Data & infrastructuur

Open data en Open Science

Het INBO wil zoveel mogelijk werken volgens de methoden van open en reproduceerbaar onderzoek - kortweg Open Science - om zo een solide en aantoonbare wetenschappelijke kwaliteit te bereiken.

Open Science Doelen als leidraad

Om Open Science voor het INBO te concretiseren, hebben we Open Science Doelen (OSD’s) opgesteld voor projecten. De Open Science Doelen concretiseren voor elke fase van de onderzoekscyclus hoe we Open Science willen toepassen: vanaf het ontwerp, over de gegevensinzameling, -opslag, -beheer en -analyse tot en met de publicatie, archivering en het stimuleren van hergebruik.

schema Open Science

Via concrete Open Science Doelen voor projecten, die we ondersteunen via workshops en infomomenten, willen we onderzoekers:

  • aanknopingspunten bieden om aan de slag te gaan met de Open Science methoden in alle stappen van het onderzoek, en
  • inspireren om in te zetten op de kwaliteit en transparantie van hun onderzoek

Open Science Doelen als langetermijnperspectief

De Open Science Doelen bieden een ideaalbeeld voor het onderzoek op het INBO. Ze kwamen tot stand via een participatief proces binnen de organisatie en geven een beeld van waar we op lange termijn naar toe willen. We focussen op het stapsgewijs leren en groeien om deze doelstellingen gaandeweg breder toe te passen.

Meer informatie hierover vindt u in het rapport: Open Science bij het INBO: naar een kwaliteitsvolle en transparante onderzoekscyclus : Een overzicht van de INBO Open Science Doelen voor projecten - versie 1.1. / Vanderhaeghe, Floris; De Wever, Aaike; Reyserhove, Lien; Desmet, Peter; Onkelinx, Thierry; Goossens, Bart; Wanner, Saskia; Genouw, Gerrit; Janssens, Lymke; Turkelboom, Francis; Van Daele, Toon. Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek, 2021. 46 blz. (Rapporten van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek; No. 15).

Open Science en de INBO-teams

We stimuleren alle INBO teams om actief aan de slag te gaan met de Open Science Doelen en moedigen onderzoekers aan om tijd te reserveren om zich hierin te verdiepen. We nodigen collega’s uit om elkaar hierin te ondersteunen. Daarnaast kunnen zij ook beroep doen op ondersteunende teams zoals Biometrie, Methodologie en Kwaliteitszorg (BMK), Open science lab for biodiversity (OSCIBIO), Bibliotheek en Informatiebeheer, en Databeheer.

Het Open science lab for biodiversity streeft er specifiek naar om biodiversiteitsonderzoek open en reproduceerbaar te maken. Dit doen ze aan de hand van open data publicatie en softwareontwikkeling. Ze hebben specifieke ervaring met GBIF.org, data over invasieve soorten en monitoring met GPS trackers, cameravallen en radars.

Open Science en de Flemish Open Science Board (FOSB)

Als Vlaamse Wetenschappelijke Instelling (VWI) is INBO lid van de de Flemish Open Science Board (FOSB). De FOSB is begin 2020 opgericht met als doel een openscience-beleid uit te rollen in de Vlaamse kennisinstellingen.
De FOSB schuift een aantal specifieke streefdoelen (KPI’s) naar voor met betrekking tot:

  • de ORCID iD: unieke identificatiecode van een medewerker
  • Data Management Plannen: documenteren hoe de onderzoekers tijdens en na het onderzoek omgaan met de onderzoeksdata
  • FAIR data: data en metadata zijn vindbaar, toegankelijk, interoperabel en herbruikbaar
  • Open Access: vrije toegang tot wetenschappelijke publicaties
  • Open Data: vrije toegang tot gegevens

Om de voortgang rond deze streefdoelen op te volgen beslisten de VWI’s (ILVO, INBO, Plantentuin Meise, Waterbouwkundig Laboratorium, KMSKA, Agentschap Onroerend Erfgoed) beslisten om samen te werken en middelen in te zetten voor de inschakeling van data stewards, waarvan er één op INBO gehuisvest is.

 

Concrete Open Science initiatieven en verwezenlijkingen

  • Het INBO hanteert een opendatabeleid en een openaccess-beleid voor het ontsluiten van onderzoeksresultaten.
  • Via dit overzicht van onze data & applicaties willen we deze vindbaar en toegankelijk maken
  • Via het project "Open Science Doelen" bundelen we onze inspanningen rond dit thema
  • Via de tutorials website en de organisatie van Coding Clubs willen we de INBO onderzoekers maken in het gebruik van computationele methoden en dit materiaal ook publiek beschikbaar maken
  • Daarnaast zetten we actief in op opleiding & workshops rond dit thema, en willen we onder de noemer van Open Science Café’s (waarop we de voorstelling van een concrete case koppelen aan een praktische workshop) een breed INBO publiek warm maken om ermee aan de slag te gaan
  • Onze eigen ontwikkelingen zijn beschikbaar als Open-Source software
  • We informeren onze collega’s op regelmatige basis via een Open Science Nieuwsbrief
  • INBO is lid van het dmponline.be consortium en zet actief in op het promoten van Data Management Plannen