Internationale migratie

Het Vlaamse Gewest kende in de loop van 2023 94.700 immigraties vanuit het buitenland en 60.500 emigraties naar het buitenland. Daaruit volgt een positief internationaal migratiesaldo (open definitie) van afgerond 34.200 eenheden. Zowel het aantal immigraties als het migratiesaldo lagen in 2023 lager dan in 2022. Dat is toe te schrijven aan de oorlog in Oekraïne die in 2022 zorgde voor een vluchtelingenstroom naar ons land en de rest van Europa.

Al vele jaren vertoont de internationale migratie van en naar het Vlaamse Gewest een positief saldo. In de jaren 1990 was dat nog vrij beperkt (met saldi rond +5.000). Vanaf 2001 is het saldo fors gestegen. In 2010 was er een aanpassing van de telmethodes, wat voor dat jaar resulteerde in een hoog positief saldo voor de internationale migratie (+34.000). Nadien is het saldo geslonken om vanaf 2014 opnieuw te stijgen. In recente jaren was er een toename van zowel de internationale immigratie als emigratie, met een sterke piek in 2022 door de oorlog in Oekraïne en een dal in 2020 tijdens de Covid-19-pandemie. Dat duidt op een versterkte internationale mobiliteit onder de bevolking.

De totale internationale immigratie (of inwijking) kan opgedeeld worden in 3 groepen:

• Immigraties vanuit het buitenland (buiten België) in strikte zin
• Herinschrijvingen (open definitie) in het bevolkingsregister na een eerdere ambtshalve schrapping (open definitie)
• Overschrijvingen vanuit een wachtregister (open definitie) naar een regulier bevolkingsregister.

De internationale immigraties in strikte zin maakten in 2023 het grootste deel uit van de totale internationale immigratie naar het Vlaamse Gewest (81%). Daarna volgden de overschrijvingen vanuit het wachtregister (10%) en de herinschrijvingen (9%).

Ook de totale internationale emigratie (of uitwijking) omvat 3 componenten:

• Emigraties naar het buitenland (buiten België) in strikte zin
• Ambtshalve schrappingen uit het bevolkingsregister
• Overschrijvingen van een regulier bevolkingsregister naar een wachtregister.

De emigraties in strikte zin waren in 2023 goed voor iets minder dan 55% van het totaal aantal internationale emigratiebewegingen en de ambtshalve schrappingen voor meer dan 45%. Het aandeel van de overschrijvingen naar een wachtregister was zeer beperkt (minder dan 0,5%).

De internationale migranten kunnen volgens nationaliteit opgedeeld worden in Belgen, EU-burgers (zonder Belgen) en niet-EU-burgers. De niet-EU-burgers maakten in 2023 46% uit van de groep die vanuit het buitenland immigreert naar het Vlaamse Gewest. Dan volgt de groep EU-burgers (zonder de Belgen) (44%) en vervolgens de Belgen (10%).

De EU-burgers maken 47% van de emigraties uit, de Belgen en niet EU-burgers respectievelijk 27% en 26%

Roemenen stonden in 2023 helemaal bovenaan in de top 10 van nationaliteiten bij de totale internationale immigratie naar het Vlaamse Gewest, gevolgd door Belgen, Oekraïners en Nederlanders. In de top 10 zitten 3 niet-Europese nationaliteiten (Turkije, Marokko en Afghanistan).

Vrouwen hebben een duidelijk overwicht bij de ingeweken Oekraïners. Bij de andere nationaliteiten is het doorgaans omgekeerd. Enkel bij de ingeweken Marokkanen zijn er ook meer vrouwen dan mannen.

In vrijwel alle Vlaamse gemeenten was het saldo voor de internationale migratie in de periode 2021-2023 positief. Enkel voor Tervuren, Kraainem en Hoeilaart was het saldo negatief. Voor Herstappe was het saldo gelijk aan 0.

Aan de grens met Nederland in de provincies Antwerpen en Limburg waren er meerdere gemeenten met hoge positieve saldi. Dat is ook het geval in delen van Zuid-West-Vlaanderen. Leuven, Wellen en Kortessem hadden de hoogste saldi (>20 per 1.000 inwoners)

Het aandeel van de internationale immigratie in verhouding tot de bevolking lag in het Vlaamse Gewest in 2022 lager dan het gemiddelde van de Europese Unie (EU). Het Belgische cijfer is hoger door de hoge score voor het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, bij uitstek een knooppunt van de internationale migratie. Het Europese cijfer slaat op 2022, een jaar met veel Oekraïense vluchtelingen in verschillende EU-landen.