams- Brabant. Zowel bijenkenners als anderen konden er via workshops en infostandjes leren hoe de bestuivers te helpen. Een van de blikvangers op het Bijenfeest waren stripfiguren Suske en Wiske in hoogsteigen persoon. Ze stelden hun nieuwe educatieve strip ‘De Hippe Hommels’ voor, die verdeeld zal worden bij alle acties van de Week van de Bij. Ook werd het startschot gegeven voor de bijenzoektocht, een leuke speurtocht die de hele zomer lang loopt. En ambassadeurs Dominique Persoone en Britt Van Marsenille kregen als eerste een koninklijke Bijenmunt.

Voor professionals

Op donderdag 30 mei is het aan de professionals in Plantentuin Meise. Het Departement Omgeving, de Vereniging voor Openbaar Groen en ‘Maai Mei Niet’ organiseren dan een vormingsdag voor openbare besturen. De vele gastsprekers geven er workshops rond bestuivers en biodiversiteit.

Ann Heylens
Woordvoerder Departement Omgeving
0473 34 45 33
ann.heylens@vlaanderen.be