Sierteeltbestedingen dalen, tuinaanneming groeit
Het aantal aankopen van bloemen en planten blijft dalen, waardoor ook de totale sierteeltbestedingen verder afnemen. In dezelfde lijn zijn er ook steeds minder Belgen die sierteeltproducten kopen. De meeste kopers vinden we bij de kamerplanten en de snijbloemen. Deze laatste blijft nipt de belangrijkste categorie binnen de sierteeltmarkt.
Twee derde van de aankopen van bloemen en groen is bestemd voor eigen gebruik of om te schenken binnen het gezin. Eén op vier aankopen is bedoeld om te schenken buiten het gezin.
De aankoop van sierteeltproducten is sterk leeftijdsgebonden en stijgt sterk met de leeftijd.
De bloemenwinkel is de laatste jaren een stabiele marktleider. Op een stevige tweede plaats volgen de tuincentra, die op lange termijn groeien.
Positief is dat meer Belgen de laatste jaren beroep doen op een tuinaannemer.
Dit blijkt uit gegevens die GfK Belgium verzamelde in opdracht van VLAM.
Zwakke economische conjunctuur drukt op sierteeltbestedingen
De sierteeltbestedingen daalden vorig jaar met 7%. De oorzaken hiervan zijn het dalend aantal winkelbezoeken en dus minder impulsaankopen in combinatie met de zwakke economische conjunctuur. De daling is sterker in Wallonië (-15%) dan in Vlaanderen (-3%). De totale sierteeltbesteding in België bedroeg in 2015 326 miljoen euro of zo’n 35 euro per Belg (>12j). 60% van de sierteeltomzet wordt in Vlaanderen gerealiseerd en dit aandeel is groeiend.
Meer kopers voor balkon- en perkplanten, tegen trend in
Ook het aantal kopers blijft zorgen baren. Dit aantal krimpt verder en bedraagt nu 45 op 100. Dit betekent dat er, reeds enkele jaren na elkaar, meer niet-kopers dan kopers zijn. Tien jaar geleden kochten 66 op 100 Belgen sierteeltproducten.
De meeste kopers vinden we bij kamerplanten en snijbloemen. Producten uit beide categorieën worden door 21 op 100 Belgen gekocht. Het aantal kopers van snijbloemen is op tien jaar tijd gehalveerd. Het aantal kopers van kamerplanten is in dezelfde periode met 30% gedaald. Balkon- en perkplanten trokken vorig jaar wel iets meer kopers aan, met een verhoging van het marktaandeel als resultaat.
Snijbloemen en bloemstukken doen het opnieuw iets beter
Snijbloemen en vooral bloemstukken doen het opnieuw iets beter. Snijbloemen vormen met een aandeel van 23% de belangrijkste categorie. Samen met bloemstukken nemen ze 44% van de markt voor hun rekening. Bomen en tuinplanten bleven relatief stabiel rond de 21% marktaandeel. De kamerplanten vielen vorig jaar terug van 18 naar 16% marktaandeel. De balkon- en perkplanten groeiden van 13 naar 15%. Tot slot is het kleine segment van de bloembollen op termijn een groeier en gaat het met bijna 4% van de sierteeltbestedingen lopen.
Naast het dalende aantal kopers is ook het aantal keren dat de Belg levende bloemen en planten koopt, gedaald naar 4,5 keer op jaarbasis. Tien jaar geleden was dit bijna 6 keer per jaar.
Binnen de categorie van de snijbloemen nemen het gemengde boeket en het mono-boeket met rozen elk een derde voor hun rekening. Vroeger was het gemengde boeket veruit het populairste maar de rozen hebben flink opmars gemaakt. Het mono-boeket met tulpen is het derde belangrijkste boeket met 10% van de categorie. Het aandeel van andere mono-boeketten neemt een vierde van de markt in en dit aandeel is stijgend.
Bij de kamerplanten staat de orchidee op nummer één. De nationale trots ‘de azalea’ heeft een aandeel van 7% binnen de categorie van de kamerplanten.
Wie koopt wat en waarom?
De sierteeltbestedingen stijgen met de leeftijd. De 50-plussers vormen de belangrijkste groep binnen de sierteeltmarkt. Deze groep wordt belangrijker met de jaren en is inmiddels al goed voor 70% van de omzet. Vooral de 65-plussers zijn trouwe kopers. Het is de enige leeftijdsgroep die de sierteeltbestedingen op peil houdt. Met een bedrag van 60 euro per capita besteden ze meer dan het dubbel van de veertigers en drie keer meer dan de twintigers.
Belgen jonger dan 35 jaar zijn ondervertegenwoordigd op de sierteeltmarkt. Bovendien is deze groep sinds 2004 sterk gekrompen. De laatste twee jaar zien we wel een lichte verbetering bij de <25-jarigen. Deze jonge bevolkingsgroep ontdekt ook steeds meer het hele sierteeltassortiment. Tien jaar geleden kochten deze jongeren hoofdzakelijk snijbloemen. Nu is hun aangekochte assortiment gediversifieerd en bestaat het meer uit planten en boomkwekerijproducten. Sinds 2013 voert VLAM actie om net die jongeren opnieuw warm te maken voor bloemen en planten. De Floor-campagne spreekt de jongeren aan via specifieke kanalen en geeft hen tips op maat. Een campagne die mikt op een effect op lange termijn, want de gewoonte om zich te omringen met bloemen en planten wordt ook meegenomen als men ouder wordt.
Naast de leeftijd is de activiteitsgraad bepalend voor het koopgedrag. Wie werkt, besteedt beduidend meer aan bloemen en groen dan wie geen job heeft.
63% van de bestedingen van bloemen en groen is voor eigen gebruik of om te schenken binnen het gezin. Eén op vier aankopen is bedoeld om te schenken buiten het gezin. Tien jaar geleden was dit nog één op drie. De overige 12% van de sierteeltbestedingen worden aangewend om de dierbaren te herdenken op het graf of bij de uitvaart.
Tuincentra winnen terrein
De bloemenwinkel die in het verleden veel terrein verloor, blijft met een marktaandeel van 35% marktleider en kan dit aandeel de laatste jaren behouden. Het tuincentrum is een sterke groeier op lange en korte termijn. Dit kanaal is met een marktaandeel van 28% het tweede belangrijkste aankoopkanaal. De supermarkt blijft hangen rond de 13%. De openbare markt heeft 8% van de sierteeltmarkt in handen en kon dit aandeel vorig jaar vasthouden. De rechtstreekse verkoop via de producent/kweker groeide in de crisisperiode tot 7% marktaandeel, maar deze groei is nu voorbij en het aandeel daalde opnieuw naar 5%. De doe-het-zelfzaak is een klein kanaal en neemt 3% van de sierteeltmarkt voor zijn rekening.
Elk kanaal zijn eigen assortiment
Het assortiment verschilt zeer sterk per winkelformule. Voor de klassieke supermarkt (Dis 1) en de buurtsupermarkt zijn de snijbloemen de belangrijkste categorie. Bloemstukken/plantencomposities, op de voet gevolgd door de snijbloemen, vormen voor de bloemenwinkel de belangrijkste categorie. Het tuincentrum, de doe-het-zelfzaak en de producent/kweker verkopen vooral bomen, tuinplanten, balkon- en perkplanten. De hard discount en de openbare markt hebben een meer gevarieerd sierteeltaanbod.
Meer Belgen doen beroep op een tuinaannemer
14% van de Belgen verklaarde in 2015 beroep gedaan te hebben op een tuinaannemer voor de aanleg en/of het onderhoud van zijn/haar tuin. Dit is een verdubbeling ten opzichte van zes jaar geleden. Meer Belgen geraken overtuigd dat een tuin keihard genieten is en doen beroep op een professionele tuinaannemer.
In de helft van de gevallen waarin een tuinaannemer ingeschakeld wordt, gaat het puur om het onderhoud van de tuin. In een derde van de gevallen wordt enkel gebruik gemaakt van de dienst “tuinaanleg”. Eén vijfde van de klanten vraagt de tuinaannemer voor een combinatie van aanleg én onderhoud.
>> Het volledige dossier met bijhorende grafieken kan u hieronder downloaden.
