Vriendenerfenis

Via de “vriendenerfenis” kunt u onder het meest gunstige fiscale tarief een gedeelte van uw erfenis nalaten aan een of meerdere goede vrienden of verre familieleden. Op de vriendenerfenis is hetzelfde tarief van toepassing als dat voor verkrijgingen in rechte lijn of tussen partners.

Voorwaarden

Deze vermindering:

is alleen van toepassing voor vrienden en verre familieleden (broers en zusters en verdere verwanten).
wordt alleen toegekend als de erflater in een testament één of meerdere natuurlijke personen heeft aangeduid die de toepassing mogen vragen van de vermindering.

De vriendenerfenis is mogelijk voor overlijdens vanaf 1 juli 2021.

Bedrag

Als u bij testament werd aangeduid als vriend betaalt u minder erfbelasting.

Op het gedeelte van de erfenis tot maximaal 15.000 euro betaalt u als vriend in welbepaalde gevallen slechts 3% erfbelasting op dat bedrag.

Als het geërfde bedrag groter is dan 15.000 EUR, zal de vermindering nooit meer dan 3.300 EUR bedragen.

Als het geërfde bedrag kleiner is dan 15.000 EUR, ligt ook het bedrag van de vermindering lager.

Verdeling van de vermindering

Als er maar één persoon als vriend wordt aangewezen in het testament, wordt de vermindering exclusief aan deze persoon toegekend.
Als er meerdere personen worden aangewezen die van deze vermindering kunnen genieten, en die personen erven samen meer dan 15.000 EUR, zal de vermindering toch maar toegepast worden op het bedrag van 15.000 EUR. De vermindering van 3.300 EUR geldt dus voor hen samen, in verhouding tot hun persoonlijke verkregen bedrag. Bevat het testament toch een andersluidende bepaling over de verdeling, dan zal dit gevolgd worden, op voorwaarde dat de bepaling duidelijk is. Voor meer info zie het administratief standpunt 21041.

Voorbeelden

Voorbeeld 1

De erflater laat één kind na en u erft 15.000 EUR als “vriend”. U betaalt hierop 450 EUR erfbelasting (15.000 EUR x 3%). Zonder de vriendenerfenis zou de erfbelasting 3.750 EUR bedragen (15.000 x 25%). Dit betekent een besparing van 3.300 EUR.

Voorbeeld 2

De erflater laat één kind na en u erft 25.000 EUR als “vriend”. U betaalt op de eerste schijf van 15.000 EUR slechts 450 EUR erfbelasting. Op de resterende som van 10.000 EUR zijn de gewone tarieven van toepassing (10.000 EUR x 25 % = 2500 EUR). In totaal bedraagt de erfbelasting dus 2.950 EUR. Zonder de vriendenerfenis zou de erfbelasting 6.250 EUR geweest zijn (25.000 EUR x 25 %). U bespaart dus ook hier 3.300 EUR (6.250 EUR – 2.950 EUR).

Voorbeeld 3

De erflater laat één kind na u erft 10.000 EUR als “vriend”. U betaalt hierop 300 EUR erfbelasting (10.000 EUR x 3%). Zonder de vriendenerfenis zou de erfbelasting 2.500 EUR bedragen (10.000 x 25%). Dit betekent een besparing van 2.200 EUR.

Voorbeeld 4

Twee neven (A en B) zijn wettelijke erfgenamen. Samen ontvangen ze 85.000 EUR. Hun erfdeel is gelijk en bedraagt dus 42.500 EUR voor elk.

De totale erfbelasting zonder vriendenerfenis bedraagt 32.250 EUR, in principe voor elke neef 16.125 EUR.

A is in het testament aangeduid als degene die van de vermindering ‘vriendenerfenis’ kan genieten.

Op het erfdeel van 15.000 EUR dient hij slechts 3% te betalen in plaats van 25 %, dus 450 EUR, in plaats van 3.750 EUR. Hij krijgt dus een vermindering van 3.300 EUR.

Te betalen erfbelasting:

A: 16.125 EUR – 3.300 EUR = 12.825 EUR

B: 16.125 EUR

Als beide neven zouden zijn aangeduid in een testament als degenen die van de vermindering ‘vriendenerfenis’ zouden kunnen genieten en het testament niet bepaalt hoe de vermindering per neef moet worden toegepast, wordt de vermindering verdeeld in de verhouding 42.500/85.000 (dus ½). De erfbelasting wordt dan voor elk van hen verminderd met 1.650 EUR.

Te betalen erfbelasting: A en B betalen elk 14.475 EUR erfbelasting (16.125 EUR -1.650 EUR).

Procedure

De erfgenamen moeten in de aangifte van nalatenschap aanduiden aan welke natuurlijke personen ze de vermindering toekennen.

Andere gunstmaatregelen

De vermindering wordt na alle andere gunstmaatregelen toegekend.

Verkrijgingen onderworpen aan het verlaagd tarief in de erfbelasting voor overdrachten van familiale ondernemingen en vennootschappen zijn uitgesloten van de vermindering.