Nieuwe PFAS luchtmetingen in Ronse zijn geruststellend
In Ronse werden, van juli tot en met oktober, PFAS in atmosferische depositie gemeten op verschillende meetplaatsen nabij textielbedrijven. De depositieflux vertelt ons hoeveel PFAS eruit de lucht neerkomt in de omgeving (bv. via regen). Hoewel we tijdens de eerste meting verhoogde PFAS-waarden vaststelden in de depositie, was dat niet meer het geval in de 3 achtereenvolgende metingen.
In Ronse is de PFAS-verontreiniging in de bodem en het water reeds vastgesteld. De verontreiniging situeert zich vooral rond de Molenbeek en de daar gevestigde textielnijverheid. Van juli tot en met oktober 2024 heeft de VITO, in opdracht van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM), PFAS in depositie gemeten op 5 meetlocaties. Daarbij werden de depositiestalen om de 28 dagen opgehaald en geanalyseerd.
Wat zijn de meetresultaten?
In juli werden op twee van de vijf locaties (RS05 aan de Beekstraat en RS06 aan de Lorettestraat) deposities van PFBA gemeten die sterk verhoogd waren ten opzichte van de landelijke achtergrond in Dessel (N016). In de daaropvolgende meetperioden zijn deze PFBA-depositiepieken teruggevallen naar waarden die weinig verhoogd zijn ten opzichte van de landelijke achtergrond. De deposities van de EFSA-PFAS, en dan vooral PFOS, liggen relatief laag ten opzichte van het Vlaams gemiddelde.
Wat betekenen de meetresultaten?
Omdat het om een beperkte aantal metingen gaat, is het nog te vroeg om uitspraken te doen over de impact op de gezondheid en de leefomgeving. Tot dusver gaat het hier over een eenmalige hoge depositieflux van PFBA waarvan de oorzaak (nog) niet gekend is. Eenmalige hoge meetwaarden betekenen niet dat er een onmiddellijk gevaar is voor de gezondheid. Ze zijn wel een duidelijk signaal om de vinger aan de pols te houden en verder onderzoek uit te voeren.
Wat nu?
De toestand wordt nauwgezet opgevolgd samen met alle betrokkenen binnen de overheid, het gemeentebestuur en de betrokken textielbedrijven. De omgevingsmetingen in Ronse worden verdergezet in 2025 om, samen met de informatie die we verkrijgen uit het onderzoek van de bedrijven (bv. emissiemetingen), onderbouwde uitspraken te vormen over de impact van de metingen en de mogelijke bronnen. Op basis van de analyse kunnen ook bijkomende maatregelen opgelegd worden aan de bedrijven.