Jaargemiddelde temperatuur
België nu 2,9 graden warmer dan in pre-industriële periode
De trendlijn van de jaargemiddelde temperatuur geeft aan dat het in Ukkel in 2023 gemiddeld 2,9 graden Celsius (°C) warmer was dan in de pre-industriële periode (periode 1850-1899). De 26 warmste jaren sinds het begin van de metingen in Ukkel (in 1833) liggen allemaal in de periode 1989-2023.
2022 liet net als 2020 een absoluut record optekenen, met een jaargemiddelde temperatuur van 12,2°C. 2023 volgde daar net achter met 12,1°C. De top 5 van warmste jaren wordt vervolledigd door 2014 en 2018, beide met een jaargemiddelde van 11,9°C.
De jaargemiddelde temperatuur in Ukkel stijgt sinds eind 19de eeuw. Halverwege de 20ste eeuw viel de stijging bijna stil, maar sinds de jaren 1960 van de vorige eeuw steeg de temperatuur steeds sneller. Sinds eind jaren 1990 blijft de stijging nu aanhouden aan +0,4°C per decennium, wat overeenkomt met circa 1°C extra per periode van 25 jaar.
Jaargemiddelde temperatuur stijgt ook in Europa en rest van de wereld
In het Klimaatakkoord van Parijs (2015) werd een globaal actieplan goedgekeurd om de mondiale temperatuurtoename ruim onder de 2°C te houden, met als doel de stijging te beperken tot 1,5°C ten opzichte van het pre-industriële tijdperk. Omdat de jaargemiddelde temperaturen in de pre-industriële periode 1750-1799 erg gelijkaardig zijn met deze in de periode 1850-1899 en in deze laatste periode metingen voor veel meer locaties beschikbaar zijn, wordt 1850-1899 gebruikt als referentieperiode voor toetsing aan de 2°C-doelstelling.
Mondiaal nam de gemiddelde oppervlaktetemperatuur op aarde toe met 1,2°C tussen 1850 en 2023. Daarmee werd al ruim de helft van de marge tot de stabilisatiedoelstelling van 2°C ingenomen. Ondanks enkele korte periodes van afkoeling (eind 19de eeuw, de jaren 1910 en de jaren 1950) kende de jaargemiddelde temperatuur op aarde de laatste 140 jaar een belangrijke stijging.
Boven het Europese landoppervlak is de temperatuur nog sterker gestegen dan het mondiale gemiddelde: het voortschrijdend tienjaargemiddelde bevindt zich in Europa nu 2,1°C boven de pre-industriële referentie.
België warmt dus nog sneller op dan het Europese en mondiale gemiddelde.
Bronnen
- Vlaamse Milieumaatschappij (VMM):