20 jaar Streekproduct.be

Acht nieuwe producten krijgen het Vlaamse label STREEKPRODUCT.be. Dit label is een initiatief van het Steunpunt Streekproducten van VLAM en bestaat dit jaar twintig jaar. De vijf criteria waaraan een traditioneel streekproduct moet voldoen zijn een baken voor producenten, consumenten en overheden en verstevigen de positie van deze producten als onderdeel van ons eetbaar erfgoed.

In 2024 viert het Steunpunt Streekproducten 20 jaar Streekproduct.be met 8 nieuwe erkenningen, sommige nieuw in het gamma, andere sluiten aan bij een reeds erkende traditie. In totaal 6 bedrijven waarvan 5 met zeer jonge ondernemers aan het roer. Jo Van Caenegem, consulent Steunpunt Streekproducten: “Dit stemt ons in dit feestjaar optimistisch. Er is zeker nog toekomst voor eetbaar erfgoed! Want dankzij de producenten kunnen we eetbaar erfgoed onder de aandacht blijven brengen. “

Het Steunpunt Streekproducten leerde ook lessen in 20 jaar Streekproduct.be:

• De definitie werkt: de 5 criteria worden consequent toegepast om de erkenningsaanvraag te beoordelen en ze vormen de kapstok om het verhaal van het product te vertellen. Eetbaar erfgoed herbergt bekende en minder bekende producten en een erkenning genereert extra aandacht, vaak nodig om het product commercieel interessant te houden.

• Het label werkt en wordt herkend door de helft van de Vlamingen.

• Eetbaar erfgoed krijgt meer en meer zijn plaats o.a. bij overheden en foodservicebedrijven.

Dit zijn de nieuw erkende Vlaamse streekproducten:

o West-Vlaamse splitwafels van BV Vandecasteele uit Poperinge
o Zoetekoek van BV Vandecasteele uit Poperinge
o Vlaamse gerookte Heilbot van Vanafish uit Pittem
o Dendermondse koffie van Koffie Carlos uit Dendermonde
o Antwerpse koffie van Koffie Jespers uit Antwerpen
o Belgische speculaas van Speculaasje Heyns uit Herentals
o Dikke speculaas van Speculaasje Heyns uit Herentals
o Genker Kroaker van Bakkerij Goiris en Tomassen uit Genk

Toelichting bij de producten van west naar oost

West-Vlaamse splitwafels
Aangeboden door Bakkerij Vandecasteele
Ieperstraat 47 8970 Poperinge
www.bakkerijvandecasteele.be

Waar beter dan in “de boterstreek” van West-Vlaanderen kan je splitwafels bakken? De bakkersfamilie Vandecasteele maakt er sinds 1911 een specialiteit van, de lokale Poperingse zuivelfabriek leverde de boter voor het wafeldeeg en de rijke vulling. Vandaag staan de vierde en vijfde generatie garant voor het behouden van de lokale bakkerstradities.

Zoetekoek
Aangeboden als Poperingsche kruydekoecke door Bakkerij Vandecasteele

De Poperingse peperkoekbakkerij “De Werkende Bie” van de familie Maes-Rommens sloot de deuren in 1983. Bakkerij Vandecasteele nam het recept, de bakblikken en verpakkingsmateriaal van de Poperingsche kruydekoecke over. Bovendien leerde Jacques Vandecasteele de kneepjes van het peperkoekbakken van Paul Maes. Vandaag volgt de kleinzoon Simon Froyman nog steeds hetzelfde recept, waarbij zoals het hoort de kantkoek of oude koek, restjes van een vorig baksel, een belangrijke rol spelen om de rogge te verwerken.

Vlaamse gerookte heilbot
Aangeboden door Vanafish NV
Spoorweglaan 24, 8740 Pittem
www.vanafish.be

Het roken van vis is een eeuwenoude bewaarmethode. Hoe(lang) men rookt, welke vis men rookte, hier zie je regionale verschillen. Vlaamse Ijslandvaarders brachten de heilbot mee uit Groenland. De lokale rokerijen versneden hem in mootjes die werden opgehangen met een touwtje en gerookt. Deze blokjes waren een geliefde gerookte hap voor de kustbewoners. Bij Vanafish NV houdt men deze traditie in ere, maar je kan er ook terecht voor de gerookte heilbotfilets.

Heilbotstukken van Vanafish

Dendermondse Koffie
Blends “Ros Beiaard” en “Délice noir” aangeboden door Carlos Koffie
Steenkaaistraat 9, 9200 Baasrode
www.carloskoffie.be

Vader Carlo Lijnneel bouwde een ruime koffie-ervaring op, zowel bij een grote koffiebrander als bij de specialist van koffiezetten, Melitta. Tussendoor leerde hij zelf ook het hele proces van koffiebranden: van ruwe koffiebonen aankopen tot het samenstellen van authentieke blends. 30 jaar geleden startte hij zijn eigen koffiebranderij op in Baasrode, deelgemeente van Dendermonde. Ondertussen zit dochter Bo met evenveel passie mee in de zaak.

Bo en Carlo Lijnneel

Antwerpse Koffie
Blends “Delicieux” en “Moekes” blend aangeboden door Jespers Koffie
Dorpsstraat 47, 2950 Kapellen
www.jesperskoffie.be

Jespers Koffie ontstond in hartje Antwerpen, Joseph Jespers - Van Tichelen vestigde zijn drogisterij in de Sint-Andrieswijk. Langzamerhand nam de koffie de overhand in de drogisterij op Oever 16. De zaak breidt uit naar enkele panden in het Steegsken en het Scheldeken en het merk Sint-Andries wordt gedeponeerd begin jaren 1930. De blend "Delicieux", ontwikkeld door grootvader Joseph Jespers, is al meer dan 50 jaar een lokale lieveling en de meest verkochte koffie.

An Liekens en Kurt De Bilde - Emilia Jespers en Johan Liekens

Belgische speculaas
Aangeboden door Speculaasje Heyns
Bovenrij 50, 2200 Herentals
www.speculaasje.be

Reeds in 1889 was Jef Heyns bakker op de Grote Markt, nadien volgde Louis. Diens zoon Jan sloot de winkel op de Grote Markt om vlakbij het kleinste speculaaswinkeltje van België te openen. Hier groeide het succes van de Heyns-speculazen zodat de 4de en 5de generatie moesten verhuizen naar hun huidige locatie op de Bovenrij. Al die jaren werd het originele speculaasrecept behouden en werd er dunne naast de dikke speculaas gebakken. De dunne speculaas heeft de kenmerken van een Belgische speculaas: krokant, dun en licht of, zoals bij Heyns, niet gekruid.

Photographer: laura noppe | Copyright: laura noppe

Dikke speculaas
Aangeboden door Speculaasje Heyns

Speculaas Heyns is een begrip in Herentals en vooral de dikke speculaas is de lokale favoriet! Het originele speculaasrecept uit 1889 voor dunne en dikke speculaas werd behouden. De dikke speculaas, die vrij uniek is in België, heeft in oorsprong dezelfde ingrediënten als de dunne, door het toevoegen van een kleine hoeveelheid invertsuiker en karnemelk blijft de huidige dikke speculaas nog iets langer mals.

Je kan deze dikke speculaas van Heyns niet vergelijken met Hasseltse speculaas die men in hompen verdeelt en waar vaak amandelen worden aan toegevoegd. De dikke speculaas van Heyns wordt nog steeds met de hand gemaakt. Het deeg wordt in vormen geduwd, hout voor de grote speculazen of kunststof vormpjes gebaseerd op de originele vormpjes. Het overtollige deeg wordt verwijderd en de speculaas wordt uit de vorm geklopt. De gevormde speculazen worden op de bakplaten gelegd en gebakken.

Genker Kroaker
Aangeboden in samenwerking met de gemeente Genk door
Bakkerij Goiris, Vennestraat 120, Genk, 089 35 21 63, www.bakkerijgoiris.be
Bakkerij Tomassen, Landwaartslaan 57, Genk, 089 35 48 65, www.bakkerijtomassen.be

Sint-Martinus of Sint-Maarten is een populaire heilige in Vlaanderen. Dat zie je in de vele tradities, waaronder enkele zoete, die rond 11 november de kop opsteken.

In Genk wordt Sint-Maarten gevierd met een stoet en sinds 1977 ook met de Genker Sint-Maarten Kroaker of Genker Kroaker. Duizenden krokante koeken worden door de Genkse bakkersbond tijdens de stoet uitgedeeld en gesmaakt.

Genkse bakkers Goiris en Tomassen bakken de Genker Kroakers het hele jaar door volgens het originele recept uit 1977.

Photographer: Jens van den Berg | Copyright: J14 MEDIA

Nieuwe aanvragen

Het Steunpunt Streekproducten ziet nieuwe erkenningen graag tegemoet. Info over de voorwaarden om een Vlaams erkenningslabel aan te vragen, de vijf criteria alsook een digitaal aanvraagformulier zijn terug te vinden op www.streekproduct.be. U vindt er ook de lijst van alle erkende Vlaamse streekproducten, opgedeeld volgens provincie of productcategorie.