Taalgebruik in de welzijn- en zorgsector

Heb je een taalklacht over een Brussels ziekenhuis? Je kan deze taalklacht indienen bij het Vlaams Meldpunt Taalklachten in Brusselse ziekenhuizen. Het Steunpunt Taalwetwijzer registreert de taalklachten die het via het Vlaams Meldpunt Taalklachten in Brusselse Ziekenhuizen(opent in nieuw venster) ontvangt. Het Steunpunt Taalwetwijzer zal je informeren over je taalrechten. Indien nodig, zal het Steunpunt Taalwetwijzer je doorverwijzen naar de bevoegde instanties.

Ja, je hebt in dit geval het recht om in het Nederlands verzorgd te worden op de betrokken spoedgevallendienst.

De Bestuurstaalwet(opent in nieuw venster) geldt wanneer je als patiënt via een erkende spoedgevallendienst – zoals een mobiele urgentiegroep (MUG) – opgenomen wordt. Een patiënt in nood wordt naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis gevoerd en heeft dus geen vrije keuze. Deze spoedgevallendienst en/of MUG-dienst is een publieke opdracht die de grenzen van een privéonderneming te buiten gaat. Deze diensten zijn daarom onderworpen aan de Bestuurstaalwet.

In Brussel-Hoofdstad moeten deze spoedgevallendiensten en mobiele urgentiegroepen in elk geval een tweetalige dienstverlening (Nederlands en Frans) aanbieden, zowel tijdens de interventie als tijdens de verdere administratieve afhandeling.

De zorgverlening moet zowel in het Nederlands als in het Frans kunnen.

De Bestuurstaalwet(opent in nieuw venster) is steeds van toepassing als een patiënt wordt opgenomen via een erkende spoedgevallendienst, zoals een mobiele urgentiegroep (MUG). In Brussel-Hoofdstad moeten deze spoedgevallendiensten of mobiele urgentiegroepen een Nederlandstalige en een Franstalige dienstverlening kunnen aanbieden, zowel tijdens de interventie als tijdens de verdere administratieve afhandeling.

De openbare ziekenhuizen in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad zijn integraal onderworpen aan de taalwetgeving in bestuurszaken. Zij moeten daarom in al hun diensten een tweetalige zorgverlening aanbieden. De patiënten hebben het recht om in het Nederlands of het Frans te worden behandeld.

De private ziekenhuizen worden beheerd door privé-verenigingen. Deze ziekenhuizen vallen in principe niet onder de taalwetgeving in bestuurszaken. Met uitzondering van de erkende spoedgevallendiensten en/of medische urgentiegroepen, is er sprake van taalvrijheid.

De universitaire ziekenhuizen zijn verbonden aan een Gemeenschap en niet onderworpen aan de taalwetgeving in bestuurszaken. Deze ziekenhuizen zijn, afhankelijk van de gemeenschap waaraan ze zijn verbonden, Nederlandstalig of Franstalig. Ze moeten wel bij de erkende spoedgevallendiensten en/of medische urgentiegroepen een tweetalige dienstverlening aanbieden.

Dat hangt af van het statuut van het ziekenhuis:

• Het ziekenhuis moet je een Nederlandstalige factuur bezorgen als het een publiek ziekenhuis is;
• Het ziekenhuis is niet verplicht om je een Nederlandstalige factuur te bezorgen als het een privaat ziekenhuis is.

Publieke ziekenhuizen zijn onderworpen aan de Bestuurstaalwet(opent in nieuw venster). De Bestuurstaalwet(opent in nieuw venster) bepaalt de taal waarin een publiek ziekenhuis een factuur moet opstellen. Een publiek ziekenhuis moet een factuur voor een Nederlandstalige patiënt in het Nederlands opstellen.

Private ziekenhuizen zijn, behalve voor de erkende spoed- of MUG-dienst, niet onderworpen aan de Bestuurstaalwet(opent in nieuw venster). De factuur gaat niet over een behandeling op de spoedgevallendienst, maar over een geplande ingreep op een andere dienst. Daarom mag het ziekenhuis vrij kiezen in welke taal het de factuur opstelt. Het ziekenhuis is niet verplicht om de factuur in het Nederlands te bezorgen.

Let op: voor facturen van commerciële bedrijven gelden wel taalregels. Als het ziekenhuis een commercieel bedrijf is, kunnen er dus wel taalregels gelden.

Ja.

Je kan een klacht over de schending van de taalwetgeving in bestuurszaken door ziekenhuizen indienen bij de Vaste Commissie voor Taaltoezicht(opent in nieuw venster).

Na een onderzoek van de klacht, zal de commissie een advies verlenen. Adviezen hebben een groot moreel gezag, maar zijn in de meeste gevallen niet juridisch bindend.

De commissie heeft verdergaande bevoegdheden als de klager in Brussel-Hoofdstad of een Vlaamse faciliteitengemeente woont en als de overtreder zich niet schikt naar het advies. Zo kan de commissie in uitzonderlijke gevallen naar de bevoegde rechter of de Raad van State stappen of zich in de plaats van de in gebreke blijvende overheid stellen.

In een woonzorgcentrum hangt de taal die het woonzorgcentrum moet gebruiken af van het statuut van het woonzorgcentrum: openbaar of privaat.

Openbare woonzorgcentra

De openbare woonzorgcentra moeten rekening houden met de Bestuurstaalwet(opent in nieuw venster). Dit wil zeggen dat de openbare woonzorgcentra in het homogeen Nederlandse taalgebied het Nederlands moeten gebruiken. Ook de openbare woonzorgcentra in de Vlaamse faciliteitengemeenten moeten het Nederlands gebruiken, maar Franstalige bewoners hebben onder bepaalde voorwaarden recht op faciliteiten.

De openbare woonzorgcentra in Brussel-Hoofdstad moeten het Nederlands en het Frans gebruiken.

Private woonzorgcentra

De private woonzorgcentra in het Nederlandse taalgebied zijn in principe vrij in hun taalgebruik. Deze woonzorgcentra moeten wel beschikken over personeel die het Nederlands beheersen.

De private woonzorgcentra in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad moeten hun dienstverlening in het Nederlands en in het Frans aanbieden.

De huisartsenwachtposten van de huisartsenkringen vallen volgens het Steunpunt Taalwetwijzer onder de toepassing van de Bestuurstaalwet. Daarom moeten die huisartsenwachtposten hun diensten volgens het Steunpunt Taalwetwijzer aanbieden in de taal van het taalgebied waarin zij werkzaam zijn.

Volgens het Steunpunt Taalwetwijzer moet je dus in de huisartsenwachtposten van de huisartsenkringen die werkzaam zijn in het Nederlandse taalgebied en in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad dus in het Nederlands terecht kunnen.

Het lidmaatschap van een ziekenhuis aan een ziekenhuisnetwerk heeft geen invloed op de taalverplichtingen die voortvloeien uit het statuut van het ziekenhuis.

Dit wil zeggen dat:

• een openbaar ziekenhuis onderworpen blijft aan de toepassing van de taalwetgeving, ook als het deelneemt aan een netwerk waarin ook private ziekenhuizen vertegenwoordigd zijn;
• een privaat ziekenhuis niet onderworpen is aan de taalwetgeving als het deelneemt aan een netwerk waarvan ook openbare ziekenhuizen lid zijn;
• een universitair ziekenhuis niet onderworpen is aan de taalwetgeving als het deelneemt aan een netwerk waarvan ook openbare ziekenhuizen lid zijn.

Lees meer over de taalgebruik in bestuurszaken

Lees meer over de taalvrijheid

Dat hangt af van de inhoud van de documenten. In sommige gevallen geldt de Bestuurstaalwet(opent in nieuw venster) wel voor ziekenfondsen en in sommige gevallen niet.

Als een ziekenfonds een wettelijke opdracht uitvoert, vallen zij onder het toepassingsgebied van de Bestuurstaalwet. Dat is zo als zij taken uitvoeren voor de verplichte ziekte- en invaliditeitsuitkering. Als het document kadert in de verplichte ziekte- en invaliditeitsuitkering, moet het kantoor het in het Nederlands afleveren. In principe is het gebruik van andere talen dan niet toegelaten.

Voor de communicatie die niet kadert binnen een wettelijke opdracht, geldt de taalvrijheid. In die gevallen mogen het ziekenfonds en de burger vrij kiezen in welke taal ze het document opstellen of ze gebruiken.