Bosvitaliteit lijdt onder droogte van voorbije jaren
Sinds 1985 wordt de gezondheidstoestand van bossen op Europese schaal gemonitord, het INBO doet dit in een 70-tal proefvlakken in Vlaanderen. Een veelheid aan factoren beïnvloedt de bosgezondheid: o.a. atmosferische deposities, klimaatwijziging, bosbeheer en natuurlijke factoren (insecten, schimmels,...). De laatste jaren merken we dat verschillende boomsoorten last hebben van extreme weersomstandigheden, insectenaantastingen of schimmelinfecties.
Zowel in 2018 als in 2019 was er stormschade in verschillende proefvlakken. Droogte had reeds een ernstige impact op onze bossen in 2018. Ook in 2019 leed de natuur onder verschillende hittegolven en zagen we opvallende droogtesymptomen op bomen en struiken, zoals bladverkleuring en vervroegde bladval. De beuken kregen het in 2018 lastig, maar in de proefvlakken op de rijkere bodems hielden ze in 2019 goed stand.
Het blad- of naaldverlies, de indicator die we gebruiken om de gezondheid van de bomen in te schatten, bedroeg in het bosvitaliteitsmeetnet gemiddeld 24,4%. Bomen met meer dan 25% blad- of naaldverlies worden als beschadigd beschouwd. In 2019 was 22,7% van de steekproefbomen beschadigd. Dit is ongeveer hetzelfde als in 2018. Grove den en de verzamelgroep ‘overige loofboomsoorten’ vertoonden een lichte achteruitgang, terwijl voor zomereik en Amerikaanse eik de negatieve evolutie veel duidelijker was. Alleen voor beuk en Corsicaanse den was er sprake van een herstel of verbeterde gezondheidstoestand.
In vergelijking met de vorige inventaris waren er meer zomereiken met meeldauwinfectie en ernstige insectenvraat. Hoewel de droogte niet de hoofdoorzaak van de problemen bij zomereik is, kan dit in combinatie met andere factoren de gezondheidstoestand van de eiken negatief beïnvloeden.
Het diagnosecentrum kreeg meldingen van vitaliteitsproblemen, onder andere bij grove den. Het naaldverlies van deze soort vertoont in de bosvitaliteitsinventaris een toename, maar er is voorlopig geen sprake van een beduidende achteruitgang.
Sinds 2017 wordt in Wallonië een slechtere gezondheidstoestand van de fijnspar vastgesteld, veroorzaakt door droogte, hittegolven en aantasting door de letterzetter (een schorskeversoort). Fijnspar in Vlaanderen kent dezelfde problemen, maar wordt hier in de bosvitaliteitsinventaris niet opgevolgd.