“Billy” met zekerheid legaal geschoten in Frankrijk
In de nacht van 22 op 23 september 2020 heeft de "Lieutenant de louveterie", een jager met vergunning, in het dorp Le Val D’Ajol in de Vogezen (Frankrijk) een wolf legaal doodgeschoten. Dit was een toegestane inbreuk op de Europese Habitatrichtlijn. De wolf viel sinds eind augustus 2020 in Frankrijk schapen en kalveren aan in de departementen Haute-Saône en Vosges, waarbij hij soms zelfs open stallen binnendrong. Een DNA-staal van deze wolf vertoonde een typische genetische signatuur van de Centraal-Europese wolvenpopulatie, en niet het Frans-Italiaanse genetische haplotype.
Door een meer gedetailleerde genetische vingerafdruk van deze wolf te vergelijken met de databank van het Centraal-Europese Wolvenconsortium (CEwolf), toonden onderzoekers van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (België) aan dat deze wolf dezelfde is als GW1554m uit de CE Wolf-databank. In Vlaanderen raakte hij bekend als “Billy”.
- GW1554m werd geboren in de Herzlake-roedel in Nedersaksen (Duitsland) in 2019 in de buurt van Meppen, en werd voor het eerst genetisch geïdentificeerd op een wolvendrol op 1 januari 2020. Onderzoekers troffen DNA-sporen aan van GW1554m op gedode schapen en een kalf in Nedersaksen en Bremen tussen februari en april 2020.
- In de tweede helft van april 2020 dook hij voor het eerst op in het oosten van Gelderland (Nederland), en trok begin mei verder zuidwestwaarts. Tijdens zijn verblijf in Nederland doodde hij meer dan veertig schapen. De laatste waarneming in Nederland was op 1 juni.
- Op 3 juni werd het dier op video vastgelegd in Oud-Turnhout (België). Hij trok verder naar het zuiden in de provincie Antwerpen, waar hij vaak werd gezien, gefotografeerd en gefilmd, en zelfs grote aantallen wolvenspotters aantrok. In die periode doodde hij een paar schapen en een verlamde melkkoe. Een bestelwagen reed hem aan op 19 juni in Turnhout, maar hij leek niet erg aangedaan door het incident. De volgende dag werd hij opnieuw gezien op de plaats waar een schaap was gedood.
- Eind juni 2020 verdween GW1554m kortstondig, om een week later weer op te duiken in het oosten van België, dicht bij de Duitse grens. Hij bleef zuidwaarts trekken, zoals blijkt uit DNA-sporen op gedood vee in de provincies Luik, Luxemburg, en verder zuidwaarts over het Duits-Luxemburgse grensgebied in Rijnland-Palts (Duitsland). De laatste bevestigde aanwezigheid van GW1554m in Duitsland was op 26 juli.
- Enkele weken later dook GW1554m op in het Département de Haute-Saône (Frankrijk), waar hij een melkkalf in een stal doodde. In de weken na dat incident, viel hij regelmatig schapen en kalveren aan.
Omdat hij 's nachts open stallen binnenliep en veel vee doodde, werd een vergunning afgegeven om deze wolf te doden. Uiteindelijk werd hij in de nacht van 22 op 23 september 2020 legaal neergeschoten toen hij runderen opjoeg.
Wolven zijn extreem mobiele dieren die grote afstanden kunnen afleggen tijdens langdurige omzwervingen, zeker wanneer ze een eigen leefgebied zoeken. Deze wolf legde op vier maanden tijd in vogelvlucht minstens 1000 km af. De genetische identificaties van deze wolf gedurende zijn omzwervingen zijn tot stand gekomen als een gezamenlijke actie van Franse, Belgische, Duitse en Nederlandse onderzoekslaboratoria, met medewerking van de verschillende regionale en nationale autoriteiten.
Door Billy afgelegde weg (beeld INBO)
Verdere achtergrond:
Wolf GW1554m is een nakomeling van GW763f en GW1111m (Herzlake). Zijn afstamming kan verder getraceerd worden tot Duitse en Poolse roedels, tot in 2000. Zijn roedel van oorsprong leeft temidden een gebied met veel schapenhouderij in Nedersaksen. De Overheid van Nedersaksen geeft landbouwers of particulieren in principe steunmaatregelen voor het toepassen van wolfwerende omheiningen, maar hier wordt vaak geen gebruik van gemaakt. Omdat wolf GW1111m al in 66 gevallen bevestigd was als predator van schapen werd een afschotvergunning verleend voor dit mannelijk exemplaar. Op 11 februari werd een wolf geschoten in het gebied van deze roedel, maar dat bleek een wijfje te zijn.
Wolven zijn in Europa strikt beschermd krachtens de Habitatrichtlijn. In sommige gevallen kan deze bescherming voor bepaalde individuen opgeheven worden als er geen andere manier is om ernstige economische schade te voorkomen, en deze maatregel geen negatieve impact heeft op de populatie in haar geheel.
CEwolf is een consortium van Duitse, Nederlandse, Deense, Tsjechische, Poolse, Belgische, Oostenrijkse en Luxemburgse onderzoekslaboratoria. Ze gebruiken gestandaardiseerde analysemethodes en wisselen gegevens en expertise uit om de evolutie van de wolvenpopulatie op te volgen.
foto GW1554m © Billy Herman/Starlingreizen