Preventie in actie: toekomstige invasies voorspellen en voorkomen
Proactief zijn is bij invasies van exotische planten- en diersoorten zeer belangrijk. Preventie van nieuwe introducties via beleidsmaatregelen, zoals importverboden of bioveiligheid, en ook vroege detectie en snelle respons, zijn erop gericht te beletten dat soorten zich kunnen vestigen.
Horizon scanning voor invasieve soorten is een proces waarmee onderzoekers toekomstige bedreigingen door invasieve soorten proberen te voorspellen. Het is gericht op het identificeren van soorten die in de nabije toekomst een aanzienlijke impact op de biodiversiteit kunnen hebben. Een uitgebreide delegatie van twaalf INBO-experten werkte mee aan een recente horizon scan in opdracht van de Europese Commissie, getrokken door de IUCN (International Union for Conservation of Nature).
De experten keken daarbij voor elke soort naar de kans op introductie in Europa, de kans op vestiging en verspreiding in de natuur en de kans op ecologische impact. Dit proces werd ondersteund met INBO-expertise rond data science. Via een datagedreven proces, geïnspireerd op de Vlaamse horizon scan voor LIFE DUNIAS, werden uit een lange lijst van bijna 9000 soorten enkel deze geselecteerd die in Europa nog niet voorkomen en waarvoor het te verwachten klimaat in Europa de volgende 50 jaar geschikt lijkt.
Uiteindelijk werden een kleine 500 soorten door experts in detail bekeken. Via consensusvorming kon hieruit een lijst met een 60-tal hoog scorende, risicovolle soorten gepuurd worden. Deze lijst zal nu gebruikt worden om soorten te selecteren voor uitgebreide risicobeoordeling en mogelijke opname op de Unielijst van zorgwekkende invasieve soorten van de exotenverordening. Rechtstreekse doorwerking van kennis naar het natuurbeleid dus.
Beeld boven: breakout session van de workshop (foto INBO)