Luisteren naar mensen met minder vakantiekansen
Periode van het project: 2017
Het Steunpunt Vakantieparticipatie maakt vakantie toegankelijk voor mensen met minder vakantiekansen. Om die opdracht uit te voeren en blijvend te optimaliseren, baseert het zich niet enkel op droge cijfers. Het steunpunt ging aan de hand van persoonlijke verhalen van mensen uit zijn netwerk op zoek naar wat werkt of nog niet werkt.
Luisteren als organisatie is een must om tal van redenen, en het is veel beter haalbaar dan vroeger.
Wat de case zo mooi maakt, is dat er verschillende zaken in samenkomen: luisteren, waarderend onderzoek (appreciative inquiry), de kracht van verhalen, kwaliteitszorg en andere participitieve en inclusietechnieken (vgl. deep democracy) ... maar ook bruggen naar traditioneel analyserend marktonderzoek en hardcore evidence based policy making, en naar service design of UX (verruiming van het luisteren naar user stories). De case kan ook inspirerend zijn voor wie bezig is met klachtenmanagement of beter: klachten voorkomen.
Een Vlaming op de vijf kan zich geen vakantie veroorloven. Onder het motto ‘Iedereen verdient vakantie’ wil Steunpunt Vakantieparticipatie hen de kans geven om te genieten van een daguitstap of een weekje vakantie in Vlaanderen of Brussel. Dat zorgt voor een psychologisch duwtje in de rug, het bevordert de gezondheid, de familiebanden en het zelfvertrouwen.
Vakantie mogelijk maken voor iedereen kan het steunpunt niet alleen. Er werd een netwerk opgericht met 600 toeristische ondernemers, 70 Rap Op Stap kantoren en 1800 sociale organisaties die samen proberen vakantie mogelijk te maken voor mensen die minder vakantiekansen ervaren. De toeristische ondernemers bieden een sociaal tarief of andere vakantieoplossingen aan; Rap Op Stap en Toerisme Vlaanderen promoten het aanbod en ondersteunen bij de boekingen; de sociale organisaties zorgen dat het aanbod terecht komt bij de mensen voor wie het bedoeld is. Zo konden in 2017 157.018 mensen wél met vakantie.
Grootschalig Luisteren
Om werking van het netwerk verder te optimaliseren, startte het steunpunt in 2017 met het project Grootschalig Luisteren. In plaats van de werking te analyseren op basis van droge gegevens en cijfers werd gezocht naar getuigenissen van vakantiegangers en partners in het netwerk.
Het steunpunt engageerde een 20-tal vrijwilligers – waarvan een aantal zelf een achtergrond in armoede heeft – om verhalen te sprokkelen van vakantiegangers, vakantieaanbieders, begeleiders en sociale werkers uit het netwerk. De centrale vraag daarbij was: ‘hoe maken we vakantie mogelijke voor wie minder vakantiekansen heeft?
Resultaten
De groep ‘luisterende oren’ verzamelde meer dan 1000 verhalen. Authentieke getuigenissen uit het dagdagelijkse leven, die inzicht geven in kleine, maar essentiële elementen om te kunnen genieten van een vakantie. Bijvoorbeeld een valies kunnen lenen of een lift krijgen naar het station van een buurvrouw. Voor sommige mensen maakt dat soort kleine details het verschil of ze wel of niet op vakantie kunnen. Persoonlijke verhalen kunnen ook bloot leggen hoe iemand zijn vakantie echt beleeft en wat daartoe bijdraagt. Zoals bijvoorbeeld bij aankomst tafelkaartjes vinden met je eigen naam erop in plaats van de naam van de organisatie die de vakantie heeft georganiseerd. Dat vraagt een extra inspanning van wie de vakantie organiseert, maar het zorgt er wel voor dat mensen zich niet anders voelen of zich schamen ten opzichte van andere hotelgasten.
Zorgvuldig luisteren naar wat gebruikers echt denken en ervaren, leverde het steunpunt een schat aan informatie op. Aan de hand van ervaringen van gebruikers wordt de werking van het netwerk versterkt en wordt blijvend gezocht naar oplossingen voor drempels die de doelstelling van het steunpunt in de weg staan: zorgen dat iedereen kan genieten van een zorgeloze vakantie.