Wat is de Gemeente- Stadsmonitor?

Hilde: “Het is onze ambitie om het beleid van - en over lokale besturen meer datagedreven te maken. Met de nieuwe Gemeente-Stadsmonitor (GSM) bieden we een data- en kennisplatform aan waar iedereen informatie over lokale besturen kan raadplegen. Daarmee willen we de lokale besturen ondersteunen in hun beleidsvoorbereiding en -evaluatie. We reiken besturen de tools aan om hun beleid onder de loep te nemen, te onderbouwen met cijfers en te verbeteren.”

Jef: “In de nieuwe GSM vind je meer dan 300 cijferreeksen over de brede omgeving waarin een lokaal bestuur actief is. Je kan er indicatoren raadplegen over thema’s zoals samenleven, wonen, mobiliteit, klimaat en armoede. Die data zijn onder meer afkomstig uit de driejaarlijkse burgerbevraging die we organiseerden in het najaar van 2020. Meer dan 150.000 burgers namen hieraan deel en daar zijn we ze heel dankbaar voor.”

Wat is er nieuw aan de Gemeente-Stadsmonitor 2021?

Jef: “Het is een bijzondere editie om meerdere redenen. Zo zijn alle indicatoren voor het eerst beschikbaar voor alle 300 Vlaamse gemeenten. De beleidsmonitor werd ook uitgebreid met een aantal extra indicatoren. De cijfers uit de Lokale Inburgerings- en Integratiemonitor(opent in nieuw venster) en het Cijferboek Vlaamse Rand zijn nu ook te vinden op het nieuwe data- en kennisplatform. Zo centraliseren we alle cijfers over de gemeenten.”

Philippe: “Op het platform kan je ook het rapport ‘Jouw lokale integratiescan’ van een bestuur naar keuze raadplegen. In dit rapport vind je een selectie van indicatoren die specifiek de lokale situatie over integratie in beeld brengt. Bijvoorbeeld betrouwbare informatie over de omvang en de samenstelling van de groep vreemdelingen, personen van buitenlandse herkomst en nieuwkomers. Ook de maatschappelijke positie van die groep op het vlak van werk, onderwijs, wonen, armoede en maatschappelijke participatie komt aan bod.”

Hilde: “We willen ook dat elke gebruiker snel zijn gading kan vinden in al die data. Op het platform bieden we daarom verschillende producten aan, afgestemd op maat van de gebruiker. Zo is het mogelijk de cijfers voor de eigen gemeente op te vragen, kant-en-klare fiches per thema te raadplegen, te benchmarken naar keuze en uitgebreide rapporten te downloaden. Je kan ook elke dataset eenvoudig downloaden los van een rapport, zodat je er zelf mee aan de slag kan. Van nieuwsgierige burger tot data-expert, zo is er voor ieder wat wils.”

Welke zaken vallen op als je naar de algemene resultaten kijkt?

Hilde: “3 op de 4 inwoners zijn tevreden over hun gemeente of stad, al zijn er wel wat verschillen onderling. De meest fiere burgers wonen niet alleen in Brugge, maar ook in Koekelare, Zutendaal en Knokke-Heist. De bestuurders van Vorselaar, Glabbeek, Herne, Knokke-Heist, Zuienkerke en Leuven genieten het meeste vertrouwen. Het valt ook op dat we in 2020 meer gesport hebben. Inwoners uit de centrumsteden verplaatsten zich veel vaker te voet of met de fiets dan 3 jaar geleden. Verkeersveiligheid is voor heel wat Vlamingen nog een issue, al zien we wel een positieve evolutie bij de schoolverplaatsingen.”

Philippe: “Het aandeel van inwoners met een buitenlandse herkomst stijgt jaar na jaar, tot bijna 25% in 2021. In de centrumsteden is er meer openheid voor die diversiteit en 4 op 5 inwoners van Vlaanderen staan neutraal tot positief tegenover mensen van verschillende herkomst. Het aandeel personen met een herkomst van buiten de EU ligt het hoogst in Machelen, Vilvoorde, Antwerpen, Zaventem en Genk. We zien ook dat de werkzaamheidsgraden en de werkloosheidsgraden van de personen van buitenlandse herkomst per gemeente sterk uiteenlopen.”

Wat doen de lokale besturen met al deze informatie?

Jef: “Voor iedereen die betrokken is bij het lokale gebeuren, is de GSM een hele belangrijke bron van informatie. Het geeft lokale bestuurders een duidelijk antwoord op de vraag ‘Hoe gaat het nu in mijn gemeente?’. Gemeenten kunnen hun eigen maatschappelijke evolutie door de jaren heen in kaart brengen en alle indicatoren benchmarken ten opzichte van andere besturen. Dit helpt om accenten te leggen in het gevoerde beleid.”