Bioblitzen stimuleren om blijvend natuurwaarnemingen te doen
Bioblitzen zoals #HomeSafari van de Plantentuin Meise of de 1000 soorten weekends van Natuurpunt zijn een populaire vorm van burgerwetenschap. Tijdens zo’n blitz zoek je zoveel mogelijk soorten binnen een bepaalde tijdspanne. Bioblitzen worden georganiseerd om snel een beeld te krijgen van welke soorten er in een gebied zitten, en om het publiek hierbij te betrekken. Ze leveren vaak ook nieuwe soorten op, en zijn een prima manier om projecten, gebieden of organisaties in de kijker te zetten.
Is een bioblitz ook effectief voor deze verschillende doelen? Zijn ze meer dan het noteren van wat losse waarnemingen? En wordt het publiek dat eraan deelneemt ook effectief meer betrokken bij het verzamelen van gegevens over biodiversiteit? Onderzoek in het kader van de COST-actie Alien-CSI deed een analyse van de activiteit van meer dan 3000 waarnemers in een steekproef uit 2000 bioblitzen tussen 2013 en 2020 op het populaire wereldwijde waarnemingenplatform iNaturalist. Ook werden alle in de wetenschappelijke literatuur gepubliceerde bioblitzen geanalyseerd.
Bioblitzen blijken inderdaad effectief voor het betrekken van mensen bij het waarnemen van natuur. Ongeveer 20 % van de mensen die aan een bioblitz deelnamen, bleven daarna de app iNaturalist gebruiken. Bij deze waarnemers zagen we ook een toename van de waarnemingsactiviteit direct na de bioblitz. Vergeleken met het jaar voor de bioblitz nam de wekelijkse waarnemingsactiviteit over een periode van 50 weken gemiddeld toe met zeven dagen. Gelet op het zeer grote aantal mensen dat wereldwijd deelneemt, betekent dit een enorme toename in het aantal waarnemingen. Bioblitzen doen netwerken ontstaan van organisaties, professionals en burgers die zich bezighouden met onderzoek en behoud van biodiversiteit, waardoor kennis en draagvlak voor natuur toenemen.