‘The BAR is closed!’

Op 1 januari 2021 was de officiële start van Brexit. Het Verenigd Koninkrijk trok zich terug uit de Europese Unie en dat had veel gevolgen, ook voor onze agro-, sierteelt- en visserijbedrijven. Het VK is onze 4de belangrijkste handelspartner en voor sommige producten zoals sierteeltproducten en diepvriesaardappelen zelfs nog belangrijker.

Om bedrijven te ondersteunen bij deze nieuwe situatie en alle bijhorende gevolgen werd het Brexit Adjusted Reserve (BAR) in het leven geroepen door de EU. Zo konden bedrijven zich aanpassen aan de nieuwe wetmatigheden. Deze ondersteuning stopt op 31 december 2023.

VLAM nam een actieve rol op om de Vlaamse bedrijven te helpen. Hierna volgt een overzicht van de initiatieven die werden genomen in het kader van BAR en Brexit.

Er werd een Brexit-consulent, Ward Verberck, aangesteld om de Vlaamse agrovoedingsbedrijven te ondersteunen bij hun vragen die de veranderingen meebrachten. Zo werden 240 vragen individueel beantwoord en werden er info-webinars georganiseerd om de bedrijven op de hoogte te houden van de voortdurende veranderingen.

VLAM organiseerde in 2021, 2022 en 2023 een incubatorsubsidie voor bedrijven uit de agro-, sierteelt- en visserijsectoren om nieuwe oplossingen rond buitenlandse markttoegang te ontwikkelen. Door een deel van de kosten van de initiatieven te dragen werd het risico voor de bedrijven ingeperkt. Er werd een inschrijvingstermijn bepaald en een reglement met voorwaarden tot inschrijving opgesteld. Innovatie, snelle impact en langdurige effecten zijn basiselementen die in de voorstellen moesten doorwegen. VLAM organiseerde ook verschillende webinars om de werking en de mogelijkheden van de incubator uit te leggen. De ingediende voorstellen werden beoordeeld door een onafhankelijke jury en bij goedkeuring kregen zij maximaal 50% van het totale bedrag na het voorleggen van de facturen, betaalbewijzen en dossierrapport De ingediende dossiers waren vooral gericht op douanetechnische oplossingen, marketing, bezoeken, IT-oplossingen en beurzen om zo beter om te gaan met de negatieve effecten van de Brexit. VLAM keerde in totaal 792.361 euro uit over de 3 jaren en ondersteunde daarmee 52 bedrijven uit verschillende sectoren (agf, sierteelt, vlees, zuivel, ….).

VLAM bracht ook zichtbaarheid over de situatie in het VK. Het organiseerde een groot marktonderzoek betreffende de situatie post brexit en later een gedetailleerd onderzoek over de belangrijke foodservicemarkt.

Tijdens de prinselijke missie in mei 2022 was er de opening van een sierteelttuin in Chelsea Hospital door Prinses Astrid om de goede banden tussen Vlaanderen en het Verenigd Koninkrijk te benadrukken en onze goede handelsrelaties tussen de Vlaamse en Britse sierteeltbedrijven te benadrukken.

VLAM was ook aanwezig op belangrijke beurzen zoals International Food Exhibition en Speciality Fine Food Fair te London voor agrobedrijven en 4 Oaks te Manchester voor de sierteeltbedrijven. Verder organiseerde VLAM een foodevent op de iconische New Convent Garden Market, de groothandelsmarkt die heel London bevoorraadt.

Ook op de groothandelsmarkt van Birmingham werd een ontbijtevent georganiseerd zodat de plaatselijke handelaren konden kennismaken met onze Vlaamse topproducten.

Na Covid werden er op de belangrijke voedingsbeurzen zoals Fruit Logistica, Sial en Anuga ontmoetingsmomenten georganiseerd om de contacten met de Britse handelsbedrijven zo optimaal mogelijk te houden.

Verder waren er nog tal van initiatieven zoals bedrijfsbezoeken, retailsafari’s en events voor de verschillende sectoren.

Tijdens deze periode was er, via verschillende gespecialiseerde vakbladen, een imagocampagne die de artisanale, duurzame en kwaliteitskarakteristieken van onze Vlaamse producten onder de aandacht hield van de Britse bedrijven.

Tijdens het slotevent op 23 november in Zeebrugge werd hier met verschillende organisaties, zoals VLAIO, ILVO, FIT en Fevia, teruggeblikt op deze periode. De realiteit van Brexit bestaat nog steeds en opvolging is nog nodig want er is nog veel onduidelijkheid. Ward Verberck: “We menen dat dankzij de ondersteuning en de talrijke initiatieven die we namen bijgedragen hebben aan de veerkracht van de Vlaamse bedrijven en hen geholpen hebben om de schokken die de Brexit heeft veroorzaakt te helpen opvangen en hen te wapenen voor de toekomst.”