Zo maak je een actieplan voor meer toegankelijke haltes in de gemeente
Ambities formuleren
Uw stad of gemeente wil dat iedereen zich evenwaardig en zelfstandig kan verplaatsen. Dan is een toegankelijk openbaar vervoer essentieel. In het Masterplan Toegankelijkheid spreekt de Vlaamse Overheid haar ambities uit. Steden en gemeenten die toegankelijke mobiliteit nastreven streven minimaal deze doelstellingen na.
Ga samen met de deskundige doorstroming van De Lijn na om hoeveel haltes het gaat. Vlaanderen is opgedeeld in 15 vervoerregio’s (VVR). Per VVR is er een deskundige doorstroming van De Lijn. Ontdek de gemeenten per VVR.
De Lijn evalueert de toegankelijkheidsstatus van de haltes permanent en kan voor uw gemeente een lijst opmaken van alle haltes van het kernnet en aanvullend net met vermelding van de beheerder (gemeente of gewest), de toegankelijkheidsstatus en of er een aanrijdbare boordsteen is.
Zo weet u hoeveel haltes de gemeente heeft en ook hoeveel daarvan minimaal toegankelijk moeten zijn tegen 2030.
Voorbeeld Beringen
Voorbeeld Turnhout
De ambities van Turnhout(PDF bestand opent in nieuw venster)
Met de gegevens van De Lijn en de geplande Hoppinpunten in uw gemeente wordt het ambitiecijfer in uw gemeente vastgelegd en goedgekeurd door het beleid.
Daarna bepaalt u welke haltes in aanmerking komen om toegankelijk te maken.
Ambitiecijfer + 10% marge, afgerond naar boven en een even getal
Voorwaarden:
Ontsluiting door voetgangersnetwerk
Trottoir of fietspad in landelijk gebied
Toegankelijke haltes ontsluiten met toegankelijke en veilige voetgangerstrajecten
Kernnet en aanvullend net
Incl. functionele lijnen, maar geen belbus/Vervoer op maat
Bij de keuze voor de haltes baseert u zich op de haalbaarheid. Haltes waarvan u weet dat ze aangepast kunnen worden. Maar ook op wenselijkheid. Denk aan belangrijke bestemmingen, zoals winkels, onderwijs, werkplaatsen, vrije tijd, … Of dat er minimaal een toegankelijke halte is per woonkern. Ook De Lijn kan helpen met cijfergegevens over het aantal opstappers per halte of met eigen prioriteitenlijsten.
Voorbeeld Bornem
Draagvlak creëren
De steun van alle betrokkenen is een kritische succesfactor om de ambities van het ‘Masterplan toegankelijke haltes’ waar te maken. Om alle neuzen in dezelfde richting te krijgen, informeert u het beleid, de verantwoordelijke ambtenaren, de deskundige doorstroming van De Lijn en de gebruikers van het openbaar vervoer over uw plannen. Waarom toegankelijke haltes een essentiële schakel zijn in een mobiliteitsketen die niemand uitsluit. Voor wie dit belangrijk is en waarom.
De bestaande situatie in kaart brengen
Tot zover heeft u het ambitiecijfer en de haltes die eventueel in aanmerking komen om toegankelijk te maken bepaald op basis van cijfergegevens. Maar om een goed zicht te krijgen op de bestaande situatie moet die op het terrein in kaart worden gebracht.
Screen de haltes op basis van Vlaamse halte- en toegankelijkheidscriteria.
Daarbij kijkt u verder dan de permanente evaluatie van de toegankelijkheidsstatus van de haltes door De Lijn. U kijkt bijvoorbeeld ook naar de veilige en drempelvrije oversteek tussen halteparen, want op de heen- of de terugweg moet de reiziger de straat kunnen oversteken. Ook de blindengeleiding stopt vaak niet aan de halte zelf. Blinden en slechtzienden hebben een aaneengesloten geleiding nodig van de toegangsroute tot aan de halte en ook zij moeten veilig naar de overkant kunnen. Daarnaast is een terreinbezoek ook nodig om de huidige toestand volledig te overschouwen. Denk aan verkeerskundige consequenties van aanpassingen, de ruimtelijke aspecten, opportuniteiten, …
Al deze items worden genoteerd en gefotografeerd.
Voorbeeld coachingtraject overzicht screening resultaten Balen
Inter begeleidde Balen in 2020-2021 in een coachingtraject. Een toegankelijkheidsadviseur van Inter screende de haltes aan de hand van een uitgebreide vragenlijst. Het resultaat van die screening kwam in een uitgebreide Excel-lijst. Om het voor alle betrokkenen overzichtelijk te maken, was erook een samenvattend oordeel per halte met een bijbehorende score.
Groen voor haltes die al toegankelijk zijn of die dat zonder structurele werken kunnen worden.
Oranje voor haltes waar op de huidige locatie een toegankelijke halte mogelijk is.
Rood voor haltes waarvan de huidige locatie niet geschikt is voor een toegankelijke halte.
Samen met de betrokkenen van mobiliteit, openbare werken, de deskundige doorstroming van De Lijn en de toegankelijkheidsadviseur van Inter werd voor iedere halte bepaald
wat er moet gebeuren om de halte toegankelijk te maken
de haalbaarheid
de prioriteit
Na deze oefening kreeg de gemeente het overzicht om op verder te werken of om te vormen tot monitoringstool en per halte werd een haltefiche opgemaakt met alle gegevens over de halte + foto’s van de knelpunten.
Bevraging gebruikers
Naast de technische screening van de haltes is het nuttig om de gebruikers van de haltes te vragen welke haltes ze vaak gebruiken, de bereikbaarheid van de haltes van herkomst naar bestemming, wat ze eventueel missen, … Om zo de plaatselijke noden en prioriteiten te leren kennen.
Actieplan Masterplan toegankelijke haltes
Het actieplan begint met het ambitiecijfer dat het beleid van uw gemeente vastlegde.
Voor deze haltes beschrijft het actieplan:
Wat moet er gebeuren om de halte toegankelijk te maken?
Procedure: welke stappen moeten worden doorlopen om de halte toegankelijk te maken. Denk daarbij aan eventuele aanbestedingen, maar ook aan het planadvies van De Lijn dat u volgens het nieuwe BVR haltes en halte-infrastructuur verplicht bent te vragen. Neem ook andere interne en externe kwaliteitscontroles op in uw plan.
Past de heraanleg in een gepland project of wordt enkel de halte toegankelijk gemaakt?
Budgettering: Geef aan welke budgetten er moeten worden vrijgemaakt.
Wanneer wordt de halte toegankelijk gemaakt? Geef per jaar aan welke haltes toegankelijk worden gemaakt.