Gedaan met laden. U bevindt zich op: XR, ook iets voor jouw les? Innovatie

XR, ook iets voor jouw les?

XR: extended reality. Zegt je dat niets? Het is de technologie die in VR-brillen en games zit. En achter de leuke filters in de camera van je smartphone om selfies te nemen. Maar wist je dat XR je ook kan helpen om je leerdoelen te bereiken? Er zijn enorm veel XR-apps voor alle onderwijsniveaus en over de meest uiteenlopende onderwerpen waarmee ook jij je leerlingen op een andere manier kunt doen leren. 

Hoe zoek je de juiste app?

© Norma Mortenson/Pexels

Wil je een nieuwe app op je smartphone? Dan download je die in je app-bibliotheek of koop je die online. Ook voor XR-apps zijn er app-bibliotheken. Je kunt je zoektocht daar beginnen, maar je vindt er amper apps die ontwikkeld zijn voor het onderwijs. In Vlaanderen zijn er wel enkele apps waarin je inspiratie vindt en die je vaak gratis kunt gebruiken. Elk voorbeeld dat we geven, heeft een link met een van die apps. Natuurlijk kun je ook zelf naar XR-apps voor je onderwijsniveau of vakgebied zoeken.

XR-site op KlasCement

Op de XR-site(opent in nieuw venster) van KlasCement(opent in nieuw venster) verzamelen onderwijsprofessionals verschillende leermaterialen over XR: artikels, handleidingen, zelfgemaakte 360°-video’s, links naar virtualreality-, augmentedreality- en mixedreality-apps … Gebruik zeker de zoekbalk en de filters om lesideeën te vinden die aansluiten bij je leerdoelen. Ontdekte of ontwikkelde je zelf iets leuks over XR? Deel het zeker op de site!

XR-actieplan

Geef je les in het technisch of beroepsgericht onderwijs? Tot augustus 2025 kun je gratis toestellen zoals VR-brillen, tablets en 360°-camera’s ontlenen bij de XR-uitleendiensten van de regionale technologische centra(opent in nieuw venster). Ze hebben heel wat softwarelicenties voor XR-apps die je voor verschillende studiegebieden kunt gebruiken. Met andere woorden: je gebruikt die software helemaal gratis. Je komt er meer over te weten op de pagina’s over het XR-actieplan(opent in nieuw venster).

InnoVET en Smart Education @ Schools

In Vlaanderen zijn er regelmatig projectoproepen die scholen financiële middelen geven om een innovatief idee uit te werken. Zo zijn er al veel XR-apps gerealiseerd en worden er nog verschillende andere uitgewerkt voor InnoVET(opent in nieuw venster) en Smart Education @ Schools(opent in nieuw venster). Op de 2 websites vind je over elke app en elk ingediend project meer uitleg en de contactgegevens van scholen die ideeën indienden.

Veilig en betaalbaar oefenen

Dankzij XR kunnen je leerlingen of cursisten oefenen wat ze in hun stages of job moeten doen. Ze trainen in een virtuele omgeving waar ze de veiligheidsvoorschriften leren met een minimum aan gevaar voor zichzelf en hun omgeving. Zo zijn er al apps om veilig te leren werken op hoogte(opent in nieuw venster) of om de technologie van een elektrische wagen(opent in nieuw venster) te leren kennen zonder gevaar op elektrocutie. Je leerlingen kunnen oefenen tot ze alle vaardigheden onder de knie hebben en alle veiligheidsvoorschriften kennen. Zo zijn ze klaar voor het echte werk.

Ook budget is een reden om XR-apps te gebruiken. Want sommige machines en verbruiksmaterialen zijn gewoon te duur voor scholen. Een XR-toepassing zoals een app om te leren halfautomatisch lassen(opent in nieuw venster), is dan een heel goedkoop alternatief. Zo loopt je school ook minder risico op kapotte machines en materialen die hersteld of vervangen moeten worden.

Abstracte leerstof concreet maken

Schema’s, afbeeldingen, video’s, 3D-modellen: ze zorgen dat je theoretische en abstracte concepten beter en sneller begrijpt. XR gaat nog een stap verder om de leerstof te visualiseren: je leerlingen kunnen 3D-modellen virtueel aanpassen en in real time zien welke gevolgen hun aanpassingen hebben. Zo kun je in wetenschapslessen je leerlingen aan de slag laten gaan met molecuulmodellen en elektromagnetische velden(opent in nieuw venster) of ze in de wiskundeles meer inzicht doen krijgen in de eigenschappen van ruimtefiguren. En nee, je hebt niet altijd een dure VR-bril nodig. Er zijn verschillende (gratis) apps om op een smartphone of tablet te installeren.

Naar een andere tijd en plek reizen

Door te leren in een virtuele omgeving, kun je je in enkele seconden verplaatsen naar een andere tijd of een andere plek. Zo kunnen je leerlingen in de geschiedenislessen zelf als Napoleon ten strijde trekken of tussen de dino’s lopen. Een klasuitstap die niet haalbaar is? Die kun je toch laten plaatsvinden in de virtuele realiteit. En wie weet boks je met 360°-foto’s en -video’s binnenkort wel je eigen uitstap in elkaar? Haal alvast inspiratie uit de 360°-tour over preventie en veiligheid in de ouderenzorg(opent in nieuw venster).

Sociale vaardigheden inoefenen

Verschillende AR- en VR-apps kunnen je helpen om je leerlingen sociale vaardigheden bij te brengen. Meer en meer XR-apps leren om gepast te reageren in verschillende soorten gesprekken, bijvoorbeeld in een slechtnieuwsgesprek. Dankzij spraakherkenning en artificiële intelligentie krijgen leerlingen zelfs meteen feedback op wat ze zeggen en hoe ze reageren.

Geef je taalles? Ook daarvoor zijn er al apps. Samen met een virtuele assistent kunnen je leerlingen bijvoorbeeld leren om in een andere taal een drankje te bestellen op café. Dat kan met een app op je smartphone waarbij de assistent met augmented reality(opent in nieuw venster) bij jou in de klas tevoorschijn komt, of in virtual reality waarbij je leerlingen volledig in het café ondergedompeld worden.

Ben je bang dat leren in de virtuele wereld asociaal is? Dat is niet altijd zo, ook al sluit een VR-bril je leerlingen af van hun omgeving. Er bestaan ook educatieve spellen(opent in nieuw venster) waarbij 1 leerling een spel speelt of puzzel oplost en dat alleen maar kan dankzij de hulp van andere leerlingen die meespelen zonder bril. Zo kun je meteen ook aan hun probleemoplossende en communicatieve vaardigheden werken.

XR in het basis- en buitengewoon onderwijs

Ook kinderen kunnen in de klas extended reality gebruiken, ook al is een VR-bril voor de jongsten niet echt geschikt. Maar met een smartphone of tablet kun je de mogelijkheden van augmented reality gebruiken. Je leerlingen kunnen bijvoorbeeld virtueel Franse woorden plakken op voorwerpen in de klas of hun tekeningen tot leven laten komen. Oudere leerlingen in het basisonderwijs kunnen in virtual reality meer inzicht krijgen in het verkeer(opent in nieuw venster). Een les over de dode hoek is na een bezoek aan een echte vrachtwagen nóg doeltreffender wanneer je zo’n gevaarlijke situatie in XR simuleert.

Ook voor leerlingen in het buitengewoon onderwijs zijn er al apps. Voor InnoVET wordt de laatste hand gelegd aan een app over voedselveiligheid en hygiëne in de grootkeuken(opent in nieuw venster). En bij Smart Education @ Schools is net een app klaar die helpt om de eetmoeilijkheden bij leerlingen aan te pakken.