Momenteel is het mogelijk dat RTK-gebruikers soms verminderde nauwkeurigheid ervaren en dat het langer duurt om een RTK fix oplossing te verkrijgen, dit door de huidige hoge zonneactiviteit. Dit fenomeen is inherent aan GNSS-technologie: dit geldt bij gebruik van alle satellietconstellaties, voor alle type GNSS-ontvangers en RTK-netwerken. Meer informatie kan gevonden worden in volgend nieuwsbericht.

Alle Belgische mobiele internetproviders voorzien een geleidelijke uitfasering van 3G. De ene al met een strikter tijdspad dan de ander, maar wellicht niet later dan 2025. Het laatste nieuws hierover vindt u op de website van het BIPT.(opent in nieuw venster)

Voor de werking van FLEPOS is een stabiele continue dataconnectie nodig met beperkte delays. Voor 4G en 5G zijn er geen beperkingen. Maar u moet wel rekening houden met de uitfasering van 3G en de bijhorende terugval naar 2G, want de bandbreedte van 2G is lager dan 3G. De meer geavanceerde FLEPOS-datastromen, zoals bijv. FLEPOSVRS32GREC, zijn niet compatibel met 2G. Daarom kunnen we geen optimale ontvangst garanderen van FLEPOS-correcties met 2G.

Voor een optimale werking met FLEPOS raden we aan om te migreren naar toestellen die 4G en/of 5G ondersteunen of eventueel een connectie met een mobiele hotspot toelaten. Sommige toestellen beschikken over een verouderde WiFi module, waardoor het gebruik van een mobiele hotspot connectie mogelijks geen oplossing biedt.

De Flemish Positioning Service (FLEPOS) is een RTK (Real-Time Kinematic) dienstverlening van Digitaal Vlaanderen bedoeld voor professionele gebruikers. Op basis van een netwerk van eigen GNSS-referentiestations in Vlaanderen met precies gekende coördinaten, berekent de FLEPOS-service individuele real-time GNSS-correcties. Deze correcties worden via mobiel internet doorgestuurd naar de gebruikers om de benaderde positie van de professionele GNSS-ontvangers, geconnecteerd met FLEPOS, te verbeteren tot centimeternauwkeurigheid​.

Het gebruik van de FLEPOS-diensten is volledig gratis, enkel de verbindingskosten via mobiel internet tussen de gebruiker en FLEPOS zijn ten laste van de gebruiker.

Het FLEPOS-netwerk is gebiedsdekkend voor het Vlaamse Gewest; voor maritieme toepassingen is het ook bruikbaar op het Nederlandse deel van de Westerschelde en het Belgisch Continentaal Plat op de Noordzee. Het gebruik van FLEPOS voor RTK-metingen buiten deze gebieden wordt ten zeerste afgeraden.

In afspraak met de omliggende RTK-netwerken geldt voor een aantal type abonnementen een gebiedsbegrenzing:

• Voor landbouw en machinesturing abonnementen geldt een gebiedsbegrenzing van 5 km buiten de gewestgrens van Vlaanderen (Brussel wel inclusief)
• Voor maritieme abonnementen geldt een gebiedsbegrenzing van 5 km buiten de gewestgrens van Vlaanderen, met uitbreiding van de Westerschelde en de Noordzee

GNSS staat voor Global Navigation Satellite Systems en omvat onder andere het Amerikaanse GPS, het Europese Galileo, het Russische GLONASS en het Chinese BeiDou. Deze 4 navigatiesatellietsystemen worden door FLEPOS ondersteund.

De GNSS-signalen van de satellieten naar de GNSS-ontvanger worden onder andere beïnvloed door verschillende foutenbronnen:

• Doorgang van de GNSS-signalen door de ionosfeer
• Doorgang van de GNSS-signalen door de troposfeer
• Klok- en baanfouten van satellieten
• GNSS-ontvanger klokfouten
• Lokale storingen:
  • Multipath (reflectie van GNSS-signalen door omliggende objecten)
  • Interferentie en jamming (verstoring van GNSS-signalen door andere signalen)
  • Spoofing (signalen die lijken op GNSS-signalen en valse locaties doorgeven)
  • Onstabiele atmosfeer (doortocht van buienfronten, onweer)

Door gebruik te maken van de RTK-correcties op basis van het FLEPOS-netwerk kunnen deze foutenbronnen (met uitzondering van de lokale storingen) grotendeels geëlimineerd worden, wat toelaat om centimeternauwkeurigheid te verkrijgen.

Het FLEPOS-netwerk bestaat momenteel uit 46 GNSS-referentiestations, waarvan Digitaal Vlaanderen 33 referentiestations in eigen beheer uitbaat. FLEPOS maakt daarnaast ook gebruik van 13 stations van omliggende netwerken om een goede dekking van de grensgebieden te garanderen. Het overzicht van de FLEPOS-stations kunt u vinden op de sensorkaart op de FLEPOS-webtoepassing.

Sinds de oprichting in oktober 2002 is FLEPOS uitgegroeid naar een bijna onmisbaar systeem dat gebruikt wordt voor professionele toepassingen zoals

• Survey toepassingen
• Data-inwinning met behulp van mobile mapping platformen
• Precisielandbouw
• Machinesturing bij infrastructuurwerken
• Baggerwerken en maritieme operaties
• Drones voor professionele toepassingen
• …

Ook wordt FLEPOS gebruikt in het onderwijs en bij innovatief onderzoek.

FLEPOS is evenwel niet bedoeld voor levenskritische toepassingen. Door de gebruikte RTK-technologie met bi-directionele communicatie, is de bandbreedte en rekenkracht beperkt en kan FLEPOS niet gebruikt worden voor massaconsumer-toepassingen (smartphones, IOT, grasmaaiers,..) met grote hoeveelheden afnemers.

Als u een kartering uitvoert in het kader van het Grootschalig Referentie Bestand of Basiskaart Vlaanderen (GRB) bent u verplicht FLEPOS te gebruiken als grondslag voor het bepalen van Lambert/TAW-coördinaten. Deze kartering kan van diverse aard zijn: initiële aanmaak, bijhouding, GRB-skeletmetingen en luchtopnamen. Opgelet: niet elke kartering zoals hierboven bedoeld wordt uitgegeven door Digitaal Vlaanderen.

In het GRB-decreet houdende het Grootschalig Referentie Bestand (GRB) van 16 april 2004 staat onder hoofdstuk IV – GRB-terreinclassificatie en GRB-specificaties het volgende artikel:

Art. 7. Als grondslag voor de bepaling van geografische coördinaten verwijzen de GRB-specificaties naar het FLEPOS-systeem voor uniforme centimeternauwkeurige plaatsbepaling op basis van satellietnavigatie over het Vlaamse Gewest dat wordt beheerd door Digitaal Vlaanderen.

Neen, FLEPOS is een gratis dienstverlening.

Raadpleeg de FLEPOS leveringsvoorwaarden(PDF bestand opent in nieuw venster) en privacyverklaring.(PDF bestand opent in nieuw venster)

FLEPOS is een 24/7-dienstverlening. Interventies om eventuele pannes van het systeem te verhelpen worden enkel uitgevoerd op werkdagen tussen 8 en 17u.

In de praktijk levert FLEPOS een RMS-waarde van 2 cm in XY en 3 cm in hoogte. Evenwel zijn dit statistische waarden, waarbij uitschieters mogelijk zijn. Bovendien kan de nauwkeurigheid door tal van externe factoren beïnvloed worden, zoals verstoringen in de tropo- en ionosfeer, multipath door nabijgelegen objecten (gebouwen, bomen, etc.), netwerkvertragingen op het mobiele internet, verstoringen door jammers, constellatie van de satellieten,…

Hou er ook rekening mee dat het gebruik van tiltcompensatie een bijkomende bijdrage levert inzake onnauwkeurigheid van RTK-metingen. Meer details hieromtrent kunnen normaliter teruggevonden worden in het datasheet van de GNSS-ontvanger.

U dient zich te registreren via het online-registratieformulier(opent in nieuw venster). Per GNSS-ontvanger dient u een abonnement aan te vragen.

Per organisatie ontvangt u een admin-login (XXXXXadmin) die u kan gebruiken om in te loggen op de FLEPOS webtoepassing(opent in nieuw venster) om uw abonnementen te beheren. Let op: met de admin-login XXXXXadmin kan u geen metingen uitvoeren.

Voor ieder toestel ontvangt u dan een unieke abonnement/login vb. XXXXXa001, XXXXXa002 en moet u een wachtwoord instellen.

Meer informatie kan gevonden worden op de Registratie pagina op de FLEPOS website.

Wenst u achteraf één of meerdere extra abonnementen aan te vragen dan kan dit eenvoudig door het klikken op de unieke link voor uw organisatie die u ontving bij de eerste mail van de registratie. Via die link dient u de administratieve gegevens niet meer opnieuw in te voeren en zal het verkrijgen van het abonnement sneller kunnen verlopen.

1. U logt met uw admin-login (XXXXXadmin) in op de FLEPOS webtoepassing (https://flepos.vlaanderen.be(opent in nieuw venster)).

Het wachtwoord van de admin-login werd bij de eerste FLEPOS-registratie doorgestuurd of ingesteld. Als u dit wachtwoord niet meer weet, kan dit vanuit het ‘Inloggen’ venster in de webtoepassing gereset worden, via ‘wachtwoord admin-login vergeten’:

U kan uw FLEPOS-abonnement slechts op 1 toestel tegelijk gebruiken. Daarom is het belangrijk om één abonnement per toestel aan te vragen.

Met de admin-login (XXXXXadmin) kan u niet meten met uw GNSS-toestel.

1. Professioneel GNSS toestel/antenne + meetsoftware
2. De nodige licenties voor uw toestel en meetsoftware
3. Mobiel internet (4G/5G) abonnement
4. FLEPOS-abonnement (type XXXXXXa001 en volgende) per toestel

Na registratie dient u een aantal instellingen in uw toestel in te voeren. Neem tijdig contact op met uw leverancier of bekijk zijn website om de nodige aanpassingen door te voeren.

Hieronder vindt u de meest courante instellingen voor uw toestel:

• URL: flepos.vlaanderen.be of gnss.vlaanderen.be (of indien niet anders mogelijk het vast IP-adres 3.64.78.173)
  Het is aangeraden om één van de URL’s te gebruiken omdat deze automatisch gerouteerd worden van het FLEPOS-productiesysteem naar het failover systeem in geval van (gepland) onderhoud of storingen.
  Gebruik van het vaste IP-adres laat dit niet toe en dient mogelijks ook aangepast te worden na grote onderhoudswerken of migraties van FLEPOS. Voor vragen omtrent de instellingen in uw toestel, verwijzen we u door naar uw toestelleverancier.
• Poort: 2101
• Mountpoint/ankerpunt/bevestigingspunt: Kies voor het courant gebruikte FLEPOSVRS32GREC indien uw ontvanger GPS, GLONASS, Galileo en BeiDou ondersteunt. Indien uw toestel enkel GPS en GLONASS kan ontvangen, kiest u voor FLEPOSVRS31GR. In de instellingsdocumentatie(PDF bestand opent in nieuw venster) vindt u meer informatie hierover.

Met uw FLEPOS-abonnement en wachtwoord kunt u inloggen en verbinding maken met het FLEPOS-systeem via uw toestel.

Let op: met de admin-login XXXXXadmin kan u geen metingen uitvoeren. Deze gebruikerslogin dient enkel voor het beheer van uw abonnementen.

FLEPOS voorziet geen simkaart. Het mobiele data abonnement dient door de gebruiker zelf via een provider (Telenet, Orange, Proximus,...) afgesloten worden.

Een GPS/GLONASS/Galileo/BeiDou RTK-meting (RTCM 3.2 formaat) verbruikt ongeveer 3 à 4 MB per uur.

Een goede dekking van mobiel internet van de provider in uw werkgebied is cruciaal om een goede continue connectie te kunnen maken met de FLEPOS-correctiedienst. U kunt dekkingskaarten raadplegen op de website van het BIPT.(opent in nieuw venster)

NRS staat voor “nearest reference station”. Indien er gekozen wordt voor een NRS mountpoint betekent dit dat er correcties ontvangen zullen worden van het dichtstbijzijnde actieve FLEPOS referentiestation. De RTK nauwkeurigheid zal afnemen naarmate de afstand tot het referentiestation groter wordt.

Bij VRS, wat staat voor “virtual reference station” wordt er gebruik gemaakt van een netwerkoplossing. Dit betekent dat er correcties zullen ontvangen worden van een dichtbij gelegen virtueel basisstation, gebaseerd op een combinatie van maximaal 6 nabijgelegen FLEPOS-referentiestations. Wanneer gekozen wordt voor een VRS mountpoint, wordt een constante uniforme nauwkeurigheid binnen de grenzen van het netwerk gegarandeerd.

Er wordt het meest gebruik gemaakt van VRS.

FLEPOS biedt verschillende correctieformaten aan. Het is de verantwoordelijkheid van de gebruiker een gepast formaat te gebruiken. Daarbij kan hij/zij eventueel rekening houden met eigen ervaringen, ondersteuning van de formaten door de fabrikant van de GNSS-ontvanger en eventuele contractuele bepalingen.

FLEPOS ondersteunt volgende formaten: RTCM 2.3, RTCM 3.1, RTCM 3.2 (MSM5), CMR, CMR+ en CMRx.

In de instellingsdocumentatie(PDF bestand opent in nieuw venster) vindt u meer informatie over de beschikbare mountpoints.

Via FLEPOS bekomt u enkel RINEX-data van de FLEPOS-station die eigendom zijn van Digitaal Vlaanderen. De RINEX-data van de stations die niet van Digitaal Vlaanderen zijn, vraagt u aan bij de respectievelijke eigenaar. De RINEX-data van FLEPOS vallen onder de Vlaamse Open data regeling.

FLEPOS biedt momenteel de mogelijkheid voor het bekomen van RINEX-data:

Via de Reference Data Shop-module op de website https://flepos.vlaanderen.be(opent in nieuw venster)

• Voordeel: aanmaak RINEX-VRS, gebruiksvriendelijke interface
• Nadeel: RINEX-data centraal gegenereerd (wanneer de verbinding tussen referentiestation en controlecentrum onderbroken is, kunnen er geen data gegenereerd worden)

Via een specifieke FTPS locatie (enkel beschikbaar voor grote afnemers onder bepaalde voorwaarden)

• Voordeel: voor specifiek geautomatiseerd downloaden van RINEX-data
• Nadeel: u moet deze ftps-locatie aanspreken met bv. WinSCP. Hiervoor contacteert u best support.flepos@vlaanderen.be(opent in uw e-mail applicatie)

Opgelet: de RINEX-data blijven slechts beperkt in tijd opvraagbaar

• 1sec data 3 maanden (op de FTPS server 75 dagen)
• 10sec data 10 dagen

De RINEX-data zijn pas de dag erna beschikbaar.

Metingen met FLEPOS gebeuren standaard in ETRS89. Voor de transformatie naar Lambert72 en Lambert 2008 moet u een transformatieprocedure uitvoeren zoals beschreven door het NGI(opent in nieuw venster). Het NGI stelt ook hulpmiddelen voor transformatie van coördinaten(opent in nieuw venster) ter beschikking.

De transformatieparameters naar Lambert72 en Lambert 2008 kunnen vaak in de GNSS-ontvanger op voorhand geconfigureerd worden. Voor vragen in verband met de implementatie van de transformatie in uw GNSS-ontvanger, contacteert u best uw toestelleverancier.

De Helpdesk Digitaal Vlaanderen is elke werkdag bereikbaar van 8.00u tot 19.00u op het nummer 09 276 15 00. Je kunt ook mailen naar support.flepos@vlaanderen.be(opent in uw e-mail applicatie).

De helpdesk behandelt in eerste plaats vragen over de toestand van het netwerk (verstoring, onderbrekingen, dataserver) en over het gebruik ervan. Voor merkgebonden vragen dient u zich in eerste plaats te wenden tot de leverancier van uw GNSS-ontvanger.

Als u algemene vragen heeft over GNSS zal de helpdesk deze naar best vermogen behandelen.

Hier vindt u een overzicht van leveranciers/verdelers waarbij u terecht kan.

Er worden ook specifieke opleidingen voorzien door toestelleveranciers of door de VDAB(opent in nieuw venster).

Tijdens uw meting kunt u geconfronteerd worden met verschillende problemen.
Onderstaande tekst bevat een aantal aandachtspunten (voor een landmeter) die u kunnen helpen om te anticiperen op problemen:

Voorbereidingsfase

Tijdens de voorbereidingsfase dient u inlichtingen te verzamelen over het gebied waar u metingen wenst uit te voeren:

• Een voorafgaandelijk terreinbezoek, opzoekingen via Geopunt of Google Streetview zijn ten zeerste aan te bevelen. Dit geeft u de mogelijkheid de moeilijkheden op voorhand in te schatten: de obstructies boven de 10° (gebouwen, bomen;..), multipath-detectie (veroorzaakt door metalen vlakken zoals wagens, afsluitingen…), de nabijheid van eventuele storende zendinstallaties (radar, GSM, hoogspanningsleidingen…).
• De positionering van de ‘meetzone’ t.o.v. het FLEPOS-netwerk (binnen of buiten de omhullende convex; afstand tot meest nabijgelegen station).
• Door controlepunten te verzamelen (via de website van het NGI(opent in nieuw venster)) kunt u tijdens uw meting reeds (onafhankelijke) controlemomenten inbouwen. Zorg ervoor dat u steeds meerdere controlepunten heeft.
• Tegenwoordig zijn nieuwere GNSS-toestellen uitgerust met tiltcompensatie. Dit wil zeggen dat deze toestellen punten kunnen meten zonder dat de valstok ‘pas’ moet staan. Om deze functie te kunnen gebruiken, dient er op een regelmatige basis een kalibratie uitgevoerd te worden.
• Controleer de status van FLEPOS(opent in nieuw venster). Geplande onderhoudswerken en eventuele hinder worden steeds via SMS en X(opent in nieuw venster) aangekondigd.

GNSS-metingen zijn in theorie weersonafhankelijk, maar extreme weersomstandigheden zoals lokale buien, onweer en doorgangen van fronten kunnen de nauwkeurigheid beïnvloeden door troposferische verstoringen. Raadpleeg dus steeds de weersvoorspellingen(opent in nieuw venster).

Ze kunnen ook beïnvloed worden door verstoringen in de ionosfeer. Raadpleeg de ionosferische activiteit(opent in nieuw venster).

Testmeting

Vooraleer u ter plaatse gaat, dient u er zich van te vergewissen dat uw apparatuur correct functioneert. Test daarom uw apparatuur voor u uw wagen inlaadt. Indien dit niet kan in uw tuin, zoek dan een rustige plaats in de onmiddellijke omgeving van uw woning of bedrijf waar u een testmeting kunt uitvoeren.

Uitrusting in de wagen

Zorg er steeds voor dat uw uitrusting opgeborgen zit in een passende beschermkoffer en dat deze in de wagen stabiel vervoerd kan worden.

Zorg ook voor de nodige documentatie (digitaal of analoog) waar u kunt naar teruggrijpen indien er zich ter plaatse problemen voordoen: handleiding, telefoonnummers (collega’s, leverancier, FLEPOS-helpdesk), instellingen (IP-adres NTRIP-caster, login, paswoord…).

Reservemateriaal

Zorg ervoor dat u reservemateriaal bij de hand heeft om kleine technische problemen te verhelpen. Een paar (opgeladen) reservebatterijen kan van pas komen, net als een autolader zodat lege batterijen ter plaatse opgeladen kunnen worden.

Een paar reservekabels (antenne <> ontvanger; ontvanger <> batterij) zijn geen overbodige luxe. Wanneer een kabel is beschadigd of uw bluetooth-communicatie het laat afweten kunt u dan teruggrijpen naar een reservekabel.

Communicatie

Communicatieproblemen zijn vaak een bron van ergernis. Onderstaande lijst geeft een overzicht van mogelijke oorzaken en oplossingen:

• Indien het niet mogelijk is om een connectie te maken na verschillende pogingen, kan een volledige heropstart van alle apparatuur een oplossing bieden.
• Controleer de verbinding en softwareversie van uw apparatuur. Indien er niet gecommuniceerd wordt tussen de verschillende toestellen, contacteer dan uw toestelleverancier.
• Controleer steeds uw FLEPOS-instellingen: URL, poort, mountpoint (toestelspecifiek), login & wachtwoord.
• Controleer de (mobiele) internetverbinding.
  • Een beschadigde GSM-antenne kan ervoor zorgen dat het niet mogelijk is om in bepaalde gebieden een verbinding te maken. Deze schade kan intern zitten en daardoor niet visueel waarneembaar zijn.
  • Controleer het type verbinding. 4G en 5G zijn de nieuwe standaard. 3G wordt momenteel uitgefaseerd. Indien er teruggevallen wordt naar een 2G verbinding, kunnen we geen optimale ontvangst van FLEPOS-correcties garanderen.
  • Sommige gebruikers experimenteren met een mobiele hotspot, echter kunnen niet alle toestellen hiermee overweg omdat deze vaak een verouderde WiFi-module hebben.
  • Het probleem kan ook te wijten zijn aan storingen of een slechte dekking van de provider in een bepaald gebied. Een 2de abonnement bij een andere provider kan in zo’n gevallen een oplossing bieden.
• Check of er geen storende zendinstallaties in de nabijheid zijn (zie voorbereidingsfase).
• Maak eventueel een verbinding met andere RTK-netwerken om na te gaan of uw apparatuur in staat is te communiceren met een ander netwerk.

Meting

Tijdens een RTK-meting dient u niet alleen aandacht te besteden aan de coördinaten en de passende code, maar dient u ook alle factoren die van invloed zijn op de kwaliteit van uw meting te monitoren. Dit houdt onder meer in dat u op regelmatige basis de positie van de satellieten (hoogte boven horizon), de richting (dalend of stijgende) en de spreiding (minstens 1 in elk kwadrant) dient te checken. Vermijd het meten van punten in gebieden met een multipath-risico (zie voorbereidingsfase).

Bij tilt compensatiemetingen, zorgt u er best voor dat de gemaakte hoek niet te extreem is. Dit heeft namelijk invloed op de nauwkeurigheid van de meting. Meer info, zie datasheet van uw GNSS-ontvanger. Maak foto’s, schetsen en aantekening die u kunnen helpen bij het interpreteren van de resultaten. Voer te gepasten tijde controlemetingen uit op reeds gemeten punten. Met behulp van de uitzetfunctie of het herinmeten van de punten, kunt u tijdens deze 2de meting reeds verschillen constateren en eventueel gepaste acties ondernemen.

Signalen van GNSS-satellieten kunnen verstoord worden door kunstmatige storingsbronnen. Dit kan gaan om interferentie en jamming, waarbij de GNSS-signalen verstoord worden door andere signalen waardoor de GNSS-signalen plots kunnen wegvallen.

Dit fenomeen is onder andere versterkt door het invoeren van het rekeningrijden. Er bestaan immers illegale GPS-jammers die het GPS-signaal in een zone van verschillende honderden meter rond de jammer (afhankelijk van de sterkte van de jammer) kunnen verstoren. Door gebruik van die jammers pogen bv. vrachtwagenschauffeurs aan de controle van het rekeningrijden te ontsnappen(opent in nieuw venster).

Op het gebruik van deze illegale jammers staan echter zware straffen (tot 50.000euro), gezien ze ook ongewild levenskritische systemen kunnen verstoren (bv. aanvliegsystemen bij luchthavens).

Interferentie kan ook ongewild veroorzaakt worden door bijvoorbeeld radioamateurs die uitzenden op frequenties dicht bij de GNSS-frequenties.

Een ander fenomeen is spoofing, waarbij valse signalen die lijken op GNSS-signalen worden uitgestuurd. Hierdoor kan de GNSS-ontvanger in de war raken over de locatie waar hij zich bevindt. In dit geval kan het zijn dat de GNSS-ontvanger een andere foutieve locatie aangeeft, dan waar hij werkelijk is.

Als u een vermoeden heeft van verstoring dan kan u dit melden aan de bevoegde autoriteiten BIPT(opent in nieuw venster). Gelieve ons ook hiervan op de hoogte te brengen support.flepos@vlaanderen.be(opent in uw e-mail applicatie).