Niet elke plant houdt van meer warmte
Mogelijke reacties van houtige planten op de klimaatverandering kan je onderzoeken met temperatuurproeven. We voerden een dergelijke proef uit bij zaailingen van drie struiksoorten: hazelaar, sleedoorn en rode kornoelje. Groepen planten werden onderworpen aan drie regimes van verhoogde temperatuur:
- verhoogde temperatuur in de lente
- verhoogde temperatuur in de zomer/herfst
- verhoogde temperatuur in de lente en in de zomer/herfst
De proeven leerden ons dat niet alle soorten op dezelfde manier reageren.
- Hazelaar is een soort die wat schaduw kan verdragen. De zaailingen vertoonden bij een verhoogde lentetemperatuur verminderde groei en leken stress te ervaren. Sleedoorn en rode kornoelje zijn meer lichtminnende soorten, en hier werkte de temperatuurverhoging als een groeistimulans.
- Hazelaar vertoonde een vervroegde bladverkleuring na de warmere zomer/herfst. Door de temperatuursverhoging was het groeiseizoen voor deze soort korter. Sleedoorn en rode kornoelje daarentegen vertoonden net een verlate bladverkleuring en hadden dus een langer groeiseizoen.
- Sleedoorn kende pas groeibevordering het jaar na de temperatuurbehandelingen. Dit lijkt erop te wijzen dat deze soort meer reservestoffen aanmaakte door toegenomen fotosynthese bij hogere temperatuur, en deze reserve pas het jaar erna aansprak. Na hogere lentetemperatuur vertoonde sleedoorn het jaar erop meer hoogtegroei. Vermoedelijk stockeert deze soort bij dit temperatuurregime reservestoffen bij voorkeur in de twijgen. Na een regime met hogere zomer/herfsttemperatuur stelden we het jaar erop meer diktegroei in de stammetjes vast, wat suggereert dat in dit geval de reservestoffen meer op deze plek werden gestockeerd.
- Rode kornoelje kon de verhoogde temperatuur in de zomer/herfst direct verzilveren in meer hoogtegroei.
Klimaatverandering zorgt voor erg variabele weersomstandigheden, zoals periodes met verhoogde temperatuur. Deze resultaten leren ons dat niet alle soorten op dezelfde wijze zullen reageren op klimaatveranderingen. Extrapolatie van resultaten naar andere niet-onderzochte soorten is niet zomaar mogelijk.
Meer lezen:
- Vander Mijnsbrugge, K.; Malanguis, J.M.; Moreels, S.; Turcsán, A.; Van der Schueren, N.; Notivol Paino, E. Direct Phenological Responses but Later Growth Stimulation upon Spring and Summer/Autumn Warming of Prunus spinosa L. in a Common Garden Environment. Forests 2022, 13, 23. https://doi.org/10.3390/f13010023
- Vander Mijnsbrugge, K.; Malanguis, J.M.; Moreels, S.; Turcsán, A.; Paino, E.N. Stimulation, Reduction and Compensation Growth, and Variable Phenological Responses to Spring and/or Summer–Autumn Warming in Corylus Taxa and Cornus sanguinea L. Forests 2022, 13, 654. https://doi.org/10.3390/f13050654
Beeld boven: INBO