Meer poelen op wandelafstand gewenst
De kamsalamander heeft het moeilijk in Vlaanderen. Op de Rode Lijst is deze soort opgenomen in de categorie ‘Kwetsbaar’. De kwaliteit en samenstelling van het landschap bepalen voor een groot deel of de soort kan overleven. De kamsalamander moet er kunnen overwinteren en heelhuids kunnen migreren tussen overwinteringsplaats en voortplantingswater. Om een gezonde, leefbare populatie te behouden is het ook van belang dat individuen nieuwe poelen kunnen koloniseren of naburige populaties kunnen bereiken. Het landschap is dus mee verantwoordelijk voor het behoud of verlies aan genetische variatie.
Via modellering onderzochten we de invloed van de samenstelling van het landschap op de genetische variatie op vier verschillende ruimtelijke schalen.
Op basis van genetisch gekarakteriseerde kamsalamanders uit 40 poelen op 13 plaatsen in België, bouwden we modellen op per schaal.
Uit het onderzoek kunnen we de volgende conclusies trekken:
- De kenmerken van de directe omgeving van de poel (50 tot 100 m) bepalen sterk de genetische variatie van de populatie.
- Voortplantingspoelen zijn nodig in de onmiddellijke buurt.
- De proportie aan bomen, akker en weiland in het landschap geeft verschillende effecten afhankelijk van schaal en de gekozen maat voor genetische diversiteit.
- Wegen in een straal van 250 m rond voortplantingswateren hebben een negatieve invloed op de effectieve populatiegrootte.
Deze studie gebeurde in samenwerking met Natuurpunt Studie en de ULiège.
(foto boven: INBO)