Bevolking onder de armoededrempel

Volgens de EU-SILC-enquête van 2024 leefde 7,7% van de inwoners in het Vlaamse Gewest in een huishouden met een huishoudinkomen (open definitie) onder de Belgische armoededrempel (open definitie) . Dat komt overeen met ongeveer 520.000 personen. Er wordt vanuit gegaan dat huishoudens met een inkomen onder de armoededrempel een verhoogd risico op armoede lopen.

Bovenstaande cijfers werden berekend op basis van het totale beschikbare inkomen van de huishoudens in het jaar voorafgaand aan de enquête. De EU-SILC-enquête van 2024 heeft dus betrekking op de huishoudinkomens van 2023.

De EU-SILC-enquête werd in 2019 ingrijpend vernieuwd. Daardoor is voorzichtigheid geboden bij het maken van vergelijkingen met de resultaten van voorgaande jaren. Maar er kan wel gesteld worden dat het aandeel personen dat leeft onder de armoededrempel zich sinds 2021 lijkt te stabiliseren op een iets lager niveau dan in de voorgaande jaren.

Naar geslacht is het verschil in armoederisico beperkt. Naar leeftijd zijn er wel verschillen: het aandeel onder de armoededrempel lag in 2024 zowel bij de oudste (65 jaar en ouder) als bij de jongste leeftijdsgroep (0 tot 15 jaar) hoger dan in de andere leeftijdsgroepen.

Opgedeeld naar huishoudtype lag het armoederisico in 2024 veruit het hoogst bij eenoudergezinnen (22%).

Naar arbeidsstatus kenden werklozen in 2024 het hoogste armoederisico (27%). Ook niet-actieven (buiten gepensioneerden) scoren relatief hoog (14%).

Huurders kennen een hoger armoederisico (15%) dan eigenaars (6%).

Het armoederisico neemt af naarmate het opleidingsniveau stijgt: bij hooggeschoolden ging het in 2024 om 4%, bij laaggeschoolden om 13%.

Personen geboren in België kennen het laagste armoederisico (6%), personen geboren buiten de Europese Unie (EU27) het hoogste armoederisico (26%). Ook personen geboren in de EU kennen een relatief hoog armoederisico (12%).

Het armoederisico lag in 2024, net als in voorgaande jaren, het hoogst in de provincie Antwerpen (11%) en het laagst in de provincie Oost-Vlaanderen (6%).

In België lag het armoederisico in 2023 op 12%. België situeert zich daarmee in de groep van landen met een armoederisico onder het EU27-gemiddelde (16%). In het Vlaamse Gewest lag het armoederisico (8%) in 2023 lager dan in het Waalse Gewest (15%). Het aandeel personen dat onder de armoededrempel leeft is in het Brusselse Gewest veel hoger (28%) dan in de andere Belgische gewesten.

In Tsjechië lag het armoederisico in 2023 het laagst (10%). Ook in Hongarije, Slovenië, Polen en Slovakije lag het aandeel onder de armoededrempel op een vergelijkbaar niveau als in de West- en Noord-Europese landen, terwijl de levensstandaard in die eerste groep landen toch lager ligt. Dat hangt samen met het feit dat het hier gaat om een relatieve armoedemaat, berekend op basis van de inkomensverdeling in elk land afzonderlijk. In landen met een lagere algemene levensstandaard kan het mediane inkomen lager liggen. Daardoor ligt ook de armoededrempel lager, wat kan resulteren in een relatief lager armoederisico, zelfs als de koopkracht er minder hoog ligt.

Cijfers voor 2024 zijn nog niet voor alle EU-landen beschikbaar. Maar voor België en de gewesten is dat wel het geval. In 2024 lag het armoederisico in het Vlaamse Gewest op 8%, in het Waalse Gewest op 14% en in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest op 27%. In België in zijn geheel ging het om 12%.