SPRING Flanders: de zoektocht naar de beste monitoringsmethode voor wilde bestuivers
Sinds april 2022 is het INBO lid van het consortium dat het SPRING-pilootproject begeleidt. SPRING staat voor Strengthening Pollinator Recovery through INdicators and monitorinG. De Europese Commissie wenste de monitoringsmethoden uit het EUPoMS-rapport (European Pollinator Monitoring Scheme) aan de realiteit te toetsen. Daarom loopt dit project nu in 27 Europese landen, en ook in Vlaanderen.
Een jaar later selecteerden we drie onderzoekssites in Vlaanderen:
- de proefterreinen van het ILVO in Gontrode
- het stadsreservaat Bourgoyen-Ossemeersen in Gent
- het natuurreservaat Den Dotter in Haaltert
Deze sites liggen op één lijn tussen Gent en Brussel en op een gradiënt van overwegend landbouw naar natuur. Op elke site worden sinds mei 2023 maandelijks tijdens één dag dagvlinders, wilde bijen en zweefvliegen gemonitord via transecten en pan traps. Dit levert gegevens op die het Europese netwerk in staat moet stellen de monitoringsprotocollen te valideren. Naast de methodes die het protocol voorschrijft, testen we nog drie andere methodes uit.
Naast het standaardtransect wilde bijen en zweefvliegen lopen we in hetzelfde gebied een alternatief transect voor diezelfde soortengroepen. Daarbij worden insecten die zich in of tussen de vegetatie ophouden met een net verzameld zonder visuele zoektocht ernaar. Naast pan traps die standaard op vegetatiehoogte staan, installeerden we ook een identieke set op bodemniveau, én gebruiken we pan traps die UV-stralen niet reflecteren zoals die volgens het standaardprotocol. Tenslotte variëren we ook met de verzameltijd van het SPRING-protocol. Dat schrijft voor om de vallen na 6 uur leeg te maken. Wij laten ze op bepaalde sites ook langere tijd (tot 9 dagen lang) operationeel. Zo onderzoeken we of het Europese protocol kan verbeterd worden.
Uiteindelijk moet het SPRING-project het voor iedereen mogelijk maken om op een efficiënte, duurzame en kostprijsgunstige manier de status van deze belangrijke insectengroep te bepalen en op te volgen. We verwachten de eerste resultaten in het najaar.
Marc Pollet, Kevin Maebe, Filip Berlengée, Dimitri Brosens, Sander De Beer, Merlijn Jocqué, Tanja Milotic, Axel Neukermans, Lien Reyserhove, Kurt Schamp, Nuria Simoens, Kristine Vander Mijnsbrugge, Frank Van de Meutter, Jan Vanden Houten, Kato Vanhaverbeke en Luc Vanhercke
Beeld boven: een pan trap (foto INBO)