De boer op in de stad: stadslandbouw in Antwerpen
Stadslandbouw brengt mensen bijeen rond natuur en korte keten. Het Regionaal Landschap de Voorkempen wilde tonen welke kansen er bestaan voor stadslandbouw in Antwerpen. In het beschermde landschap Ertbrugge in Deurne herstelde het Regionaal Landschap een historische boomgaard die nu in het beheer is van imkers, schapenhouders en omwonenden.
Het doel
Aan landbouw doen in de stad? Dat heeft een hele rist voordelen. Het is niet alleen een manier om voedsel lokaal te produceren, maar ook een bron van hoognodig groen, rust en ruimte in de drukte van de stad. Het maakt de stad leefbaarder en duurzamer. En er is meer: consumenten zien zelf waar hun groenten vandaan komen en hebben rechtstreeks contact met de producent. Zo ontstaan er kansen om elkaar te ontmoeten en groeit het wederzijdse respect.
In de districten van de stad Antwerpen zijn er nog een aantal landbouwgebieden die kansen bieden voor dit soort van stadslandbouw. Volkstuinen zijn er al op heel wat plaatsen, maar andere vormen van stadslandbouw zijn nog niet echt onderzocht. Daarom wilde het Regionaal Landschap de Voorkempen 3 vormen van multifunctionele stadslandbouw uittesten: bijenteelt, fruitteelt en schapenteelt in het beschermde landschap Ertbrugge in Deurne.
Het project
Het Regionaal Landschap de Voorkempen organiseerde een inspiratietoer langs stadslandbouwprojecten in Gent. Daarnaast had het project 3 luiken:
- de aanplanting van een hoogstamboomgaard
Het Regionaal Landschap werkte samen met een Deurnese school om een historische boomgaard te herstellen en uit te breiden. In 2015, iets later dan voorzien, plantten ze een zestigtal fruitbomen van oude rassen aan in Ertbrugge. - onderzoeken rond korte keten in de stad
Enkele studenten van de Universiteit Antwerpen kregen begeleiding van het Regionaal Landschap bij hun onderzoek naar korteketenprojecten in enkele districten van Antwerpen. In Deurne deed het Regionaal Landschap een enquête bij buurtbewoners over de nieuwe boomgaard. Die polste naar het enthousiasme over producten uit de boomgaard. Tegelijk lanceerde het Regionaal Landschap een oproep voor imkers, schapenhouders en andere geïnteresseerden om de boomgaard te beheren. - voorbeeldacties
Bij de opstart van 2 projecten zette het Regionaal Landschap voorbeeldacties op: ‘Adopteer een boom’ voor het beheer van de boomgaard en een actie rond het imkerproject in Ertbrugge.
De toekomst
De aanplanting van de boomgaard was het startschot voor een heel aantal andere realisaties zoals wandelpaden en volkstuinen. Naast de nieuwe boomgaard komt er nu ook een ecologisch volkstuinencomplex. De bedoeling is om daar ook vormingen en andere activiteiten rond stadslandbouw te organiseren. Het is duidelijk dat de behoefte groot was om de site in Ertbrugge een groenere invulling te geven. Het Agentschap voor Natuur en Bos, de eigenaar van de site, ziet erop toe dat de boomgaard nog lang mensen bijeenbrengt en aan het denken zet.